تشریفات سنتی تنظیم وصیت‌نامه و جایگاه آن در وصیت الکترونیکی؛ مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران و امریکا

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

در اکثر نظام‌های حقوقی دنیا، تنظیم وصیت‌نامه مستلزم رعایت پاره‌ای تشریفات است. این تشریفات که به‌طور سنتی ناظر به وصیت‌نامه‌های کاغذی است، سبب پیدایش وصیت‌نامه‌های رسمی، خودنوشت و سرّی در حقوق ایران و وصیت‌نامه‌های رسمی، خودنوشت و محضری در حقوق امریکا شده است. پرسش مهمی که با پیشرفت فناوری و گسترش ارتباطات الکترونیکی مطرح می‌شود، این است که اگر موصی بخواهد در فضای الکترونیکی وصیت‌نامه‌ای تنظیم کند، تشریفات سنتی چه جایگاهی در آن خواهد داشت؟ به دیگر بیان، آیا در تنظیم وصیت‌ الکترونیکی از تشریفات سنتی تبعیت می‌شود یا از آن عدول می‌گردد؟ در این مقاله، با روش کتابخانه‌ای، پاسخ این پرسش ارائه می‌شود. در این راستا، ضمن مرور تشریفات سنتی تنظیم وصیت‌نامه، این فرضیه اثبات می‌گردد که در حقوق ایران، تنظیم وصیت‌نامۀ الکترونیکی تابع تشریفات سنتی است؛ تشریفاتی که به دلیل برخی کمبود‌ها در عرصۀ تقنین، مانع از تنظیم الکترونیکی وصیت‌نامه‌های رسمی و سرّی شده است. اما در حقوق امریکا مسئله، اختلافی است: از یک سو، پرونده‌های مشهور کاسترو و هورتون در رویۀ قضایی و قانون متحدالشکل وصایای الکترونیکی، دلالت بر تبعیت وصایای الکترونیکی از تشریفات سنتی دارند و از سوی دیگر، قانون وصایای نوادا پس از عدول از تشریفات سنتی، تشریفات جدیدی را برای تنظیم وصیت‌ الکترونیکی وضع نموده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Traditional Requirements in Executing a Will and Their Place in the Electronic Will; A Comparative Study of Iranian and American Law

نویسندگان [English]

  • Bakhtiar Abasloo 1
  • Ehsan Bahramy 2
1 Assistant Professor, Department of Private Law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
2 Ph.D. Candidate in Private Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

In most legal systems of the world, the execution of a will requires the observance of certain requirements. These requirements, which traditionally deal with paper wills, have given rise to formal, holographic, and secret wills in Iranian law, and to formal, holographic, and notarized wills in American law. An important question that arises with the advancement of technology and the development of electronic communications is: if the testator wants to execute a will in the electronic space, what place will these traditional requirements have in it? In other words, are traditional requirements followed in executing an electronic will or not? In this article, an attempt is made to provide an answer to this question through the library method. In this regard, while reviewing the traditional requirements of executing a will, the hypothesis is proved that in Iranian law, traditional requirements are followed in electronic will-making; requirements that, due to some shortcomings in the field of legislation, have prevented the electronic execution of formal and secret wills. In American law, however, there is a disagreement: on the one hand, the famous Castro and Horton cases in judicial proceedings and the Uniform Electronic Wills Act imply that electronic wills follow traditional requirements. On the other hand, the Nevada Statute, after deviation from traditional requirements, has introduced new requirements for executing electronic wills.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electronic Will
  • Execution
  • Testator
  • Traditional Requirements
  • Will
  1. الف) فارسی

    - کتاب‌ها

    1. السان، مصطفی (1399). حقوق تجارت الکترونیکی، چ 7، تهران: سمت.
    2. رودیجانی، محمدمجتبی (1397). قانون امور حسبی در نظم حقوقی کنونی، چ 1، تهران: کتاب آوا.
    3. شمس، عبدالله (1386). آیین دادرسی مدنی، ج 3، چ 8، تهران: دراک.
    4. صفایی، سید حسین و شعبانی کندسری، هادی (1397). حقوق مدنی: وصیت، ارث، شفعه، چ 1، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    5. عمید، موسی (1321). حقوق مدنی ایران- بخش دوم (هبه- وصیت- ارث)، تهران: چاپخانۀ خودکار ایران.
    6. کاتوزیان، ناصر (1398). دورۀ حقوق مدنی عقود معیّن (عطایا)، ج 3، چ 10، تهران: گنج دانش.
    7. کاتوزیان، ناصر (1399). وصیت در حقوق مدنی ایران، چ 2، تهران: گنج دانش.
    8. محقق داماد، سید مصطفی (1387). بررسی فقهی و حقوقی وصیت، چ 4، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.

     

    - مقالات

    1. بهزادی، ایرج (1397). قابلیت انتساب ادلۀ الکترونیک. فصلنامۀ پژوهش‌های حقوقی، دورۀ 17، شمارۀ 34.
    2. ساورائی، پرویز (1400). تحلیل حقوقی جنبه‌های ثبوتی و اثباتی انتساب داده پیام در قانون تجارت الکترونیک ایران. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، دورۀ 24، شمارۀ 93.
    3. مظاهری کوهستانی، رسول و ناظم، علیرضا (1387). ارزش اثباتی داده‌پیام و امضای الکترونیکی. فصلنامۀ حقوق تطبیقی، دورۀ 0، شمارۀ 15.
    4. میرشکاری، عباس و علائی، صابر (1400). ماهیت اثباتی داده‌پیام‌های الکترونیکی به‌عنوان ادلۀ اثبات دعوا. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، دورۀ 24، شماره 96.

     

    - قوانین

    1. قانون امور حسبی مصوب 1319
    2. قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379
    3. قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382
    4. قانون ثبت اسناد و املاک مصوب 1310
    5. قانون راجع به طرز تنظیم وصیت‌نامه مصوب 1317

    - سایر

    1. دادنامۀ شمارۀ 1092/7 مورخ 1/10/1370 صادره از شعبۀ هفتم دیوان عالی کشور.
    2. دادنامۀ شمارۀ 140068390011806119 مورخ 22/8/1400 صادره از شعبۀ 22 دادگاه عمومی حقوقی تهران.

     

    ب) انگلیسی

    - Books

    1. H. Sitkoff, Robert; Dukeminier, Jesse (2017). Wills, Trusts, and Estates, 10th edition, New York: Wolters Kluwer.
    2. H. Sitkoff, Robert; Dukeminier, Jesse (2022). Wills, Trusts, and Estates, 12th edition, New York: Wolters Kluwer.
    3. Hackney Blackwell, Amy (2008). The dictionary of essential legal terms, Illinois: Sphinx Publishing.
    4. M. McGovern Jr., William; F. Kurtz, Sheldon; M. English, David (2001). Wills, Trusts and Estates, Including Taxation and Future Interests, Minnesota: West Academic Publishing.
    5. Zimmermann, Reinhard; G. Reid , Kenneth; J. de Waal, Marius (2011). Comparative Succession Law, Vol. 1, Oxford: Oxford University Press.

     

    - Articles

    1. Aufseeser, Robert (2018). What Writings Are Adequate to Qualify for Probate?. Estate Planning Journal, Vol. 45.
    2. Gee, Kyle (2016). Beyond Castro’s Tablet Will: Exploring Electronic Will Cases Around the World and Re-Visiting Ohio’s Harmless Error Statute. Probate Law Journal of Ohio, Vol. 26, No. 4.
    3. Banks, Jasmine (2015). Turning a Won't into a Will: Revisiting Will Formalities and E-Filing as Permissible Solutions for Electronic Wills in Texas. Estate Planning & Community Property Law Journal, Vol. 8, No. 1.
    4. C. Fitzgibbons, John (1967). An Analysis of the History and Present Status of American Wills Statutes. Ohio State Law Journal, Vol. 28 , No. 2.
    5. Clowney, Stephan (2008). In Their Own Hand: An Analysis of Holographic Wills and Homemade Willmaking. Real Property, Trust and Estate Law Journal, Vol. 43, No. 1.
    6. DeNicuolo, Dan (2017). The Future of Electronic Wills. A Journal of the ABA Commission on Law and Aging (Bifocal), Vol. 38, No. 5.
    7. Developments in the Law (2018). What Is an "Electronic Will"?. Harvard Law Review, Vol. 131.
    8. G. Gulliver, Ashbel; J. Tilson, Catherine (1941). Catherine Classification of Gratuitous Transfers. Yale Law Journal, Vol. 51, No. 1.
    9. Glover, Mark (2014). Decoupling the Law of Will-Execution. St.Johns Law Review, Vol. 88, No. 3.
    10. H. Langbein, John (1975). Substantial Compliance with the Wills Act. Harvard Law Review, Vol. 88, No. 3.
    11. H. Langbein, John (1987). Excusing Harmless Errors in the Execution of Wills: A Report on Australia's Tranquil Revolution in Probate Law. Columbia Law Review, Vol. 87, No. 1.
    12. H. Mann, Bruce (1994). Formalities and Formalism in the Uniform Probate Code. University of Pennsylvania Law Review, Vol. 142, No. 3.
    13. Hall, Paige (2019). Welcoming E-Wills into the Mainstream: The Digital Communication of Testamentary Intent. Nevada Law Journal, Vol. 20, No. 1.
    14. In re Estate of Horton (2019). Recent Cases (In re Estate of Horton). Harvard Law Review, Vol. 132, No. 7.
    15. In re Estate of Javier Castro (2014). Deceased (Electronic Will). Quinnipiac Probate Law Journal, Vol. 27, No. 4.
    16. J. Hirsch, Adam; C. Kelety, Julia (2020). Electronic-Will Legislation: The Uniform Act versus Australian and Canadian Alternatives. Probate and Property, Vol. 34, No. 5.
    17. J. Hirsch, Adam (2021). Models of Electronic-Will Legislation. Real Property, Trust and Estate Law Journal, Vol. 56, No. 2.
    18. J. Scalise, Ronald Jr (2020). Will Formalities in Louisiana: Yesterday, Today, and Tomorrow. Louisiana Law Review, Vol. 80, No. 4.
    19. Lindgren, James (1990). Abolishing the Attestation Requirement for Wills. The North Carolina Law Review, Vol. 68, No. 3.
    20. N. Gary, Susan (2020). The Electronic Wills Act: Facing the Inevitable. Real Property, Trust and Estate Law Journal, Vol. 55, No. 3.
    21. S. Boddery, Scott (2012). Electronic Wills: Drawing a Line in the Sand against Their Validity. Real Property, Trust and Estate Law Journal, Vol. 47, No. 1.
    22. Sasso, Irma (2018). Will Formalities in the Digital Age:Some Comparative Remarks. Italian Law Journal, Vol. 4, No. 1.
    23. W. Beyer , Gerry; G. Hargrove, Claire (2007). Digital Wills: Has the Time Come for Wills to Join the Digital Revolution. Ohio Northern University Law Review, Vol. 33, No. 3.
    24. W. Beyer, Gerry; V. Peters, Katherine, ”Sign on the [Electronic] Dotted Line: The Rise of the Electronic Will“, available at: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3278363 (last visited on 28/03/2022).

     

    - Acts & Statutes

    1. English Statute of Frauds 1676
    2. Estates and Protected Individuals Code (Excerpt) Act 386 of 1998
    3. Nevada Revised Statutes 2019
    4. Ohio Revised Code 2006
    5. Uniform Electronic Wills Act
    6. Wills Act 1837
    7. Wills Act Amendment Act 1852