تأثیر نظم عمومی بر قابلیت ارجاع به داوری در حقوق ایران و کنوانسیون نیویورک

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق خصوصی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری، تهران، ایران

چکیده

نظم عمومی در حقوق داخلی مانع از توافقات برخلاف قواعد آمره و سایر منابع نظم عمومی می‌شود. در واقع، معیار استناد به نظم عمومی در ابتدای داوری با بحث قابلیت ارجاع دعوی به داوری مرتبط می‌شود. بر اساس پاراگراف «الف» و «ب» بند 2 مادۀ 5 کنوانسیون نیویورک (در خصوص شناسایی و اجرای موافقت‌نامه‌ها و آرای داوری خارجی)، داوری‌پذیری و نظم عمومی به‌عنوان دو مفهوم و جزء موانع شناسایی و اجرای آرای صادره ذکر شده‌اند که مراجع قضایی می‌توانند برای جلوگیری از اجرای رأی به آنها تمسک جویند. مقالۀ حاضر با هدف تبیین جایگاه و نقش نظم عمومی در داوری‌های تجاری بین‌المللی، به‌دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که رابطۀ میان نظم عمومی و قابلیت ارجاع به داوری چیست؟ این پژوهش حاکی از آن است که بین دو مفهوم نظم عمومی و قابلیت ارجاع به داوری ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. عدم رعایت قواعد مربوط به نظم عمومی و قواعد آمره می‌تواند حسب مورد منجر به ابطال رأی داوری یا عدم اجرای آن گردد. پژوهش در این مقاله با مطالعۀ منابع داخلی و خارجی، تطبیق با تحلیل رویۀ قضایی به روش کتابخانه‌ای و به شیوۀ تحلیلی- توصیفی و کاربردی صورت گرفته است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effect of public order on the ability to refer to ‎arbitration in Iranian law and the New York Convention

نویسنده [English]

  • Majid Aziziyani
Department of Private Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services, Tehran, ‎Iran‎
چکیده [English]

The purpose of this paper is to explain the position and role of public policy in international commercial arbitration and to find the answer to the question of what is the relationship between public policy and mandatory rules? This study indicates that despite the existence of a series of similarities between public policy and mandatory rules, these two concepts are different from each other. Thus, public policy is not only an obstacle to the implementation of arbitration awards, but also mandatory rules can become a serious obstacle to the implementation of arbitration awards. In addition, the quality of performance and mechanism of these two legal entities with international commercial awards are also different when faced with international commercial arbitration awards Public policy is one of the most fundamental and well-established concepts in the history of law. Regardless of the differences in the definition of public policy, it can be considered as the most important obstacle to the implementation of arbitration awards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbitration
  • ‎ Public Order
  • ‎ New York Convention
  • ‎ public policy
  • ‎ Arbitration awards.‎

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. احمدی واستانی، عبدالغنی (1341). نظم عمومی در حقوق خصوصی. تهران: چاپ روزنامۀ رسمی.
    2. اخلاقی، بهروز (1383- 1382). جزوۀ حقوق تجارت بین‌الملل. مقطع دکتری، دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران.
    3. ایرانشاهی، علی‌رضا (1390). بررسی معیار «نظم عمومی» در نظارت قضایی بر رأی داوری تجاری بین‌المللی. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، نشریۀ مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، (44)، 134.
    4. ایرانشاهی، علی‌رضا (1391). معیار «قابلیت داوری» در اعمال نظارت قضایی بر رأی داوری تجاری بین‌المللی. مجلۀ تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، 15(2)، 74.
    5. بهمئی، محمدعلی و شیخ عطار، حُسنی (1397). قانون حاکم بر داوری‌پذیری دعاوی. مطالعات حقوق تطبیقی، 9 (2)،
    6. جنیدی، لعیا (1376). قانون حاکم در داوریهای تجاری بین‌المللی. چاپ هفتم، تهران: نشر دادگستر.
    7. جنیدی، لعیا (1387). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. تهران: شهر دانش.
    8. جنیدی، لعیا و غیاثوند قزوینی، نسترن (1396). داوری‌پذیری در نظام حقوقی ایران با تأکید بر رویۀ قضایی. دوفصلنامۀ علمی پژوهشی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید، 5 (108)، 65.
    9. سرخوش، جواد و دیبافر، سهیلا (1397). ماهیت داوری در دعوای طلاق. فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، سال ششم، تابستان، (23)، 73.
    10. سلجوقی، محمود (1386). حقوق بین‌الملل خصوصی، تعارض قوانین و تعارض صلاحیت دادگاه‌ها. چاپ چهارم، تهران: نشر میزان.
    11. سیدی، جواد (1392). درآمدی بر قابلیت ارجاع در داورهای تجاری بین‌المللی. تهران: انتشارات جنگل.
    12. شهبازی‌نیا، مرتضی و بازگیر، سعید (1394). نظم عمومی و نقش آن بر امور شکلی داوری. مجلۀ تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، (23)، 99.
    13. صادقی، محسن (1384). مفهوم و اعمال نظم عمومی در مراجع قضایی و شبه قضایی و جلوه‌های نوین آن. مجلۀ حقوق و علوم سیاسی، (68)، 23.
    14. صدرزاده افشار، محسن (1384). آیین دادرسی مدنی و بازرگانی. جلد سوم، چاپ هشتم، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
    15. صدیقی، بهاره و نعیمی، سید مرتضی (1395). آثار حقوقی مقر در داوری‌های تجاری بین‌المللی. فصلنامۀ پژوهش‌های روابط بین‌الملل، پاییز، 1(21)، 154.
    16. صقری، محمد (1386). حقوق بازرگانی و ورشکستگی. چاپ سوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    17. طباطبایی‌نژاد، سید محمد (۱۳۹۵). نظارت قضایی بر اعمال قواعد آمره در داوری تجاری بین‌المللی. مجلۀ دانش حقوق مدنی، سال پنجم، (۱)، 98.
    18. قائم‌مقام فراهانی، محمدحسین (1389). ورشکستگی و تصفیه. چاپ ششم، تهران: نشر میزان.
    19. کریمی، عباس و پرتو، حمیدرضا (1391). حقوق داوری. چاپ اول، تهران: نشر دادگستر.
    20. لیو، جولیان و دی ام، مستلیس (1391). داوری تجاری بین‌المللی تطبیقی. ترجمۀ محمد حبیبی مجنده. چاپ اول، قم: دانشگاه مفید.
    21. الماسی، نجادعلی (1382). حقوق بین‌الملل خصوصی. چاپ اول، تهران: نشر میزان.
    22. مافی، همایون (1397). شرحی بر قانون داوری تجاری بین المللی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علوم قضایی.
    23. میرزانژاد جویباری، اکبر، (1394). ارجاع دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی به داوری. مجلۀ حقوق اداری، پاییز، (2)، 120.
    24. نصیری، محمد (1388). حقوق بین‌الملل خصوصی. جلد دوم، تهران: انتشارات آگاه.
    25. نیکبخت، حمیدرضا (1385). شناسایی و اجرای آرای داوری‌های تجاری در ایران. چاپ اول، تهران: انتشارات مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

     

    ب) انگلیسی

    1. Arfazadeh, Homayoon (2001). Arbitrability under the New York Convention. the Lex Fori Revisited. Arbitration International, Vol. 17, Issue 1.
    2. Bockstiegel Karl, Heinz (2008). Public policy as a Limit to Arbitration and its Enforcement. IBA Journal of Dispute resolution, Special Issue.
    3. B, Born (2012). International Arbitration: Law and Practice; Kluwer International. the Netherlands.
    4. Gaillard Emmanuel & Savage John (1999). Fouchard, Gaillard , Goldman on International Commercial Arbitration. Kluwer Law International.
    5. Ge, y (2012). Insolvency Proceedings and Their Effect on International Commercial Arbitration. LLM Thesis, University of Ghent.
    6. Grantham, William (1996). The Arbitrability of International Intellectual Property Disputes. 14 Berkeley J. Int'l Law, 173.
    7. Halket T. (2009). Choice of Law in International Intellectual Property Arbitrations. A Three-Dimensional Chess Game? in Rovin A. (eds.), Contemporary Issues in International Arbitration and Mediation, Martinus Nijhoff Publishers, 24
    8. Kirry A. (1996). Arbitrability: Current Trends in Europe, Arbitration International, Vol. 12, (4), 14
    9. Kreindler, Richard (1997). Particularities of International Financial Arbitration in the Contex of Challenges to Arbitral Awards. Yearbook of International Financial and Economic Law.
    10. Kroll Stefan M. (2006). Arbitration and Insolvency Proceedings- Selected Problems in Pervasive Problems in International Arbitration. Kluwer Law International.
    11. Lehmann, Matthias (2004). A Plea for a Transnational Approach to Arbitrability in Arbitral Practice. 42 Colum. J. Transnat l, 234.
    12. Lu, May (2006). The New York Convention on the Recognition and Enforcement of Foreign Arbitral Awards. Analysis of the Sevn Defence to oppose Enforcement in the Unites States and England; 23 Ariz . J. Int L & Comp, 34.
    13. Okekeifere Andrew (1999). Public Policy and Arbitrability under the UNCITRAL Model Law, International Arbitration Law Review.
    14. Redfern, Alan & Hunter, Martin (2004). Law and Practice of International Commercial Arbitration. Sweet and Maxwell, London.
    15. Ware,s.j. (2010). similarities between arbitration and bankruptcy litigation.

     

مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 14، شماره 1
بهار و تابستان 1402
تیر 1402
صفحه 369-388

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار