مبنای حقوقی الزام به پرداخت خسارت مشترک دریایی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

2 دانشیار گروه حقوق دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 استاد گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

4 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

چکیده

در جریان سفر دریایی، مسافر، کشتی، بار و کرایه در خطرند و ممکن است هرکدام متحمل خساراتی شوند. اگر خسارات وارده تنها به مالک کشتی یا آن قسمت از کالا یا سایر اموال روی کشتی که آسیب دیده یا ایجاد هزینه کرده و یا جبران آن به مسبب بروز این خسارات تحمیل گردد، خسارت خاص است و چنانچه با رعایت مقررات مربوط، مشارکت در پرداخت خسارت به صاحبان همۀ منافع نجات‌یافته از خطر دریایی تحمیل شود، خسارات مشترک خواهد بود. در مورد شناسایی مبنای مسئولیت به جبران خسارت مشترک که خلاف قواعد عمومی مسئولیت مدنی به‌نظر می‌رسد، دیدگاه‌های مختلفی ارائه شده‌اند: نظریۀ حقوق طبیعی، نظریۀ امانت، نظریۀ ادارۀ مال غیر، نظریۀ دارا شدن بلاجهت، نظریۀ قرارداد و نظریۀ اشتراک منافع. اما بررسی نشان می‌دهد که دیدگاه‌های یادشده حقیقت بنیان این مسئولیت را به‌طور دقیق تبیین نمی‌کند. در این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است، خواهیم دید که الزام موضوع بحث با هیچ‌کدام از مبانی نظری مسئولیت و منابع ایجاد تعهدات به‌طور کامل سازگار نیست، بلکه مبنا و ماهیتی خاص دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Legal Basis of Liability for Contribution in General Averag

نویسندگان [English]

  • hossein Rahmani 1
  • Mohammad Abouata 2
  • Hamid Abhari 3
  • Maryam Aghayee Bejestani 4
1 Department of law, Azad university, Semnan Branch
2 assistant professor - Semnan University
منابع و مآخذ
الف) فارسی
1. ابوعطا، محمد (1387)، «خسارت مشترک دریایی»، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 38، ش 3.
2. رائین، اسماعیل (1350)، دریانوردی ایرانیان، تهران: انتشارات چاپخانه سکه.
3. صادقی نشاط، امیر (1373)، حقوق بیمۀ دریایی، تهران: انتشارات شرکت سهامی بیمه ایران.
4. صفایی،‌ سید حسین (1375)، مجموعه مقالاتی دربارۀ حقوق مدنی و تطبیقی، تهران: انتشارات میزان.
5. کاتوزیان، امیر ناصر (1387)، مسئولیت مدنی، ج 1، انتشارات دانشگاه تهران.
6. کاتوزیان، ناصر (1387)، قواعد عمومی قراردادها، اجرای قرارداد، ج 4، چ 5، تهران: شرکت سهامی انتشار.
7. کاتوزیان، ناصر (1389)، دورۀ حقوق مدنی، عقود معین، ج 4، چ 6، تهران: شرکت سهامی انتشار.
ب) عربی
8. ابن براج، قاضی (1411ق)، جواهرالفقه، قم: جامعۀ مدرسین قم.
9. اشتهاردی، شیخ علی‌پناه (1416ق)، مجموعه فتاوای ابن جنید، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
10. زرقاء، احمدابن محمد (1989م)، شرح قواعد الفقهیه، ج 1، چاپ دارالنشر.
11. طباطبایی، سید محمدکاظم (1247ق)، عروه الوثقی، ج 2، بیروت: انتشارات مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات.
12 .علامه حلی، حسن‌ابن یوسف (بی‌تا)، تحریر الکلام ، قم: مؤسسۀ آل البیت.
13. کمال طه، مصطفی (2006م)، اساسیات القانون البحری، منشورات المجلس الحقوقیه.
14. مراد، عبدالمفتاح (1422ق)، موسوعه القانون البحری، المکتبات الکبری.
ج) انگلیسی و فرانسه
15. Bonnassies , Pierre, Scapel , Christion (2006), Traite de Droit Maritime , L .G.D. J.
16.Bonnecase, Julien, (1932), Precis  Elementaire de Droit Maritime, paris , Recueil SIREY
17. Buglass Leslie, J. (1991), Maritime Insurance and General Average in the United States, London
18- Code des Transports (2017), 3 Edition, Dalloz
19. Colinvaux, Raoule P (1971), British Shipping Law, Marine Insurance and average, 12 Edition, London, Stevens & Sons.
20. Danjon, Daniel (1921), Manuel de Droit Maritime, Paris, Librairie General de Droit et de Jurisprudence.
21. Donaldson, J. F, Ellis, C. T., Staughton , C. T. (1964), British Shipping Law, the Law of General Average, Stevens & Sons .
22. Lowndes and Rudolf (1964), The Law of General Average and the York- Antwerp Rules, 12 Edition, London, Stevens &son .
23.Mukherjee , Proshanto. k (2002), maritime Legislation, London, WMU Publications
24.Remon Gouilloud, Martin (1988), Droit Maritime ,Paris, Pedone
25. Ripert ,Georges (1930) Droit Maritime , T1, 3e Edition, Paris, Rousseau et Cie Editeurs .
26. Ripert Georges et Roblot R. (2000), Traite de Droit commercial, L .G .D. J.
27. Rodiere, Rene, et du Pontavice (Emmanuel), (1997), Droit Maritime,12 e Edition, paris, Dalloz.
28. Tetley, William (2002), International Maritime and Admiralty Law, Edition Yvon Blais INC.
29. Wilson, D. J. and Cook, J .H. S. (1997), British Shipping Law, The Law of General Average and York Antwerp Rules, Sweet & Maxwell.