طبقه‌بندی جدید سنت‌های حقوقی جهان با تأکید بر جایگاه و بنیادهای سنت حقوقی مشرق‌زمین؛ نئوکنفوسیانیسم

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

10.22059/jcl.2024.373924.634623

چکیده

نظر به ضرورت ارائۀ یک طبقه‌بندی جدید از سنت‌های حقوقی جهان، در این پژوهش، سنت‌های حقوقی کامن‌لا، رومی- ژرمنی، اسلام، و نئوکنفوسیانیسم به‌عنوان سنت‌های حقوقی «مهم معاصر» تعیین شده‌اند. بعد از ارائۀ این طبقه‌بندی و شرح دلایل آن، تمرکز محوری در این پژوهش، بر سنت حقوقی نئوکنفوسیانیسم بوده است. این سنت حقوقی که آمیزه‌ای از آموزه‌های کنفوسیانیسم، تائوئیسم و بودیسم است، امروزه بر نظام‌های حقوقی کشورهای مختلف به‌ویژه چین تأثیرگذار است. علی‌رغم احراز ضرورت توجه به این حوزه، میزان آثار حقوقی خلق‌شده نشان از عدم توجه کافی جامعۀ حقوقی کشور به این حوزه دارد. به همین جهت، این پژوهش تلاش می‌کند تا از خلال آثار حقوق تطبیقی به تبیین جایگاه سنت حقوقی نئوکنفوسیانیسم در تناسب با دیگر سنت‌های حقوقی پرداخته، با تبیین بنیادهای سنت حقوقی نئوکنفوسیانیسم زمینه را برای برداشتن گام‌های نخستین در حوزۀ مطالعات حقوقی مربوط به نظام‌های حقوقی تحت تأثیر این سنت، ازجمله نظام حقوقی چین فراهم نماید. این پژوهش، اولاً نشان می‌دهد سنت حقوقی نئوکنفوسیانیسم را باید در عرض دیگر سنت‌های حقوقی مورد توجه قرار داد و نه در ذیل آنها، و ثانیاً بدون توجه به بنیادهای این سنت حقوقی یعنی «هماهنگی»، «سلسله‌مراتب»، «خدمت» و «اقناع» نمی‌توان به درک کاملی از مسائل حقوقی نظام‌های حقوقی تحت تأثیر آن، خواه در داخل این نظام‌ها و خواه در عرصۀ بین‌المللی، نائل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The new classification of legal traditions in the world with an emphasis ‎on the position and foundations of the legal tradition of the East; Neo-‎Confucianism

نویسنده [English]

  • طباطبایی Tabatabaei
International Law Department,, Faculty of Law, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Given the necessity of presenting a new classification of global legal traditions, this study identifies the "Main Contemporary" Legal Traditions as Common Law, Romano-Germanic Law, Islamic Law, and Neo-Confucianism. After presenting this classification and explaining its rationale, the central focus of this study has been on the Neo-Confucianism legal tradition. This legal tradition, which is a mixture of Confucianism, Taoism, and Buddhism, exerts significant influence on the legal systems of various countries, especially China, today. Despite the recognition of the importance of this field, the level of legal publications created indicates insufficient attention from the Iranian legal community to this area. Therefore, this study seeks to elucidate the position of the Neo-Confucianism legal tradition in relation to other legal traditions through comparative legal studies and by clarifying the foundations of the Neo-Confucianism legal tradition. It aims to lay the groundwork for initial steps in legal studies related to legal systems influenced by this tradition, including the legal system of China. Firstly, this research demonstrates the necessity of giving attention to the Neo-Confucianism legal tradition alongside other legal traditions rather than subordinate to them. Secondly, it shows without considering the foundations of this legal tradition, namely "harmony," "hierarchy," "service," and "persuasion," a comprehensive understanding of legal issues in legal systems under its influence cannot be achieved, whether within these systems or in the international arena.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Legal foundations
  • ‎ Legal traditions
  • ‎ Legal families
  • ‎ Legal systems
  • ‎ Neo-Confucianism.‎
  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. داوید، رنه (1378). نظامهای بزرگ حقوقی معاصر. ترجمۀ حسین صفائی، محمد آشوری و عزت‌الله عراقی. چاپ چهارم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
    2. ژوردن، پاتریس (1382). اصول مسئولیت مدنی. ترجمۀ مجید ادیب. چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    3. سایادو، ماهاسی (1400). ویپاسانا راه وارستگی. ترجمۀ آرام پهلوان. تهران: نشر مثلث.
    4. شیروی، عبدالحسین (1384). حقوق تطبیقی. چاپ دوم، تهران، انتشارات سمت.
    5. صفایی، حسین و رحیمی، حبیب‌الله (1396). مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد). چاپ دهم، تهران: سمت.
    6. طباطبایی، سید حسین (1400). مطالعات حقوقی چین «از کجا آغاز کنیم؟». چاپ اول، تهران: مؤسسۀ فرهنگی- هنری انتشاراتی نگاه بینه.
    7. کاتوزیان، ناصر (1395). دورۀ مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی- مسئولیت مدنی. چاپ هجدهم، تهران: سهامی انتشار.
    8. گوئو، شیائوجین (1399). دولت و جامعه در گذار چین به دموکراسی، کونفوسیانیسم، لنینیسم و توسعۀ اقتصادی. ترجمه پرویز علوی. چاپ اول، تهران: نشر اختران.
    9. یاسپرس، کارل (1398). کنفوسیوس. ترجمۀ احمد سمیعی. تهران: انتشارات خوارزمی.
    10. یولان، فانگ (1380). تاریخ فلسفۀ چین. ترجمۀ فرید جواهر کلام. چاپ اول، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.

     

    - مقالات

    1. اثیمی، حمیدرضا و یکرنگی، محمد (1402). بازاندیشی در طبقه‌بندی نظامهای حقوقی در پرتو اشتراکات و افتراقات اجتماعی- فرهنگی. مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، 14 (1)، 29-54.
    2. طباطبایی، سید حسین (1400). مطالعۀ تطبیقی بنیادهای سنت حقوقی چین در پرتو دیگر سنت‌های حقوقی. فصلنامۀ پژوهشهای حقوق تطبیقی، 25 (3)، 109-135.

     

    - پایان‌نامه‌ها

    1. علوی شهری، سید محمدامین، (1402). رویکرد چین نسبت به داوری و میانجیگری در حل و فصل اختلافات تجاری بینالمللی و کاربرد آن در روابط تجاری ایران و چین، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، به راهنمایی سید حسین طباطبایی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدۀ حقوق، تاریخ دفاع: 1402

     

     

    ب) انگلیسی

    - Books

    1. Bastiat, F. (1987). The law. Laissez Faire Books.
    2. Chan, J. (2013). Confucian perfectionism: A political philosophy for modern times(Vol. 6). Princeton University Press.
    3. David, R., & Brierley, J. E. (1978). Major legal systems in the world today: an introduction to the comparative study of law. Simon and Schuster.
    4. De Cruz, P. (1999). Comparative law in a changing world. Cavendish Publishing Limited.
    5. Errera, R. (1976, January). The French Declaration of the Rights of Man and of Citizens of 1789. In Proceedings of the ASIL Annual Meeting (Vol. 70, pp. 91-93). Cambridge University Press.
    6. Forsythe, D. P. (2009). Encyclopedia of human rights(Vol. 1). Oxford University Press.
    7. Francis, F. U. K. U. Y. A. M. A. (1992). The end of history and the last man. Hamish Hamilton, London.
    8. Glenn, H. P. (2014). Legal traditions of the world: Sustainable diversity in law. Oxford University Press, USA.
    9. Legrand, P., & Munday, R. (Eds.). (2003). Comparative legal studies: traditions and transitions. Cambridge University Press.
    10. Menski, W. F. (2006). Comparative law in a global context: the legal systems of Asia and Africa. Cambridge University Press.
    11. Reimann, M., & Zimmermann, R. (2006), eds. The Oxford handbook of comparative law. Oxford University Press.
    12. Rosenfeld, M., & Sajó, A. (Eds.). (2012). The Oxford handbook of comparative constitutional law. OUP Oxford.
    13. Samuel, G. (2014). An introduction to comparative law theory and method(Vol. 11). Bloomsbury Publishing.
    14. Yao, X. (2000). An introduction to Confucianism. Cambridge University Press.

     

    -     Articles

    1. Dunoff, J. L. (2011). What is the purpose of international law?. International Theory3(2), 326-338.
    2. Feng, Y. (2010). Legal culture in China: A comparison to Western law. exchange16, 115-123.
    3. Gao, S., & Walayat, A. J. (2020). The compatibility of confucianism and law. Pace L. Rev.41, 234-258
    4. Glenn, H. P. (2006). Legal traditions and the separation thesis. R & R35, 222-240
    5. Glenn, H. P. (2019). Comparative legal families and comparative legal traditions.
    6. Guiguo, W. A. N. G. (2000). The New Neo-Confucianism and International Economic Law. The Journal of World Investment & Trade1(1), 137-196.
    7. Ho, N. P. (2010). The Legal Philosophy of Zhu Xi (1130-1200) and Neo-Confucianism's Possible Contributions to Modern Chinese Legal Reform. Tsinghua China L. Rev.3, 167.
    8. Huntington, S. P. (2000). The clash of civilizations? In Culture and Politics: A Reader. New York: Palgrave Macmillan US, 99-118
    9. Lee, L. T., & Lai, W. W. (1977). The Chinese conceptions of law: Confucian, legalist, and buddhist.Hastings LJ29, 1307-1329
    10. McAmis, L. M. (1960). The Origin and Purpose of Law.  L. Rev.28, 483.
    11. Pargendler, M. (2012). The rise and decline of legal families. The American Journal of Comparative Law60(4), 1043-1074.
    12. Qin, G. (2008). The thinking way of Confucianism and the rule of law.  Pol. & L.1, 68-75
    13. Wang, J. (2020). Dispute settlement in the belt and road initiative: Progress, issues, and future research Agenda. The Chinese Journal of Comparative Law8(1), 4-28.
    14. Zhiping, L. (1989). Explicating law: A comparative perspective of Chinese and Western legal culture.  Chinese. L.3, 55.

     

    - Websites

    1. https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/legal-system
    2. https://www.securitycouncilreport.org/un-security-council-working-methods/the-veto.php
    3. https://www.pewresearch.org/religion/2015/04/02/muslims/

     

    ج) فرانسوی

    • Livres
    1. David, R. (1950). Traité élémentaire de droit civil comparé: introduction à l'étude des droits étrangers et à la méthode comparative.(No Title).
    2. David, R., Jauffret-Spinosi, C., & Goré, M. (2016). grands systèmes de droit contemporains (Les). Dalloz.

     

    • Article
    1. Glenn, H. P. (2017). Doin’the transsystemic: legal systems and legal traditions. In The Methodology of Legal Theory(pp. 489-524). Routledge.