رقابت مکارانه در قالب بی‌اعتبار کردن رقیب در نظام‌های حقوقی ایران و فرانسه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه حقوق دانشگاه فردوسی مشهد

3 عضو هیأت علمی دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

یکی از مصادیق رقابت مکارانه، رقابت از طریق بی‌اعتبار کردن رقیب است. نهاد حقوقی یادشده در رویۀ قضایی و دکترین فرانسه پذیرفته و تبیین شده است، ولی ادبیات حقوقی ایران از غنای کافی در این خصوص برخوردار نیست. به همین سبب، این جستار با بررسی این نوع از رقابت مکارانه، ضمن تبیین مفهوم و انواع آن، به واکاوی شرایط و مبنای مسئولیت ناشی از آن پرداخته است. در حقوق فرانسه، آنچه برای تحقق بی‌اعتبار کردن لازم است، تحقیرآمیز بودن مطالب منتشر‌شده در خصوص رقیب و نیز امکان شناسایی شخص بی‌اعتبار‌ شده برای مخاطب است، ولی صحت و سقم این اظهارات اهمیت ندارد. در نظام حقوقی فرانسه مسئولیت ناشی از بی‌اعتبار کردن رقیب مبتنی بر تقصیر است. در نظام حقوقی ایران در کنار مبنای تقصیر، می‌توان مسئولیت را بر مبنای قاعدۀ نفی ضرر یا تسبیب نیز استوار نمود. بدیهی است انتخاب مبنا بر شرایط و قلمرو مسئولیت تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Unfair competition in the form of denigratinge the competitor in Iranian and French law

نویسندگان [English]

  • Maliheh Masanani 1
  • Saeed Mohseni 2
  • Sayyed Mohammad Mahdi Qabuli Dorafshan 3
1 M.A. Law, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Associate Professor, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3 Associate Professor, Department of Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

One example of unfair competition is competition through discrediting a competitor. French doctrine and precedent has been accepted and it has explained this legal entity. But the richness of the Iranian legal literature on this subject is not enough. Therefore, in this paper a review of unfair competition, while explaining the concept and its variants, and based on the analysis of the resulting liability is addressed. In French law, it is necessary to realize discredit, being dismissive of rival publications, as well as the possibility of identifying who is denigrate for the audience. But the accuracy of these statements is not important. In the French legal system, liability caused by discrediting a competitor is based on fault. The Iranian legal system is the same, but the liability can be established based on the principle of sans fault. It is evident that selection of base has influence on the terms and scope of responsibility.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civil Responsibility
  • discredit competitor
  • French law
  • Iranian Law
  • unfair competition
  1. الف) فارسی و عربی

    1. امامی، سید حسن (1374)، حقوق مدنی، ج1، چ15، تهران: انتشارات اسلامیه.
    2. انصاری، مرتضی (1414)، رسائلفقهیة، چ1، قم: المؤتمر العالمی بمناسبة الذکرى المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الأنصاری.
    3. باریکلو، علیرضا (1385)، مسئولیت مدنی، چ1، تهران: نشر میزان.
    4. بهرامی احمدی، حمید (1388)، حقوق مدنی4، مسئولیت مدنی، چ1، تهران: نشر میزان.
    5. حسینی سیستانی، سید علی (1414)، قاعدة لاضرر ولاضرار، قم: مکتب آیة‌الله العظمى السید السیستانی.
    6. داراب پور، مهراب (1387)، مسئولیت‌های خارج از قرارداد، چ1، تهران: انتشارات مجد.
    7. ژوردن، پاتریس (1382)، اصول مسئولیت مدنی، مجید ادیب، چ1، تهران: نشر میزان.
    8. ژوردن، پاتریس (1386)، تحلیل رویه قضایی در زمینه مسئولیت مدنی، مجید ادیب، چ1، تهران: نشر میزان.
    9. صفایی،  سید حسین و رحیمی، حبیب‌الله (1389)، مسئولیت مدنی(الزامات خارج از  قرارداد)، چ1، تهران: سمت.
    10. صفایی، سید حسین، حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، «مسئولیت مدنی ناشی از فعل زیان‌آور صغیر و مجنون»، تهران، نشر میزان، چ2، 1386
    11. کاتوزیان، ناصر (1378)، الزام‌های خارج از قرارداد، ضمان قهری، ج1، چ2، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    12. محقق داماد، مصطفی (1378)، قواعد فقه مدنی ، ج1، چ7، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    13. مصطفوی، سید محمد کاظم (1417)، مائة قاعدة فقهیة، چ3، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
    14. موسوی بجنوردی، سید حسن (1419)، القواعد الفقهیه، ج1، چ1، قم: نشر الهادی.
    15. نائینی، محمدحسین (1418)، منیةالطالب (تقریرات توسط شیخ موسی خوانساری)، ج3، چ1، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
    16. نراقی، ملا احمد (1417)، عوائد الأیام، چ1، مرکز النشر التابع لمکتب الإعلام الإسلامی.

    ب) فرانسه

    1. Blaise, Jean-Bernard (2009), Droit des affaires,5e éd, Paris: L.G.D.J Lextenso éd.
    2. Canin, Patrick (2004), Droit commercial, Paris: Hachette supérieure.
    3. Chartier, Yves (1984), Droit des affaires, T. 1, Paris: Droit privé.
    4. Decocq, Georges (2009), Droit commercial, 4e éd, Paris: Dalloz.
    5. Dekeuwer-Défossez, Françoise (2004), Droit commercial, Paris: Montchrestien.
    6. Frison-Roche, Marie-Anne et Payet, Marie (2006), Droit de la concurrence, Paris: Dalloz. 
    7. Krasser, Rudolf (1972), La répression de la concurrence déloyale dans les Etats membres de la CEE, Françoise Urbain, T.4, Paris: Dalloz.
    8. Malaurie-vignal, Marie (2008), Droit de la concurrence interne et communautaire, 4e éd, Paris: Dalloz.
    9. Pédamon, Michel (1994), Droit commercial, Paris: Dalloz.
    10. Robert, Paul, Le Petit Robert (1990), Paris: éd. Les dictionnaires le Robert.
    11. Xavier, François (2000), Droit commercial, Paris: Montchrestien.