قرارداد توزیع انتخابی از منظر حقوق رقابت (مطالعه در حقوق اتحادیۀ اروپا و ایران)‏

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

قرارداد توزیع انتخابی توافقی الزام‌آور است که به‌موجب آن عرضه‌کننده تعهد می‌کند محصولات مورد توافق را برای توزیع‌کنندگانی که بر اساس معیارهای خاصی انتخاب شده‌اند تأمین کند. در مقابل، توزیع‌کننده تعهد می‌کند در قلمرو سرزمینی که سیستم توزیع انتخابی اعمال می‌شود، محصولات را بین توزیع‌کنندگان غیرمجاز (توزیع‌کنندگان خارج از شبکۀ توزیع انتخابی) توزیع نکند. با توجه به محدودیت‌های قرارداد یادشده بر رقابت، نگرانی‌هایی در خصوص رقابتی یا ضدرقابتی بودن آن وجود دارد. در حقوق رقابت اتحادیۀ اروپا در خصوص رقابتی یا ضدرقابتی بودن قرارداد یادشده رویه‌ای بین دادگاه‌ها و کمیسیون اتخاذ شده است. بر اساس رویۀ موجود بین دادگاه‌ها و کمیسیون نمی‌توانیم قرارداد یادشده را بر اساس قالب و شکل، رقابتی یا ضدرقابتی محسوب کنیم. لازم است در هر مورد با توجه به معیارهایی قرارداد یادشده را از منظر حقوق رقابت تحلیل کنیم. در حقوق رقابت ایران بر اساس رویکرد شکل‌محور (مادۀ 45 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44)، قرارداد پیش‌گفته ضدرقابتی نیست. بر پایۀ رویکرد اثرمحور (مادۀ 44 قانون یادشده) نیز نمی‌توانیم نسخۀ واحدی بپیچیم و باید در هر مورد با توجه به شرایط بازاری و جنبه‌های رقابتی و ضدرقابتی آن در این خصوص تصمیم‌گیری کنیم. در حقوق اتحادیۀ اروپا مواردی تحت عنوان معافیت‌ها وجود دارد که با اثبات آنها قرارداد یادشده از شمول ممنوعیت و ضمانت اجراهای حقوق رقابت خارج می‌شود، اما در نظام حقوقی ایران هیچ نصی در این خصوص وجود ندارد. در حقوق اتحادیۀ اروپا سلب حق توزیع آنلاین از توزیع‌کنندۀ شبکۀ توزیع انتخابی اصولاً ضدرقابتی است و سایر محدودیت‌های آن درصورتی که متناسب با محدودیت‌های توزیع آفلاین باشد، رقابتی و درغیر این‌صورت ضدرقابتی خواهد بود. در حقوق ایران بر اساس مادۀ 44 ق.ا.س.ک، سلب این حق و سایر محدودیت‌های آن درصورتی که به اخلال رقابت (موارد بند 20 مادۀ 1 ق.ا.س.ک) منجر شود، ضدرقابتی شمرده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Selective distribution agreement from the perspective of ‎competition law (Study in EU and Iran law)‎

نویسندگان [English]

  • Sajjad Kalantarzadeh Sadabad
  • Mohammad bagher Parsapour
Faculty of Law, University of Tarbiat Modares, Tehran, Iran
چکیده [English]

The selective distribution contract is a binding agreement whereby the supplier undertakes to supply the products to distributors selected based on certain criteria, in return for which the distributors undertake not to sell such goods to unauthorized distributors (distributors outside the selective distribution network). Due to the contract's restrictions on competition, there are concerns about its competitive or anti-competitive. In EU competition law, whether the contract is competitive or anti-competitive, a dual procedure has been adopted between the courts and the Commission. Based on these procedures, we cannot consider the contract as absolutely competitive or anti-competitive. In each case, it is necessary to analyze the contract from the perspective of competition law according to the criteria. In Iranian competition law based on the form-based approach (Article 45 of the General Policy Implementation Law of Article 44 of the Constitution law), the contract is not anti-competitive. Based on the effect-based approach (Article 44 of said law), we cannot write a single version and we must decide in each case according to market conditions and its competitive and anti-competitive aspects. In EU law, there are cases called block exemptions, which, if proven, exclude the contract from the prohibition and guarantee of enforcement of competition law, but in the Iranian legal system, there is no text in this regard. Under EU law, the deprivation of the right to distribute online from the distributor of the selective distribution network is in principle anti-competitive and its other restrictions are competitive if they are in line with the restrictions on offline distribution and otherwise anti-competitive. In Iranian law, according to Article 44 of said law, the deprivation of the mentioned right and its other restrictions is considered anti-competitive if it leads to the disruption of competition (cases of paragraph 20 of Article 1 of said law).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Selective ‎Distribution ‎agreement
  • ‎ Supplier
  • ‎ Distributor
  • ‎ Anti-competitive ‎agreement
  • ‎ Block Exemptions.‎

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. جعفرزاده، میرقاسم و انصاری، عباس (1393). توافقات عمودی ممنوع از منظر حقوق رقابت. فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، (7)، 97-73.
    2. غفاری فارسانی، بهنام (1398). حقوق رقابت و ضمانت اجراهای مدنی آن. چاپ دوم، تهران: میزان.
    3. کاتلر، فیلیپ و آرمسترانگ، گری (1389). اصول بازاریابی. ترجمۀ مهدی زارع. جلد اول، تهران: مدیر فردا.
    4. وکیلی مقدم، محمدحسین (1389). توافقات ضدرقابت تجاری. چاپ اول، تهران: میزان.
    5. وکیلی مقدم، محمدحسین (1398). مطالعۀ تطبیقی معیارهای ارزیابی رفتار ضدرقابتی با تأکید بر حقوق ایران. فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی دانشگاه تهران، 16(2)، صص 338-337.

     

    ب) انگلیسی

    1. Allgemenie Elektricitäts-Gesellschaft AEG Telefunken AG v. Commission, ECR 3151.
    2. Aronsson, Marie (2010). Selective Distribution and Online Sales-the transformation of European Competition Law into the electronic society, Master of Law Thesis, Filip Bladini, Department of Law, University of Gothenburg.
    3. BMW OJ [1975] L 29/1.
    4. C- 99/79 Lancome SA etc v. Etos BV [1980], ECR 2511
    5. C-243/85, SA Binon & Cie v. SA Agence et Messageries de la Presse [1985] ECR 2015.
    6. C-31/80, L’Oréal NV aud L’Oréal SA v. De Nieuwe AMCK Puba [1980] ECR 3775.
    7. C-31/85 ETA Fabriques d’Ebaucher SA v. DK Investment SA [1985] ECR 3933., para 16.
    8. C-75/84, Metro-SB-Grossmärkte GmbH & Co KG v Commission , [1986] ECR 3021.
    9. Case 26/76 Metro v Commission (No 1) [1977] ECR 1875.
    10. Case T-88/92 Groupement d’Achat Édouard Leclerc v. Commission [1996], ECR II-1961.
    11. Commission Notice, Guidelines on Vertical Restraints, OJ [2010] C 130/01.
    12. Commission regulation (EU) No 330/2010 of 20 April 2010 on the application of Article 101(3) of the Treaty on the Functioning of the European Union to categories of vertical agreements and concerted practices.
    13. Cutler F. and Armstrong G. (1389). Principles of Marketing, Mehdi Zare, Volume 1, Tehran, Tomorrow's Manager (In Persian(.
    14. De Faveri, C. R. I. S. T. I. A. N. A. (2014). The Assessment of Selective Distribution Systems Post-Pierre Fabre,  European Competition Journal,3, 649, 163-197.
    15. European Commission, Staff Working Document, Preliminary Report on the E-commerce Sector Inquiry SWD (2017) 229 final.
    16. Europeană, C. (2002). Glossary of terms used in EU competition policy–antitrust and control of concentrations, Luxemburg: Office for Official Publications of the European Communities, P. 59.
    17. Ghaffari Farsani B. (1398). Competition law and guarantee of its civil performances, Tehran, Mizan (In Persian(.
    18. Groupement d’Achat Édouard Leclerc v. Commission [1996], ECR II-1851.
    19. Hesselink, M., et al., (2009). Commercial agency, franchise and distribution contracts, Sellier European Law Publisher.
    20. IBM Personal Computers OJ [1984] L 118/24.
    21. Jafarzadeh M. g. and Ansari A. (1393). "Vertical Agreements Prohibited from the Perspective of Competition Law", journal of Private Law Research, No. 7, pp. 73-97 (In Persian(.
    22. Jones, A., & Sufrin, B.,( 2004). EU competition law: text, cases, and materials, oxford university Press.
    23. Kodak OJ [1970] L 147/24.
    24. Korah, V., & O'Sullivan, D. (2002). Distribution agreements under the EC competition rules, North America, Hart Publishing Oxford and Portland, Oregon.
    25. Murat OJ [1983] L 348/20.
    26. Omega Watches OJ [1970] L242/22.
    27. Pasour Jr, E. C. (1981). The free rider as a basis for government intervention. The Journal of Libertarian Studies, Vol. 5, (4), 453-464.‏
    28. Pitkänen, T. (2011). Selective Distribution Under Article 101 TFEU-Devaluation of Brands? Hanken school of economics.
    29. Temple Lang G.,(1984). Selective Distribution. Fordham International Law Journal, 8, Issue 3.
    30. Vakili Moghadam M. (1389). Anti-Competitive Agreements, Tehran, Mizan (In Persian(.
    31. Vakili Moghadam M. (1398). "Comparative study of anti-competitive behavior evaluation criteria with emphasis on Iranian law", Journal of Private Law Studies, University of Tehran, No. 2, Volume 16, pp. 337-338 (In Persian(.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 14، شماره 1
بهار و تابستان 1402
تیر 1402
صفحه 199-220

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار