مطالعۀ تطبیقی اعمال تئوری پذیرش خطر در مسئولیت مدنی ورزشکاران در حقوق انگلیس، فرانسه و ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

تئوری پذیرش خطر یا قاعدۀ «وُلِنتی» یکی از علل مانع ضمان و برگرفته از حقوق روم است. آگاهی و اطلاع زیان‌دیده ازماهیت و میزان خطر، رضایت صریح یا ضمنی به خطر و توافق دربارۀ آن و نیز ارادی بودن عمل زیان‌دیده به‌دور از اجبار، ازجمله عناصر کلاسیک پذیرش خطر در حقوق انگلیس و فرانسه است. دعاوی ورزشی جایگاه اصلی اعمال تئوری پذیرش خطر است. پذیرش خطر (به‌ویژه در فرانسه) یک علت موجهۀ خاص در مسئولیت مدنی ورزشی است و هویتی مجزا از تقصیر زیان‌دیده دارد. منظور، پذیرش خطری عادی و قابل پیش‌بینی از سوی زیان‌دیده است که ماهیتی چون رضایت به زیان دارد. در حقوق فرانسه ارکان خاصی نیز برای اعمال این تئوری در دعاوی ورزشی درنظر گرفته شده و اصلاحاتی نیز اخیراً در قانون ورزش فرانسه در حوزۀ اثر پذیرش خطر انجام گرفته است. حقوق‌دانان انگلیس و فرانسوی رویکردی متفاوتی به اثرپذیرش خطر در مسئولیت مدنی ورزشکاران دارند. مطالعۀ تطبیقی و تحلیلی ماهیت، ارکان و اثر پذیرش خطر در دو نظام حقوقی انگلیس و فرانسه و بررسی علت تفاوت رویکرد دو نظام و مقایسۀ آن با ماهیت و ارکان نهاد حقوقی مشابه در ایران و تعیین تکلیف اثر پذیرش خطر در حقوق ورزشی ایران از اهداف تحقیق پیشِ‌رو می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Application of the Theory of Voluntary Assumption of Risk in Athletes’ Civil Liability: A Comparative Study in English, French and Iranian law

نویسندگان [English]

  • Habibollah Rahimi 1
  • Hediyeh Nassiri 2
1 Associate Professor of the department of private law in the faculty of law and political science of Allameh Taba taba’i University,Tehran,Iran.
2 L.L.M in private law at the faculty of law and political science of Allameh Taba taba’i University,Tehran,Iran.
چکیده [English]

The theory of voluntary assumption of risk is an often-quoted form of the roman legal maxim and it fully exonerates the defendant .The essential elements of the defence of volenti are the explicit or implicit consent of the victim to waive all claims for damages and also the fully awareness of the victim of all the risks involved, including both the nature and the extent of the risk. The theory has specific features in French sport cases and it is considered as a victim’s consent and a ‘’fait justificatif spécial’’. In this matter, a reform has occurred in French sport law recently. English and French jurists have different perspectives on the effect of this theory. In this paper we will specify comparatively the nature, theoretical basis, essential conditions and legal effect of volenti in sport cases (its main domain of application) by referring to relevant doctrines, codes and precedent in English and French civil liability. Then we will compare their results with the effect of similar legal institution in Iranian sports law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ezn (permission)
  • Consent
  • Sports law
  • Volenti
  • civil liability

مراجع

الف) فارسی و عربی
1. حسینی مراغی، میر عبدالفتاح(1418ق)، العناوین، ج1و2، چ1، قم: نشر اسلامی.
2. راشد صمیری، مفلح‌بن حسن (1420ق)، غایة المرام فی شرح شرائع الاسلام، ج2، چ1، بیروت: دارالهادی.
3. ژوردن، پاتریس (1385)، اصول مسئولیت مدنی، مترجم: مجید ادیب، چ2، تهران: میزان.
4. صفایی، حسین و رحیمی، حبیب‌الله(1389)، مسئولیت مدنی، تهران: سمت.
5. طباطبائی یزدی، محمدکاظم (1378)، حاشیه مکاسب، ج1، قم: إسماعیلیان.
6. عاملی، زین‌الدین، شهید ثانی (1425ق)، مسالک الافهام ، ج15، چ3، قم: معارف الاسلامیه.
7. عاملی، زین‌الدین، شهید ثانی (1410ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج4، چ1، قم: کتابفروشی داوری.
8. عچرش، ناصر (بهار 1390)، اثر پذیرش خطر در خسارت مورد مطالبه با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه و انگلیس، رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران.
9. عوده، عبدالقادر (بی تا)، التشریع الجنایی الاسلامی، ج1، بیروت: دارالکتب العربی.
10. قبولی درافشان، سید محمدمهدی و رضادوست، وحید (بهار و تابستان 1391)، «نقش اسباب خارجی در مسؤولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی وسایل نقلیه‌ی موتوری زمینی با توجه به آخرین تحولات قانونی (مطالعه‌ای تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه)»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 3، ش1، ص110-93.
11. کاتوزیان، ناصر (1385)، الزامهای خارج از قرارداد، ج1و2، چ5، دانشگاه تهران.
12. کاتوزیان، ناصر (بهار 1378)، «خطای ورزشی و مسئولیت ورزشی»، مجلۀ دانشگاه تهران، ش43، ص57-37.
13. کرکی، علی‌بن حسین عاملی (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج6، چ‌2 ، قم: مؤسسۀ آل البیت.
14. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1367)‌، کافی، ج7، چ3، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
15. لنگرودی، جعفر (1380)، فلسفه حقوق مدنی، تهران: گنج دانش.
16. مقدادی، محمدمهدی (1393)، «تأثیر پذیرش خطر (اقدام) در انتفای مسئولیت مدنی ورزشکاران»، مجلۀ حقوق تطبیقی دانشگاه مفید، ش102، ص150-133.
17. مکارم شیرازی، ناصر (1410ق) ، القواعدالفقهیه، ج1و2، چ2، قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین.
18. موسوعه الفقه الاسلامی المقارن الشهیره بموسوعۀ جمال عبدالناصر الفقهیه، (1386ق)، ج3، قاهره: المجلس الاعلی للشئون الاسلامیه.
19. مؤمن قمی، محمد (1415ق)، کلمات سدیده، چ1، قم: نشر اسلامی.
20. نجفی، محمدحسن‌بن باقر (1362)، جواهر الکلام ، ت. ر. استادی، ج43، چ7، بیروت: دار‌احیاء التراث العربی.
21. نجفی، محمدحسن‌بن باقر (1405ق، جواهر الکلام، ج42، چ6، بیروت: دار‌احیاء التراث العربی.
22. یزدانیان، علیرضا؛ مهدوی، محمد هادی؛ عباسیان، رضا؛ مصلی‌نژاد، نیوشا (بهار و تابستان 1395، «مطالعه تطبیقی اوصاف شیء در مسئولیت مدنی ناشی از اشیاء در حقوق ایران و فرانسه»، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، دورۀ 7، ش1، ص383-367.
ب) انگلیسی و فرانسوی
23. Campguilhem, R. (1961), La notion d'acceptation des risques sportifs et le droit de la responsabilité civile, Thèse, Paris.
24. Demogue, R.(1925), Traité Des Obligations En Général,  Tome 5, Paris : L. Arthur Rousseau.
25-De Bracton, Henry,(1878), De Legibus Et Consuetudinibus Angliae,volume 1, Edited By Travers Twiss, Cambridge University Press.
26. Durand Paul J. (1931), Des conventions d’irresponsabilites, Thèse, Paris.
27. Esmein, P.(1952), ‘’L’idée D’acceptation Des Risques En Matière De Responsabilité Civile’’, RevueInternationale De Droit Comparé, Vol. 4, Issue 4, pp.683-691.
28. Gerard, Emmanuel(Avril 2014), ‘’La Notion Du Risque Accepté’’, Subaqua, Rubrique Juridique,  N˚ 253, pp. 80-81.
29. Groutel H. (1999), ‘’L'acceptation des risques: dérapage ou décollage?’’, Responsabilité civile et assurances, Editions du jurisclasseur, juillet-août 1999, Chron. N°16, spec.
30. Hocquet-Berge, S.(Février2011), ‘’L’acceptation  Des Risques En Matière Sportive Enfin Abandonnée’’, Revue Mensuelle Lexisnexis  Jurisclasseur, N°2, Étude 3, pp.7-10, http://laboratoire-droit-sport.fr/wp-content/uploads/2013/04/Acceptation-des-risques-abandonn%C3%A9e-F%C3%A9vrier-2011.pdf, 16/4/2018.
31. Honorat J.(1969), L’idée d’acceptation des risques dans la responsabilité civile, Paris : Librairie générale de droit et de jurisprudence.
32.James, Mark(2013), Sports Law, Second Edition, Palgrave Macmillan Law Masters, UK
33. James, Mark(2006),’’ Liability for professional athletes injuries: a comparative analysis of where the risk lies’’, Web journal of current legal issues, http://usir.salford.ac.uk/1058/1/james1.pdf, 16/4/2018.
34. Lozach, Jean-Jacques (2012), Rapports législatifs , Rapport n˚372, https://www.senat.fr/rap/l11-372/l11-372.html, 16/4/2018.
35- Markesinis, B.S. & S.F Deakin (1999), Tort Law, 4th Edition, Clarendon Press, Oxford
36. Pilloix , Arnaud(2013), ‘’Théorie De L’acceptation Des Risques : État Des Lieux’’, https://www.ellipse-avocats.com/2013/02/theorie-de-lacceptation-des-risques-etat-des-lieux/,16/4/2018.
37. Ruiz, Romain) 2013(, L'acceptation Des Risques Dans La Pratique Sportive, M2, Université Paris Sud 11, Faculté Jean Monnet.
38. Sweep, F.F.C.C.(2015), Volenti non fit injuria ? How Does Consent Influence the Perception of the Ideal Victim, Master Thesis Faculty of Law Tilburg University.
39. Tunc, A et Mazeaud, L. et H. (1960),Traité théorique et pratique de la responsabilité civile délictuelle et contractuelle,T.2. N˚, 1485 Et S ; T1, N˚151, Paris : Montchrestien.
40. Ulpien, Domitius, Digeste(Pandectes), Livre 47, Titre 10, Paragraphe 5.
41. Van Gerven,W.(2000), Cases, Materials and Text on National, Supranational and International Tort Law, Oxford: Hart Publishing.
42. Viney, G. et P. Jourdain (2006), Les conditions de la responsabilité, 3ème Édition, Paris.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 9، شماره 1
بهار و تابستان
فروردین 1397
صفحه 147-178

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار