اسطوره‌شناسی ِحکمرانی در یونان باستان «درآمدی بر معرفت‌شناسی تاریخی امر عمومی»

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

نوشتار پیش رو در صدد است تا با رویکردی تاریخی به تبیین فهم متفاوت نسبت‌های مفهومی حاکم بر امر عمومی در اعصار مختلف همت گمارد. بدین آیین، با انتخاب دورۀ یونان باستان به‌مثابۀ آغازگاه سنت اندیشۀ غربی و رمزگشایی از معنای اسطوره‌ای حکمرانی در آن دیار، این مهم را محقق می‌گرداند. در ادامه با نگرشی تاریخی ـ تأویلی به بازخوانی اسطورۀ آتنا (خدای جنگاوری) و هفائیستوس (خدای صنعت) می‌پردازد و با بررسی ویژگی مربوط به هرکدام از این خدایان و تفسیر آنان، در تلاش است تا از پیوند این دو نامیرا که زایندگان نخستین پادشاه یونان‌اند، درک آنان را از حکمرانی بیان نماید. سپس چنین تأویلی را در درون بافتی اجتماعی ـ سیاسی می‌نهد و استحاله‌های مفهومی مضمون حکمرانی را از تثبیت پولیس در عصر پهلوانی (حکمرانی معطوف به بیرون) به سوی ثبات آن (حکمرانی معطوف به درون) در عصر دموکراسی مدنظر قرار می‌دهد. درنهایت نیز در مقام قیاس با یونان باستان، به درک دگرگون ِدورۀ مدرن از حکمرانی در قالب دولت، حکومت نمایندگی و نیز جابه‌جایی‌های مفهومی میان امر عمومی و خصوصی عنایت می‌ورزد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mythology of governance in Ancient Greece: ‘An essay on historical epistemology of the public’

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Zarei 1
  • Kaveh Pouladi 2
1 Assistant Professor, Department of Public Law, Faculty of law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 PhD. Candidate of Public Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present article aims to explicate the difference between perceptions of conceptual relations governing the public in different eras. Therefore, this can be achieved through considering ancient Greece as the birthplace of western traditions and deciphering the mythological meaning of governance in that era. To this end, it takes advantage of a hermeneutical-historical point of view to review myths of ''Athena'' and ''Hephaestus'' by analyzing the personal characteristics of each god and interpreting them, trying to make a conclusion by combining the two mythical characters - from whom the first Greek king was generated. Then, this hermeneutical view is studied in a social-political context, to examine the conceptual transformation of governance in a bid to explain the move from consolidating the polis in the era of heroism (an outward-oriented governance) to maintaining it in the age of democracy (an inward-oriented governance). In the end, we will address a comparative study of the difference between perceptions of the governance in the form of a state, the concept of representation, and conceptual transformations between the public and the private in the modern era with those of the ancient Greece.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance
  • Physis
  • polis
  • the public
  • relational historicism
  1. الف) فارسی

    1. ارسطو (1378)، متافیزیک، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران: طرح نو.
    2. ــــــــ (1378)، سیاست، ترجمۀ حمید عنایت، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
    3. آرنت، هانا (1359)، انقلاب، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: خوارزمی.
    4. اسمیت، ژویل (1383)،  فرهنگ اساطیر یونان و رم، ترجمۀ شهلا برادران خسروشاهی، تهران: روزبهان، فرهنگ معاصر.
    5. آشیل (1389)، پرومته در زنجیر، ترجمۀ محمد علی امیری، تهران: کتاب روشن.
    6. استروس، لوی (1380)،  اسطوره و تفکر مدرن، ترجمۀ فاضل لاریجانی، علی جهان پهلوان، تهران: فرزان روز.
    7. اشتراوس، لئو (1381)،  فلسفه سیاسی چیست؟، ترجمۀ فرهنگ رجایی، تهران: شرکت انتشارات علمیو فرهنگی.
    8. ــــــــ (1373)، حقوق طبیعی و تاریخ، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: نشر آگه.
    9. افلاطون (1380)، مجموعه آثار، ترجمۀ محمد حسن لطفی، جلد اول، تهران: خوارزمی.
    10. اندرسون، پری (1388)، گذار از عهد باستان به فئودالیسم، ترجمۀ حسن مرتضوی، تهران: نشر ثالث.
    11. الیاده، میرچا (1394)، تاریخ اندیشه‌های دینی، ترجمۀ بهزاد سالکی، جلد اول، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
    12. ــــــــ (1362)، چشم‌انداز های اسطوره، ترجمۀ جلال ستاری، تهران: توس.
    13. باربیه، موریس (1387)، مدرنیته سیاسی، ترجمۀ عبدالوهاب احمدی، تهران: نشر آگه.
    14. بارت، رولان (1375)، اسطوره، امروز، ترجمۀ شیرین‌دخت دقیقیان، تهران: نشر مرکز.
    15. براکت، اسکار (1375)، تاریخ تئاتر جهان، ترجمۀ هوشنگ آزادی‌ور، تهران: مروارید.
    16. برول، لوسین لوی (1390)، کارکرد های ذهن درجوامع عقب مانده، ترجمۀ یدالله موقن، تهران: هرمس.
    17. بودن، ریمون (1384)، مطالعاتی در آثار جامعه‌شناسان کلاسیک، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: مرکز.
    18. بدیو، آلن (1387) )، آلن بدیو، ترجمه و ویراستۀ فرهادپور، مراد و دیگران، تهران: فرهنگ صبا.
    19. بیرلین، ج، ف (1389)، اسطوره‌های موازی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران:  مرکز.
    20. پوپر، کارل (1369)، جامعه باز و دشمنان آن، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: نشر خوارزمی.
    21. دریابندری، نجف (1379)، افسانه اسطوره، تهران، کارنامه.
    22. دلوز، ژیل (1386)، جستارهایی در اندیشه های نیچه، ترجمۀ حامد بهپور، تهران: جامی.
    23. دورانت، ویل (1365)، تاریخ تمدن، ترجمۀ امیرحسین آریان‌پور، جلد دوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
    24. دهقان، هما (1385)، چرا یونان؟ مصاحبه با ژاکلین دو رمه‌ای، تهران: کتاب روشن.
    25. دینی، رومانوگوار (1382)، مرگ سقراط، ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
    26. رانسیر، ژاک (1388)، ده تز در باب سیاست، ترجمۀ امید مهرگان، تهران: رخداد نو.
    27. ستاری، جلال (1376)، اسطوره در جهان امروز، تهران: مرکز.
    28. سنت، جان پین (1380)، شناخت اساطیر یونان، ترجمۀ باجلان فرخی، تهران: مرکز.
    29. سیگال، رابرت (1390)، اسطوره، ترجمۀ احمدرضا تقاء، تهران: نشر ماهی.
    30. سوفوکلس (1381)، آنتیگونه، ترجمۀ ابوالفضل حاجی‌زاده، مریم داوری، تهران: اندیشه.
    31. شکسپیر، ویلیام (1373)، هملت، ترجمۀ مسعود فرزاد، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
    32. فاطمی، سعید (1375)، مبانی فلسفی اسطورۀ یونان و رم، تهران: دانشگاه تهران.
    33. فربکه، گ. ی، ا، بونر (1389)، لوگوس، در بورشه، ت و دیگران، زبان شناسی و ادبیات، ترجمۀ کورش صفوی، تهران: هرمس.
    34. فوکو، میشل (1390)، گفتمان و حقیقت، ترجمۀ علی فردوسی، تهران: دیبایه.
    35. فومان، فرانتس (1390)، نبرد با تیتان‌ها، ترجمۀ محمود عبادیان، تهران: هرمس.
    36. کاسیرر، ارنست (1394)، زبان و اسطوره، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: مروارید.
    37. ــــــــ (1387)، فلسفه صورت های سمبلیک، ترجمۀ یدالله موقن، تهران: هرمس.
    38. ــــــــ (1370)، فلسفه روشنگری، ترجمۀ یدالله موقن، تهران: انتشارات نیلوفر.
    39. کالینگوود، آر. جی (1389)، مفهوم کلی تاریخ، ترجمۀ علی‌اکبر مهدیان، تهران: کتاب آمه.
    40. کلی، جان (1382)، تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب، ترجمۀ محمد راسخ، تهران: طرح نو.
    41. کیتو، اچ. دی. اف (1370)، یونانیان، ترجمۀ سیامک عاقلی، تهران: نشر گفتار.
    42. گادامر، هانس گئورگ (1390)، آغاز فلسفه، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: هرمس. 
    43.  ــــــــ (1388)، ادبیات و فلسفه در گفت‌وگو، ترجمۀ زهرا زواریان، تهران: نقش ونگار.
    44. گرانت، مایکل و جان، هزل (1384)، فرهنگ اساطیر کلاسیک، ترجمۀ رضا رضایی، تهران: نشر ماهی.
    45. گریمال، پیر (1367)، فرهنگ اساطیر یونان و رم، ترجمۀ احمد بهمنش، تهران: امیرکبیر.
    46. گریفین، جسپر (1382)، هومر، تهران: طرح نو.
    47. گمپرتس، تئودور (1375)، متفکران یونانی، ترجمۀ محمدحسن لطفی، جلد اول، تهران: خوارزمی.
    48. لاک، جان (1387)، رساله‌ای در باب حکومت، ترجمۀ حمید عضدانلو، تهران: نشر نی.
    49. لاگلین، مارتین (1388)، مبانی حقوق عمومی، ترجمۀ محمد راسخ، تهران: نشر نی.
    50. لسناف، مایکل (1385)، فیلسوفان سیاسی قرن بیستم، ترجمۀ خشایار دیهیمی؛ تهران: نشر ماهی.
    51. لوکاس، هنری (1382)، تاریخ تمدن، ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ، جلد اول، تهران: سخن.
    52. لیدمن، سون اریک (1384)، سبکی فکر، سنگینی واقعیت؛ دربارۀ آزادی، ترجمۀ سعید مقدم، تهران: اختران.
    53. ماله، آلبر، ژول ایزاک (1342)، تاریخ ملل شرق و یونان، ترجمۀ غلامحسین هژیر، جلد اول، تهران: کتابخانۀ ابن سینا.
    54. نیچه، فریدریش (1378)، فلسفه در عصر تراژیک یونانیان، ترجمۀ مجید شریف، تهران: جامی.
    55. وارنر، رکس (1386)، دانشنامۀ اساطیر جهان، ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: اسطوره.
    56. تیلور، کریستوفر چالز (1390)، تاریخ فلسفه راتلج، ترجمۀ حسن مرتضوی، جلد اول، تهران: چشمه.
    57. همیلتون، ادیت (1383)، سیری در اساطیر یونان و رم، ترجمۀ عبدالحسین شریفییان، تهران: اساطیر.
    58. هومر (1377)، ایلیاد، ترجمۀ میر جلال‌الدین کزازی، تهران: مرکز.

     

    ب) خارجی

    1. Agamben, G. (1998), Homo Sacer: Sovereign Power and Bare Life, Stanford: Stanford University press.
    2. Ansell-Pearson, K. (1994), An Introduction to Nietzsche as Political Thinker, Cambridge: Cambridge University Press.
    3. Barnet, J (1945), Early Greek Philosophy, London: Adam & Charles Black.
    4. Beiser, F. C. (2011), The German Historicist Tradition, Oxford: Oxford University Press.
    5. Berens, E, M. (2011), Myths and legends of Ancient Greece and Rome, New York: Maynard, Merrill, & co.
    6. Burkert, W. (1985), Greek Religion, Harvard: Harvard University Press.
    7. Conford, F. M. (1965), Thucydides Mythistoricus, London: Rutledge & K. Pual.
    8. Canon, J. (1988), The Blackwell Dictionary of Historians, Oxford & Blackwell.
    9. Detienne, M. (1986), The Creation of Mythology, Chicago: Chicago University Press.
    10. Foucault, M. (1990), Politics, Philosophy, Culture: Interviews and Other Writings, 1977-1984, trns.t. Levin. I. Loruz, New York: Rutledge.
    11. . Edwards, P. (1996), The Encyclopedia of Philpsophy, Vol. 4, New York: Macmillan.
    12. Geertz, C. (1975), The Interpretation of Cultures, London: Fontana.
    13. Hariss, H. S. (1972), Hegel’s Development, Oxford: Clarendon Press.
    14. Hesiod (2006), Theogony, Works and days and Testimonia, trans. Most. W. G, Harvard University Press.
    15. Herzberg, M. J. (1984), Myths and their Meaning, New York: Alley and Bacon
    16. Krik, S. (2012), Greek Myths; Tales of Passion, Heroism and Betrayal, Chronicle Books.
    17. Naddof, G. (2005), The Greek Concept of Nature, Albany: State university of New York Press.
    18. Nietzsche, F. W. (1911), The complete works of Fredrich Nietzsche, Vol. 2, trans. S. Levy, New York: The Macmillan Company.
    19. Rabinow, P (ed). (1984), The Foucault Reader, New York: Pantheon Books.
    20. Runciman, W. G. (1965), Social Science and Political Theory, Cambridge: Cambridge University Press.
    21. Pound, R. (1959), Jurisprudence, Vol. 1, west Publishing Co.
    22. Shakespeare, W. (1957), Julius Caesar, London: Macmillan & Co LTD.
    23. Seidman, S. (1989), Jurgen Habermas on Society and Politic; A Reader, Boston: Beaon Press.

      24.  Anter, A. (2014), Max Weber's Theory of the Modern State: Origins, Structure and Significance, Springer.