مطالعه تطبیقی وضعیت حقوقی سازمان‌های مردم نهاد در ایران و فرانسه؛ از تاسیس تا فعالیت

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه حقوق بین‌الملل دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

سازمان‌های مردم‌نهاد یکی از مهم‌ترین بازیگران غیردولتی شمرده می‌شوند که به سبب کارکردهای مفیدشان، دولت‌ها مقرراتی در خصوص تأسیس و فعالیت آن‌ها تدوین کرده‌اند. این تحقیق در صدد تبیین موضوع تأسیس و فعالیت سمن‌ها در دو نظام حقوقی ایران و فرانسه است. در نظام حقوقی ایران مقرراتی در زمینۀ تأسیس و فعالیت سمن‌ها وجود دارد که در مقایسه با نظام حقوقی فرانسه قدری سخت‌گیرانه است. نظارت پیشینی در زمان تأسیس، و نظارت پسینی بعد از تأسیس و هنگام فعالیت، جملگی موضوعاتی هستند که در این پژوهش به‌صورت مقایسه‌ای میان دو نظام حقوقی مطالعه می‌شوند. یکی از برجسته‌ترین آثار مترتب بر شناسایی شخصیت حقوقی برای این سازمان‌ها، سِمَت در دعواست. قانون جدید آیین دادرسی کیفری ایران با الهام از قانون آیین دادرسی کیفری فرانسه گامی به جلو در جهت حمایت از حضور سمن‌ها در فرایند کیفری برداشته است. آنچه مهم می‌نماید تدوین قانونی جامع دربارۀ تأسیس این سازمان‌ها با اقتباس از تجربۀ دیگر نظام‌های حقوقی ازجمله نظام حقوقی فرانسه است تا از این راه، حضور و فعالیت این سازمان‌ها در زمینه‌های گوناگون تسهیل ‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparative study of the legal status of NGOs in Iran and France: from the establishment to work

نویسنده [English]

  • Mohammad Hossein Ramazani Ghavamabadi
Associate Professor, Faculty of Law, Shahid Beheshti University,Tehran, Iran
چکیده [English]

The NGOs are one of the most important state actors. Due to useful functions of these organizations, the state has established and codified some regulations regarding their activity. This study sought to explain the issue and their activities in two legal systems of Iran and France. In Iranian legal system, some regulations exist regarding their foundation and activity which is a bit strict in comparison with France legal system. A pre-supervision in establishment time and a post-supervision after the foundation and all activities are subjects in this study which are examined in a comparative way between the two legal systems under study. One of the most prominent works of the identified legal personality for this organization is the case. The new penal trial of Iran inspired by the French Penal procedure law takes a step forward in support of the presence of the barter in the process of punishment. What is important is the legal codification about cathedral establishment of this organization based on the experience of the other legal systems including the French, so that the presence and activities of these organizations in different fields are facilitated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • association
  • Legal personality
  • Locus standi
  • non-governmental organization
  • non-profit-making

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. الوانی، سید مهدی (1380)، «نقش مشارکت عمومی در اثربخشی مدیریت دولتی»، نشر مدیریت و توسعه، ش 8.
    2. بیگ زاده، ابراهیم (1374)، «تأثیر سازمانهای غیردولتی در شکل‌گیری و اجرای قواعد بین المللی»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 15، پاییز -زمستان 74، ص322-293.
    3. تقوی، سید جواد؛ صیامی نمین، فرشید؛ کتابدار، مجید رضا؛ حیدری ساری، محمد (1390)، نقش تشکل‌های مردم نهاد در نظارت بر بازار، شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
    4. دوفار، ژان (1391)، آزادی‌های گروهی(آزادی تجمع، تظاهرات، انجمن و سندیکا)، برگردان علی‌اکبر گرجی اَزَندَریانی، انتشارات مجد.
    5. راعی، مسعود و عطریان، فرامرز (1393)، «استقلال سازمانهای غیر دولتی در نظام حقوقی ایران، فرانسه و سوئیس»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 5، ش 2، پاییز و زمستان 1393، ص400-379.
    6. رمضانی قوام آبادی، محمد حسین و شفیعی سردشت، جعفر (1391)، «آسیب‌شناسی طرح ناظر بر تأسیس، فعالیت و نظارت بر سازمانهای مردم نهاد»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ش 58، ص113-49.
    7. صفار، محمد جواد (1373)، شخصیت حقوقی، نشر دانا.
    8. عباسی، بیژن (1390)، حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین (سه نسل حقوق بشر در اسلام،ایران و اسناد بین‌الملل و منطقه‌ای)، نشر دادگستر.
    9. نوایی، عبدالحسین و احمدی، نزهت (1381)، «ساختار نهاد وقف در عصر صفوی»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، سال دوازدهم، ش 43، پاییز 81، ص32-21.
    10. کاتوزیان، ناصر (1379)، «تحول نهاد وقف و دورنمای آینده آن»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 48، تابستان 1379، ص94-17.
    11. کوشکی، غلامحسن (1392)، «سازمان‌های غیر‌دولتی: از انفعال تا مشارکت رو به فعال در تعقیب دعوای عمومی»، پژوهش حقوق کیفری، ش 4، ص86-65.

    ب) فرانسوی

    1. Calais-Auloy, J. et Steinmetz, Frank(2006), Droit de la consommation, Dalloz, 7e édition.
    2. IDI, Session de Bath(1950), Les conditions d’attribution d’un statut international à des associations d’initiative privée.
    3. Loi relative au contrat d'association(1901), Legifrance.
    4. SALMON, Jean (2001), Dictionnaire de droit international public, Bruxelles : Bruylant.
    5. Ramazani Ghavamabadi, M. H.(2012), Le rôle des ONG dans le développement du droit international, Editions Universitaires Européennes.
    6. Ranjeva, R.,(1997) « Les organisations non gouvernementales et la mise en oeuvre du droit international», RCADI, Tome 270. 
    7. Rubio, François(2002), Les ONG, acteurs de la mondialisation, La documentation Française.

     

مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 2
پاییز و زمستان
مهر 1394
صفحه 541-567

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار