حق اتباع خارجی در زمینۀ تملک اموال در ایران با نگاهی به نظام حقوقی ترکیه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی- بین‌الملل دانشگاه قم

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی اراک

چکیده

یکی از مصادیق حقوق خصوصی حق تملک اموال است که امروزه بیشتر کشورها این حق را چه در مورد اموال منقول و چه غیرمنقول برای اتباع بیگانه شناسایی کرده‌اند. با‌این‌حال، همچنان مهم‌ترین محدودیتی که برای بیگانگان در ایران وجود دارد، همین حق تملک اموال غیرمنقول است که با لحاظ شرایطی امکان دسترسی به آن فراهم شده است و بر اساس مادۀ 8 قانون مدنی، وجود عهدنامه و رفتار متقابل برای شناسایی این حق عنصر ضروری به‌شمار می‌رود. درمقابل، ترکیه با حذف محدودیت‌هایی مانند عمل به شرط متقابل برای تملک اموال غیرمنقول، راه خرید املاک و زمین از سوی خارجیان را هموار نموده است، زیرا تفکر اشخاص مسئول در ترکیه این است که این امر به اقتصاد کشور و جذب سرمایۀ فراوان کمک قابل‌توجهی خواهد کرد. البته پوشیده نیست که جهانی شدن و تلاش ترکیه برای ورود به اتحادیۀ اروپا نیز بر اشتیاق اتباع خارجی در خرید ملک تأثیر داشته است؛ به‌طوری که می‌توان گفت عضویت در اتحادیۀ اروپا با فروش اموال غیرمنقول به خارجیان مربوط است. در خصوص اموال منقول مانند تملک سهام و سرمایه‌گذاری هم ترکیه شرایط سهل‌تری نسبت به ایران مقرر کرده و این امر نیز ناشی از تفکر جلب سرمایه‌های خارجی برای بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی ترکیه است که تاکنون نیز در این راه موفق بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Right of Foreign Citizens to Possess Property in Iran by Looking at the Turkish Legal System

نویسندگان [English]

  • Ahmad Reza Towhidi 1
  • Reyhaneh Koosheshkar 2
1 Assistant Professor at International Law, Member of International Law Department at Qom University, Qom,Iran.
2 Ph.D. Student at Private Law at the Islamic Azad University, Arak Branch, Arak,Iran.
چکیده [English]

One of the instances of private law is the right to possess property. In the context of possession of movable and immovable properties by foreigners, currently most countries have recognized this right. . In Iran, the most important limitation for foreigners is the right to possess immovable property. However, this right may be granted to foreigners under certain circumstances. In accordance with Article 8 of the Iranian Civil Code, if a treaty exists between Iran and the country of nationality of the foreigner, and if the foreign country is committed to reciprocal action, a citizen of a foreign country can be permitted to possess property in Iran. . In contrast, by eliminating restrictions such as reciprocal action as a  basis for the acquisition of immovable property, Turkey has paved the way for foreigners to purchase property and land. This is because the relevant authority in Turkey are of the view that this approach will lead to the growth of the economy of the country and the attraction of capital to their country. It clear that globalization along with Turkey's attempt to join the European Union has had an effect on the aspirations of the foreigners to purchase property in this country. So, it can be said that the membership of the European Union is linked to the sale of immovable property to foreigners. As for movable property, such as the acquisition of shares and investments, Turkey has imposed less stringent conditions compared to Iran, and this is due to foreign capital seeking to improve the economy of Turkey, which to date has been successful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign nationals
  • immovable property
  • the condition of reciprocity
  • movable property
  • Foreign Investment

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. ال مدکس، رابرت (1385)، قوانین اساسی کشورهای جهان، چ1، مترجم: سید مقداد ترابی، مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
    2. «ایران مهاجرپذیر است یا مهاجرفرست» (24/7/93)، کد خبر: 106698، در سایت اقتصاد نیوز به نشانی:eghtesadnews.com/news/den-106698>94/4/5                           
    3. برازش، محمودرضا (1389)، ترکیه، چ3، مشهد: انتشارات آفتاب هشتم.
    4. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی (1388)، ترکیه، چ2، انتشارات وزارت امورخارجه.

    .

    1. «رکورد فروش ملک به اتباع خارجی در ترکیه» (5/11/93)، کد خبر: 469672 در سایت تابناک به نشانی: https://www.tabnak.ir/fa/news/469672>1394/9/3
    2. «شرایط تملک و اجاره اموال غیرمنقول» (4/5/91)، روزنامۀ دنیای اقتصاد، ش 2698 در:http://www.donya-e-eqtesad.com/news/654742> 1394/2/22
    3. صفایی، حسین (1388)، مباحثی از حقوق بین‌الملل خصوصی، چ2، تهران: میزان.
    4. طلابکی طرقی، اکبر و مزروعی ابیانه، یحیی (1391)، «بررسی لزوم قانونگذاری جدید در خصوص تملک اموال غیرمنقول»، مجلۀ دانش حقوق عمومی، سال اول، ش2، ص 154-123.
    5. .عبادی، شیرین (1373)، حقوق پناهندگان، چ1، تهران: گنج دانش.
    6. قایمی، محمدحسن (1384)، «بیگانه و احکام آن در حقوق ایران»، ماهنامۀ دادرسی، سال نهم، ش53، ص 48-42.
    7. -------------- (1384)، «بیگانه و احکام آن در حقوق ایران/قسمت پایان»، ماهنامۀ دادرسی، سال نهم، ش54، ص 74-71.
    8. کاتوزیان، ناصر (1385)، اموال و مالکیت، چ13، تهران: میزان.
    9. نجفی، حسین (1387)، «مالکیت اتباع خارجه نسبت به اموال غیرمنقول در ایران»، ص 5-1، در سایت امور حقوقی مجلس به نشانی: http://www.hvm.ir/detailnews.asp?id=3610>1394/2/14.                                     
    10. نصیری، محمد (1372)، حقوق بین‌الملل خصوصی، تهران: آگاه.

    ب) انگلیسی

    15. «Guidance for Freigners« (2012),p.1-4, available at: http://www.mfa.gov.tr/guidance-for-foreigners.en.mfa>5/5/2015.

    1. Atty. Gokhanc indemir (2013), »Sales of Real Estates To Foreigners In Turkey«,  p.1-11 available at: file:///F/, Sales of Real Estates To Foreigners In Turkey-HG.org.htm> 3/5/2015.
    2. Cetingulec, Mehmet  (2014), » Sales of Tukish property to foreign buyers«, p- 1-2
    3. Ekinci, Huseyin (2008),»Constitutionl Rights of Foreiners in Turkey«, 3rd Edition, University of Trento, Depatmentof  Legal Sciences, p.2-7.
    4. FOREIGN  DIRECT  INVESTMENT LAWNo. 4875.

    http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2015/05/turkey-foreign-property-purchases-boom.html.> 25/11/2015

    1. KILIÇ, ALİ ASLAN (2012)»New legislation to facilitate property sales«,p.1-3, available at:  http://www.todayszaman.com/national_new-legislation-to-facilitate-property-sales-to-foreigners_269395.html.> 19/5/2015.
    2. Land Registry Law No. 2644, amended by Law No. 6302.
    3. Simsek, Nida (2015), »Procedure of real estate acquisition by foreigners in Turkey«,The world Cadastre summit Cong ress& Exhibition wcadastre.org. p. 1- 7.

    ج) قوانین و مقررات

    1. آیین‌نامۀ سرمایه‌گذاری خارجی در بورس و بازارهای خارج از بورس مصوب 29/1/89 هیئت وزیران.
    2. آیین‌نامۀ استملاک اتباع بیگانه مصوب 5/9/27 هیئت وزیران و تصویب‌نامۀ استملاک اتباع خارجه مصوب 13/7/1342 هیئت وزیران.
    3.  آیین‌نامۀ اجرایی قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی مصوب 24/6/81 هیئت وزیران.
    4. بخشنامۀ شمارۀ 37097/10 مورخ 25/11/79 کانون سردفتران و دفتریاران تهران (مورد تأیید سازمان ثبت اسناد و املاک کشور طبق نامۀ  10687/34-28/10/79  ادارۀ کل امور اسناد و سردفتران) در سایت سازمان ثبت به نشانی:http://www.ssaa.ir/SubjectView/tabid/73/Code/447/Default.aspx
    5. بند 417 مجموعۀ بخشنامه‌های تا آخر سال 49 در سایت سازمان ثبت به نشانی:

    http://www.ssaa.ir/SubjectView/tabid/73/Code/447/Default.aspx

    1. قانون راجع به اموال غیرمنقول خارجی مصوب 16/3/1310 مجلس وقت.
    2. قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی مصوب 19/12/1380 مجلس شورای اسلامی.
    3. مقررات ناظر بر مشارکت اشخاص خارجی در سرمایۀ بانک‌ها مصوب 25/5/90 شورای پول و اعتبار.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 8، شماره 2
پاییز و زمستان
مهر 1396
صفحه 521-544

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار