مبنای مسئولیت مدنی ناشی از محصولات غذایی اصلاح‌شدۀ ژنتیکی (تراریخته) (مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه زنجان

2 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامۀ طباطبایی (ره)

چکیده

یکی از پاسخ‏ها به نیاز روزافزون مواد غذایی جامعۀ جهانی، تولید محصولات تراریخته است. استفاده از این محصولات و گسترش آن، باوجود مزایا و منافعش، چالش‏ها و مسائلی را نیز به‌همراه دارد. ویژگی منحصربه‌فرد این نوع از محصولات و آثار زیست‌محیطی و انسانی آن، اهمیت بحث در این زمینه را دوچندان کرده است. از چالش‏های حقوقی در این زمینه، تعیین مبنای مسئولیت مدنی ناشی از این محصولات است که اختلاف‌نظرهایی نیز دراسناد بین‌المللی و نظام‏های حقوقی به دنبال داشته است. از اسناد بین‏المللی موجود می‏توان به پروتکل ایمنی_ ‏زیستی کارتاهنا اشاره کرد که ایران در سال 1382ش به‌‌طور رسمی به آن ملحق شده، و نیز پروتکل الحاقی ناگویا_ کوالالامپور که در خصوص مسئولیت مدنی ناشی از این نوع محصولات تدوین گردیده است. در این نوشته، با توجه به تعیین نشدن تکلیف صریح مقررات داخلی، تلاش شده است ضمن یافتن مبنای متناسب با حقوق ایران، وضعیت این مسئله در اسناد بین‌المللی مرتبط معرفی شود. با بررسی اسناد بین‏المللی و دیدگاه‌های مختلف در حقوق ایران به‌نظر می‏رسد که مسئولیت محض، مبنایی متناسب با حقوق ایران و اسناد بین‌المللی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Civil Liability’s Basis of Genetically Modified Foods (Transgenic) with Comparative Study in Iran’s Law and International Instruments

نویسندگان [English]

  • Saieed Bigdeli 1
  • Amin Badiesanaye Esfahani 2
1 Assistant Professor, Law Group, Faculty of Humanities, Zanjan Univirsity, Zanjan,Iran
2 Ph.D. Student of Private Law, Law and Political Sciences Faculty, Allameh Tabatabayi University,Tehran,Iran
چکیده [English]

Producing Genetically­Modified­foods plays one of the key roles in addressing the increasing needs for foods. The development and increasing use of GMfoods, despite its benefits and advantages,causes its­own problems and challenges, as well .The exclusive characteristic of these types of products and the human and environment-related effects have made discussion over this issue twice assignificant .Among many legal challenges lies the problem of how to determine civil liability’s ­basis of these products that has brought about controversies throughout international instruments and legal systems .Available international instruments regarding this issue include The­Cartagena­Protocol­on­Bio-safety,which Iran officially joint itin1382;in­addition,Nagoya–KualaLumpur­Supplementary­Protocol has been enacted on liability and redress of these products.In this paper, in view of the fact that domestic rules have­not stipulated anything regarding this issue,it’sbeen tried to determine the status of the mentioned issue in international instruments as­well­as obtaining an appropriate basis conforming to Iran’s law.Byconsidering international instruments and different viewpoints in Iran’slaw,strict liability seems to be fitting and complying with both Iran’s­law and international instruments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genetically Modified foods
  • Liability’s Basis
  • The Cartagena Protocol on Bio-safety
  • Nagoya–KualaLumpur Supplementary Protocol
  1.  

    1. Anne Mitchell,(2004), Canadian Institute for Environmental Law and Policy, Toronto.
    2. flour(Jacques) , luc Aubert (jeansavaux(Eric)),( 2003),Les obligation, Le fait juridique,Armand Collin.
    3. Hug K.(2008), Genetically modified organisms: do the benefits outweigh the risks? Medicina (Kaunas) 44(2),pp.87-99.
    4. James, Clive,(2009), Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops, ISAAA Brief No. 41. ISAAA: Ithaca, NY.
    5. Jones,Adam W. Wath ,( 2002), liability of growing geneticcaly engineered crops?, Drake Journal of Agricultural Law
    6. Lemaux PG,( 2008), Genetically engineered plants and foods: A scientist’s analysis of the issues (Part I). Annual.
    7. Repp ,Richard A,(2000), Biotech Pollution: Assessing Liability For Genetically  Modified Crop Prodduction and Genetic Drift, University of Idaho College of Law, 36,pp.585-620.
    8. Rich ,Matthew,(2004), The Debate Over Genetically Modified Crops in the United States: Reassessment of Notions of Harm, Difference, and Choice, Case Western Reserve University
    9. Uzogara S.G, (2000), The impact of genetic modification of human foods in the 21st century: A review.Biotechnology advance, pp.179-206.