مطالعه تطبیقی مشارکت بزه دیدگان در محاکم کیفری بین المللی اختصاصی با دیوان کیفری بین المللی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه پیام نور، ایران- تهران

چکیده

در محاکم کیفری اختصاصی پیش از تأسیس دیوان، در دادگاه‌های نسل اول؛ یعنی نورنبرگ و توکیو، متأسفانه نه‌تنها اشاره‌ای به حقوق و حمایت‌های بزه‌دیدگان نشده، بلکه حتی واژۀ «بزه‌دیده» هم به‌چشم نمی‌خورد. در محاکم نسل دوم؛ یعنی یوگسلاوی سابق، رواندا و سیرالئون، گرچه پیشرفت‌هایی نسبت به محاکم پیشین در بحث حقوق و مشارکت بزه‌دیدگان ایجاد شده است، اما به‌طور کلی جایگاهی فراتر از شهود کسب نکرده‌اند. دیوان کیفری بین‌المللی تحت تأثیر تحولات و تجارب به‌دست آمده از محاکم بین‌المللی پیشین، حقوق مشارکتی نسبتاً گسترده‌ای برای بزه‌دیدگان در مراحل مختلف و با اشکال متنوعی درنظر گرفته است. با وجود محدودیت‌های بسیار در زمینۀ مشارکت بزه‌دیدگان، تاکنون رویۀ قضایی دیوان از تفسیر موسع حقوق مشارکتی حمایت کرده است؛ با این حال، این قضات هستند که در خصوص بازه‌های زمانی، شیوه و میزان مشارکت، تعیین‌کننده شمرده می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative study of victims' participation in special international criminal tribunals and the International Criminal Court

نویسنده [English]

  • Mohsen Lal Alizadeh
Assistant Professor, Faculty of Law, Payam Nour University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In special criminal tribunals before the establishment of the Court, in the first generation of tribunals, Nuremberg and Tokyo, unfortunately, not only is there any notes to the rights and protections of victims, but also no mention of the term "victim" is seen. In the second generation trials, the former Yugoslavia, Rwanda and Sierra Leone, although there were some improvements compared to previous courts, there was not dedicated a place more than witnesses to victims. International Criminal Court, influenced by the developments and experiences from previous international tribunals, has considered relatively broad participatory rights for victims in different stages and with different forms. Despite high limitations in victims' participation, the court jurisprudence has supported a broad interpretation of participatory rights. However, the judges are generally determining the deadlines, procedures and participation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Criminal Court
  • rules of procedure
  • special international criminal tribunals
  • victim participation
الف) فارسی
1. رایجیان اصلی، مهرداد (1384)، بزه‌دیده شناسی حمایتی، چ اول، تهران، دادگستر.
2. رایجیان اصلی، مهرداد (1385)، «تحول حقوق جهانی بزه دیدگان بر پایه اصل هم ترازی حقوق بزه دیده و متهم در بستر دادرسی عادلانه»، مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ 56 و 57،ص 184-137.
3. رضوی فرد، بهزاد و فقیه محمدی، حسن (1390)، «تکامل حقوق بزه دیدگان از منظر مقررات موضوعه دیوان کیفری بین المللی»، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، شمارۀ 45، ص 233-195.
4. نجفی ابرندآبادی، علی حسین؛ غلامی، حسین؛ محمودی، فیروز (1384)، «میزگرد عدالت برای بزه دیدگان»، مجلۀ حقوقی دادگستری. شمارۀ 52 و 53. ص 72-9.
ب) انگلیسی
5. Aldana-Pindell, Raquel.(2004) "An Emerging Universality of the Justiciable Victims' Rights to the Criminal Process to Curtail Impunity for State-Sponsored Crimes" Human Rights Quarterly26 : pp. 605-686.
6. Bassiouni, M. Cherif.(2006) "International Recognition of Victims' Rights" Human Rights Law Review6(2) : pp. 203-279.
7. Bottigliero, I. (2004). Redress for Victims of Crimes Under International Law. Leiden/Boston, Martinus Nijhoff Publishers. At page 37 
8. Chifflet, Pascal.(2003) The Role and Status of the Victim in: International criminal law: developments in the case law of the ICTY. W. A. Schabas and G. Boas. Leiden, Martinus Nijhoff : pp. 75-111.
9. Clark, Roger S.; Tolbert, David.(1999) Toward an International Criminal Court in: The Universal Declaration of Human Rights: fifty years and beyond. Y. Danieli, E. Stamatopoulou and C. J. Dias. Amityville, New York, Baywood Publishing Company : pp. 99-112.
10. Dembour, Marie-Bénédicte; Haslam, Emily.(2006) "Silence Hearings? Victim-Witnesses at War Crimes Trials" European Journal of International Law15(1) (2004): pp. 151-177. 4(1) : pp. 2-11.
11. Doak, John.(2005) "Victims' Rights in Criminal Trials: Prospects for Participation" Journal of Law and Society32(2) : pp. 294-316.
12. Donat-Cattin, D. (1999). Art. 68 "Protection of victims and witnesses and their participation in the proceedings". Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court. Observers´Notes Article by Article. 
13. Garner, Bryan A.(1999) Black' s Law Dictionary. St. Paul, Minnesota, West Group.
14. Glickman, Steven.(2004) "Victim's Justice: Legitimizing the Sentencing Regime of the ICC: Dorsey and Whitney Student Writing Prize in Comparative and International Law Best Note Award Winner" Columbia Journal of Transnational Law43 : pp. 229-268.
 
15. Harhoff, Frederik, (2001) The Role of the Parties Before International Criminal Courts in Light of the International Criminal Tribunal for Rwanda in: International and National Prosecution of Crimes Under International Law. H. Fischer, C. Kreß and S. R. Lüder. Berlin, Berlin Verlag : pp. 604 et seq.
16. Marchesiello, Michele. (2002) Proceedings before the Pre-Trial Chambers in: The Rome Statute of the International Criminal Court: A Commentary. A. Cassese, P. Gaeta and J. R. W. D. Jones. Oxford, Oxford University Press. 2 : pp. 1231-1246
17. McDonald, Avril.( 2002) The Role of Victims and Witnesses in International Criminal Trials in: Treaty Enforcement and International Cooperation in Criminal Matters with special reference to the Chemical Weapons Convention. R. Yepes-Enriques and L. Tabassi. The Hague, T.M.C. Asser Press : pp. 257-276.
18. Mekjian, Gerard J.; Varughese, Mathew C. (2005) "Hearing the victim's voice: analysis of victims' advocate participation in the trial proceeding of the International Criminal Court." Pace International Law Review17 : pp. 1-46.
19. Mouthaan, Solange. (2013) victim participation at the ICC for victims of gender- based crimes: a conflict of interest. 21 Cardozo Journal of International & Comparative Low. 619- 651.
20. Nainar, Vahida.(1999)"Giving victims a voice in the International Criminal Court" UN Chronicle(4).
21. Olasolo, Hector.(2005) The Triggering Procedure of the International Criminal Court. Leiden, Boston, Martinus Nijhoff Publishers.
22. Tobolowsky, Peggy M.(2001) Crime victim rights and remedies. Durham, Carolina Academic Press.
23. van Boven, Theo.(1999) The Perspective of the Victim in: The Universal Declaration of Human Rights: fifty years and beyond. Y. Danieli, E. Stamatopoulou and C. J. Dias. Amityvill, New York, Baywood Publishing Company.