نگرشی تحلیلی بر کمی‌سازی معیار تقصیر و ایجاد نظام انگیزشی برای ‏پیشگیری از ضرر در مسئولیت مدنی با اعمال قاعدۀ هند؛ مطالعۀ تطبیقی در ‏حقوق ایران و ایالات متحدۀ امریکا

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

تبیین شفاف قوانین یکی از عوامل مهم در کارآمدی اجرای قانون است. شفاف بودن قوانین هم کار دادگاه‌ها در تعیین شخص مسئول و زیان وارده را تسهیل می‌کند و هم به شهروندان قانونمند اجازه می‌دهد تا با انجام اقدامات احتیاطی مسئولیت خود را کاهش دهند. یکی از قواعد کاربردی در زمینۀ وجود وظیفۀ مراقبت، قاعدۀ هند است که از طریق تبیین یک فرمول ریاضی، امکان محاسبۀ وجود یا نبود وظیفۀ مراقبت را فراهم می‌سازد. در حقوق ایران موارد متعددی وجود دارد که انجام اقدامات احتیاطی به‌مراتب هزینۀ کمتری نسبت به جبران خسارت دارد، اما به دلیل فقدان قاعده‌ای مشابه، چنین وظیفه‌ای بر افراد بار نمی‌شود. این مسئله، کارآمدی قواعد مسئولیت‌ مدنی در ایران را با چالش مواجه می‌کند. در انتهای مقالۀ حاضر مشخص خواهد شد که اعمال قاعدۀ هند در حقوق ایران از طریق اعمال شیوه‌های احتیاطی معقول و متعارف از یک ‌سو، به کاهش موارد وقوع خسارت می‌‌انجامد و از سوی دیگر، روند تصمیم‌گیری و بازبینی دادگاه‌ها را تسهیل می‌کند. در خصوص قاعدۀ هند می‌توان وظیفۀ قانونی مراقبت را با ذکر فرمول قاعدۀ یادشده در قانون مسئولیت ‌مدنی به‌عنوان قاعده‌ای کلی در حقوق ایران اعمال نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Analytical Approach to Quantifying Fault Criterion and ‎Establishing an Incentive System for Preventing Loss in Civil Liability ‎through the Application of the Hand Formula: A Comparative Study in ‎Iranian and US Law

نویسنده [English]

  • Ahmad Usefzadeh
Department of Private Law, Faculty of Theology and Islamic Studies, Shahid Madani university of Azarbijan, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The efficiency of law enforcement is greatly influenced by the openness of the laws. Clear laws make it easier for courts to identify at-fault parties and the level of damage while also enabling law-abiding persons to lessen their liability by taking preventative actions. The Doctrine of Care, which enables the determination of the presence or absence of a duty of care by a mathematical formula, is one of the practical rules pertaining to the existence of a duty of care. There are certain circumstances in Iranian law where adopting precautions results in much lower costs than making up for harm. However, due to the absence of a similar doctrine, such a duty is not imposed on individuals. This issue challenges the effectiveness of civil liability rules in Iran. This paper will demonstrate that the application of the Doctrine of Care in Iranian law leads to a reduction in the occurrence of damages through the use of reasonable and customary precautionary methods. It also facilitates the decision-making and review process within the courts. Applying the Doctrine of Care can establish a legal duty of care, incorporating the aforementioned doctrine into civil liability law as a general rule in Iranian law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • civil liability
  • fault
  • Hand ‎Formula
  • custom.‎

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. کتاب‌
    2. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: گنج دانش.

     

    1. مقالات
    2. امینی، عیسی و محمدی‌نژاد، سمیرا (1391). نقش تقصیر در مسئولیت ‌مدنی و مقایسۀ آن با حقوق کامن‌لا. تحقیقات حقوقی بین‌المللی، 5 (18)، 22-1.
    3. بادینی، حسن (1389). نگرشی انتقادی به معیارِ «انسان معقول و متعارف» برای تشخیص تقصیر در مسؤولیت مدنی. مطالعات حقوق خصوصی، 40 (1) 73-93.
    4. رحیمی، حبیب‌اله و حاجیان، محمدقاسم (1393). تحلیل اقتصادی ارکان مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی. پژوهش حقوق خصوصی، 2 (7)، 89-118.
    5. شهابی، مهدی و مسعودی‌پور، آزاده (1392). تحلیل اقتصادی حقوق و احیاء اندیشۀ تقصیر در نظام جبران خسارت با تأکید بر رویۀ قضایی امریکا. دانشنامۀ حقوق اقتصادی، 20 (4)، 28-56.
    6. صادقی، محسن و غفاری، امیر (1399). نقد و توجیه رویکردهای تحققی و اقتصادی به مفهوم تقصیر در مسئولیت مدنی و آثار عملی آن در دعاوی مرتبط. مطالعات حقوق تطبیقی، 11 (2)، 613-638.
    7. قاسمزاده، سید مرتضی (1378). مفهوم غیرقانونی بودن یا ناهنجاری فعل زیانبار در مسئولیت مدنی. دیدگاه‌های حقوقی، (13 و 14)، 83-113.

     

    ب) انگلیسی

    1. A) Books
    2. American Law Institute, (2010). Restatement of the Law (3d) of Torts Liability for Physical and Emotional Harm, ‎ American Law Institute,
    3. Glannon, J. W. (2005). The Law of Torts (3rd ed). New York, NY: Aspen Publishers.
    4. Ja'fari Langrudi, Mohammad Jafar (1999). Comprehensive Terminology of Law. Tehran: Ganj Danesh (In Persian).
    5. Kaplan, G. E. (2016). Transaction Cost. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/transaction-cost. Accessed 17 May 2022.

     

    1. B) Articles
    2. Akee, R. (2009). Checkerboards and Coase: The Effect of Property Institutions on Efficiency in Housing Markets. Journal of Law and Economics, 52 (2), 395-410.
    3. Amini, Es'ha, Mohammadi Nejad, Samira (2012). The Role of Negligence in Civil Liability and Its Comparison with Common Law. International Journal of Legal Research, 5(18),1-22 (In Persian).
    4. Badini, Hassan (2008). A Critical View of the Standard of "Reasonable and Ordinary Person" for Determining Negligence in Civil Liability. Studies in Private Law, 40(1), 73-93 (In Persian).
    5. Cardi, J. (2011). The Hidden Legacy of Palsgraf: Modern Duty Law in Microcosm. U.L. Rev. 1873, 91, 1-34.
    6. Farnsworth, W. (1999). Do Parties to Nuisance Cases Bargain after Judgment? A Glimpse inside the Cathedral. The University of Chicago Law Review, 66 (2), 373-436.
    7. Halpin, A. (2007). Disproving the Coase Theorem? Econ. & Phil, 23 (3):321-341.
    8. Keating, Gregory C., Must the Hand Formula Not Be Named? (2015). 163 University of Pennsylvania Law Review Online 367 (2015), USC Law Legal Studies Paper No. 16-39.
    9. Qasemzadeh, Seyed Morteza (1999). the Concept of Illegality or Abnormality of the Harmful Act in Civil Liability, Legal Views, (13-14), 83-113 (In Persian).
    10. Rahimi, Habibollah, Mohammad Qasem Hajiyan (2014). Economic Analysis of the Elements of Civil Liability Arising from Traffic Accidents. Research in Private Law, 2(7), 89-117 (In Persian).
    11. Sadiqi, Mohsen, Ghaffari, Amir (2020). Critique and Justification of Empirical and Economic Approaches to the Concept of Negligence in Civil Liability and Its Practical Implications in Related Cases. Studies in Comparative Law, 11(2), 613-638 (In Persian).
    12. Schmitz, P. (2001). The Coase Theorem, Private Information, and the Benefits of Not Assigning Property Rights. European Journal of Law and Economics, 11 (1), 23–28.
    13. Shahabi, Mehdi, Masoudipour, Azadeh (2013). Economic Analysis of Law and the Revival of the Concept of Negligence in the Compensation System with Emphasis on American Judicial Practice. Encyclopedia of Economic Law, 20(4), 28-56 (In Persian).
    14. Stephenson, S. P. (2013). How Economists Compute Lost Earnings and Other Economic Damages in Personal Injury Cases (PDF). James Publishing.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 15، شماره 1
بهار و تابستان
تیر 1403
صفحه 345-363

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار