قاعدۀ ارائۀ سند حمل و حق مطالبۀ تحویل کالا در بارنامه و اسناد مشابه؛ مطالعۀ تطبیقی کامن‌لا، حقوق انگلستان و ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموختۀ دکتری حقوق دریایی از دانشگاه منچستر انگلستان*

چکیده

یکی از قواعد مرسوم حاکم بر مطالبه و تحویل کالای حمل‌شده از طریق دریا، قاعدۀ ارائۀ سند حمل است؛ به این معنا که تحویل کالا از سوی متصدی حمل صرفاً در قبال ارائۀ سند حمل از سوی مطالبه‌کنندۀ دریافت کالا صورت پذیرد. مبنای تأسیس این قاعده جلوگیری از تضییع حق صاحب واقعی کالا، حصول اطمینان از اجرای مورد قرارداد و نیز محافظت از متصدی حمل در برابر مسئولیت‌های پیش‌بینی نشده است. مقررات کامن‌لا و قوانین حمل و نقل دریایی انگلستان بسته به نوع سند صادر‌شده رویکرد متفاوتی به موارد یادشده دارند. در قانون دریایی ایران به قاعدۀ ارائه به‌صراحت اشاره نشده است و در مقایسه با دو نظام دیگر، دایرۀ شمول محدودتری دارد. همچنین برخلاف نظام‌های پیش‌گفته، رویکرد کلی قانون دریایی ایران نسبت به حق تحویل کالا دارای ابهام است. بنابراین، در این نوشتار تلاش شده است با روش توصیفی- تحلیلی از طریق بررسی مقررات داخلی ایران، انگلیس و قواعد کامن‌لا، علاوه بر تشریح و تفصیل لزوم یا عدم لزوم اعمال این قاعده و بررسی استثناهای وارده بر آن در حمل و نقل دریایی کالا، وضعیت و ماهیت این قاعده در حقوق دریایی ایران تبیین شده، پیشنهادهایی در راستای رفع ابهامات و ایرادات موجود ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presentation Rule and Right to Claim Delivery of Goods under Bills of Lading and Similar Documents; A Comparative Study between Common Law, English Law and Iranian Law

نویسنده [English]

  • Kourosh Majdzadeh Khandani
PhD in Maritime Law from University of Manchester, UK
چکیده [English]

Presentation rule is one of the general rules governing claim and delivery of the goods carried by sea. It means that the carrier shall deliver the goods solely against presentation of a transport document by the cargo claimant. The basis of presentation rule is to prevent deprivation of actual cargo-owner’s rights and to ensure the performance of contract as well as carrier’s immunity from unpredicted liabilities. The central analytical idea of this study is to describe in detail the necessity or non-necessity of application of presentation rule and its exemptions to carriage of goods by sea. Due to their different approaches to the subject matter depending on the type of transport document in question, the rules of Common law as well as English statutory provisions on carriage of goods by sea are examined. Presentation rule is not explicitly mentioned in Iran Maritime Code which is limited in scope comparing to the two other body of rules. Also, contrary to Common law and English law, the Maritime Code of Iran is relatively ambiguous towards the right to claim delivery of goods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Presentation rule
  • bill of lading
  • sea waybill
  • right of delivery
  • ship's delivery order
. امید، هوشنگ (1353)، حقوق دریایی، ج 1، تهران: مدرسۀ عالی بیمه ایران.
2. تقی‌زاده، ابراهیم (1395)، حقوق حمل و نقل دریایی، چ 5، تهران: مجد.
3. تقی‌زاده، ابراهیم و احمدی، افشین (1394)، «بررسی تطبیقی حدود و مبنای مسئولیت متصدی حمل و نقل دریایی در کنوانسیون رتردام با کنوانسیون‌های بروکسل و هامبورگ»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 6، ش 2.
4. محسنی، سعید و صفوی شاملو، حسین (1392)، «راهنامه در کنوانسیون CMR»، مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 4، ش 2.
5. قانون دریایی ایران مصوب 1343ش
6. قانون مدنی ایران
ب) خارجی
7. Aikens, R. and Lord, R. and Bools, M. (2006), Bills of Lading, Informa
8. Baughan, S. (2015), Shipping Law, 6th ed, Routledge
9. Bennett, W. P. (1914), The History and Present Position of the Bill of Lading as a Document of Title to Goods, Cambridge University Press
10. Carr, I. (2010), International Trade Law, 4th edn, Routledge-Cavendish
11. Charles D. (2008), Bills of Lading in Export Trade, Tottel
12. Eder, B. and others (eds) (2011), Scrutton On Charterparties And Bills Of Lading, 22nd edn, Sweet & Maxwell
13. Girvin, S. (2011), Carriage Of Goods By Sea, Oxford University Press
14. Hughes, A. D. (1999), Casebook on Carriage of Goods by Sea, 2nd edn, Blackstone Press Limited
15. Ivamy, E. R. H. and Payne, W. (1989), Payne and Ivamy’s Carriage of Goods by Sea, 13th edn, Butterworths
16. Murray, C. and Holloway, D. and Timson-Hunt, D. (2012), Schmitthoff The Law And Practice Of International Trade, 12th edn, Sweet & Maxwell
17. Nicholas G. and others (1999), Bills of Lading: Law and Contracts, LLP London
18. Tetley, W. (2008), Marine Cargo Claims, vol 1, 4th edn, Thomson Carswell
19. Treitel, S. G. H. and Reynolds, F. M. B. (2012), Carver on Bills of Lading, 3rd edn, Sweet & Maxwell
20. Wilson, J. F. (2010), Carriage of Goods by Sea, 7th edn, Longman
21. Zweigert, K. (1981), International Encyclopaedia Of Comparative Law: Instalment 12, Springer 198
22. Bennett H. N. (2005), "Straight Bills of Lading" 121(4) Law Quarterly Review 555
23. Bradgate R. and White F. (1993), "Legislation: The Carriage of Goods by Sea Act 1992" 56 The Modern Law Review 188
24. Bridge M. (1993), "Legislative Comment: The Carriage of Goods by Sea Act", Journal of Business Law 379
25. Curwen N. (2007), "The Bill of Lading as a Document of Title at Common law" Mountbatten Yearbook of Legal Studies (P. Park and B. Andoh edn), Southampton Solent University) 140
26. Debattista C. (1982), "The Bill of Lading as the Contract of Carriage – A Reassessment of Leduc v. Ward" 45 The Modern Law Review 652
27. Girvin S. (2006), |"Bills of Lading and Straight Bills of Lading: Principles and Practice" Journal of Business Law 86
28. Higgs A. and Humphreys G. (1993), "An Overview of the Implications of the Carriage of Goods by Sea Act 1992" Journal of Business Law 61
29. Howard T. (1993), "The Carriage of Goods by Sea Act 1992" 24(1) Journal of Maritime Law and Commerce 181
30. Nossal S. (1993), "Revision of the Legislation Relating to Bills of Lading and Other Shipping Documents" 23 Hong Kong Law Journal 117
31. Pejovic C. (2001), "Documents of Title in Carriage of Goods by Sea: Present Status and Possible Future Directions" Journal of Business Law 461
32. Reynolds B. (1994), "Future Thoughts on the Carriage of Goods by Sea Act 1992 (UK)" 25(1) Journal of Maritime Law and Commerce 143
33. ----- (1999), "The Carriage of Goods by Sea Act 1992 Put to the Test" 2 Lloyd's Maritime and Commercial Law Quarterly 161
34. Tetley W. (1986), "Who May Claim or Sue for Cargo Loss or Damage? Part I" 17(2) Journal of Maritime Law and Commerce 153
35. Todd P. (2005), "Bill of Lading as Documents of Title" Journal of Business Law 762
36. ---- (2006), "The bill of lading and delivery: the Common law actions" 4 Lloyd's Maritime and Commercial Law Quarterly 539
37. Treitel S. G. H. (1989), "Bills of Lading and Implied Contracts" Lloyd's Maritime and Commercial Law Quarterly 162
38. ----- (2003), "The Legal Status of Straight Bills of Lading" 119(4) Law Quarterly Review 608
39. Bradgate R. and White F. (1993), "Bills of lading - the Carriage of Goods by Sea Act 1992 May be Facing a Stormy Future" 90(23) Law Society Gazette < http://www.lawgazette.co.uk/news/bills-lading-carriage-goods-sea-act-1992-may-be-facing-a-stormy-future> 2016/01/07
40. Lau R. Y. S. (2004),"Straight Bills Of Lading - The Rafaela S" < http://www.mayerbrown.com/publications/article.asp?id=5307&nid=6> 2017/11/02
41. Law Commissions, Rights of Suit in Respect of Carriage of Goods by Sea (Law Com No 196, 1991)
42. The Hague-Visby Rules 1968
43. The UK Carriage of Goods by Sea 1971
44. The UK Carriage of Goods by Sea 1992