دستور دادرسی گروهی در حقوق انگلیس: با نگاهی به حقوق آمریکا و ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه رازی

چکیده

پیش‌بینی حق ماهوی برای افراد، بدون تعبیۀ سازوکارهای شکلی مناسب برای تضمین آن، نتیجة چندان مطلوبی در پی نخواهد داشت، زیرا گاه به علت کم‌ارزش بودن خواسته، دادخواهی انفرادی بر پایۀ معیار سود- هزینه به‌صرفه نیست. افزون بر این، شمار زیان‌دیده‌ها بسیار زیاد است و طرح دعاوی متعددِ مشابه در محاکم مختلف ممکن است به صدور آرای متهافت منتج گردد که نمی‌تواند برای یک نظام حقوقی مطلوب باشد. برابر مدل دعوای گروهی در حقوق امریکا، یک یا چند خواهان با شرایط خاص می‌توانند اصالتاً و نیز به نمایندگی از دیگر خواهان‌ها اقامۀ دعوا نمایند. اگر خواستۀ خواهان‌ها مطالبۀ خسارت باشد، خواهان‌هایی که از جانب آنان دادخواهی صورت گرفته است، می‌توانند از گروه خارج شوند. در انگلستان برای مدیریت بهتر دادرسی از سوی دادگاه، دستور دادرسی گروهی پیش‌بینی شده است که به‌موجب آن قاضی می‌تواند اختیارات خود را با انعطاف بیشتری اجرا کند و با توجه به شرایط دادرسی، راهبردهای گوناگونی به‌کار گیرد. حکم دادگاه صرفاً برای کسانی که وارد دادرسی شده‌اند، الزام‌آور است. در حقوق ایران سازوکار مشابهی وجود ندارد؛ هرچند در قانون تجارت الکترونیک به سازمان حمایت از مصرف‌کننده، اجازه دادخواهی به نمایندگی داده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Group Litigation Order in the United Kingdom

نویسنده [English]

  • Ali Tahmasebi
Assistant professor, Law Department, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

If there are no suitable procedural mechanisms, the anticipation of substantive right for individuals does not amount to good results in some cases. Sometimes individual litigation is not economical because the value of relief is minimal. Furthermore, there might be considerable number of victims, and filing several actions in different courts may result in conflicting judgments which are undesired outcomes in a legal system. In the American class action, under specific circumstances, one or some plaintiffs can bring a lawsuit on their name and on behalf of other plaintiffs. If they are seeking compensation, the plaintiffs that the action on their behalf has been filed, can opt out. In the UK for better management of process by the court, group litigation order has been devised whereby judge can exercise his powers with more flexibility and depending on circumstances of process, utilizes various strategies. The court’s judgment is just enforceable for those who have opted in. There is not any similar mechanism in Iran. Only consumer associations are permitted by Electronic Commerce Act to litigate as a representative.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Class action
  • Group litigation order
  • Cost-benefit
  • representative
  1. الف) فارسی

    1. خالقی، علی (1394)، نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، چ چهارم، تهران: شهر دانش.
    2. خدابخشی، عبدالله (1392)، حقوق دعاوی: قواعد عمومی دعاوی، چ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    3. سیفی، سید جمال (1384)، «رأی پرونده موسوم به هموفیلی‌ها: نگاهی نو به مسؤولیت مدنی دولت در رویة قضایی ایران»، مجلۀ پژوهش‌های حقوقی، ش8، ص 267-289.
    4. طهماسبی، علی (1393)، «مطالعه تطبیقی شرایط دعوای گروهی در حقوق امریکا و کانادا؛ آموزه‌هایی برای حقوق ایران»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دورۀ 18، ش3، ص 175-153.
    5. محسنی، حسن، بهنام غفاری فارسانی و نفیسه شوشی‌نسب (1391)، «دعاویجمعیونقشآنهادراحقاقحقوقمصرف‌کنندگان»، فصلنامة پژوهش حقوق خصوصی، سال اول، ش1، ص 182-153.

    ب) خارجی

     

    1. Anderson, Brian & Andrew Trask (2010), The Class Action Playbook, First Edition, USA, Oxford University Press.
    2. Backhaus, Jürgen G. (2012), Class Action as a Remedy for Market Failure, printed inThe law and Economics of Class Actions in Europe, Edited byJürgenG. Backhaus, Alberto Cassone, Giovanni B.Ramello, First Edition, UK, Edward Elgar Publishing Limited, pp. 69-75.
    3. Gibbons, Susan M. C. (2008), “Group Litigation, Class Actions and Lord Woolf’s Three Objectives_ A Critical Analysis”, Civil Justice Quarterly, Vol 27, Issue 2, pp. 204-243.
    4. Good, Mathew (2009), Exploring The Goals of Canadian Class Actions, Alberta Law Review, 47:1, pp. 185-227.
    5. Hensler, Deborah R(2011), The Future of Mass Litigation, The George Washington Law Review,  Vol. 79, No. 2, pp. 306-323.
    6. Hodges, Christopher (2008), The Reform of Class and Representative Actions in European Legal Systems A New Framework for Collective Redress in Europe, First Edition, Hart Publishing.

    6. Hodges, Christopher, "Country Report: England and Wales," (2007), 1, http://globalclassactions.stanford.edu/PDF/England_Legislation.pdf.

    7. Luther, Jorg, The Constitutional Impact of Class Actions in European Legal systems, printet in: The law and Economics of Class Actions in Europe, Edited by JürgenG. Backhaus, Alberto Cassone, Giovanni B.Ramello, First Edition, UK, Edward Elgar Publishing Limited, pp. 306-327.

    8. Mulheron, Rachael(2004), The Class Action in Common Law Legal System: A Comparative Perspective, First Edition, Oxford – PortlandOregaon.

    9. Reimann, Matias (2012), Cost and Fee Allocation in Civil Procedure, First Edition, Springer, USA, 2012.

    1. 10.     Scherer, Frederic M. (2012), Class Actions in the U.S. Experience: an Economist’s Perception, printet in: : The law and Economics of Class Actions in Europe, Edited by JürgenG. Backhaus, Alberto Cassone, Giovanni B.Ramello, First Edition, UK, Edward Elgar Publishing Limited, pp. 27-37.
    2. 11.     Watson, Garrdy D.( 2001), Class Actions: The Canadian Experience, Duke Journal of Comparative& International  Law, Vol 11:269, pp. 269-287.