طرح مسئولیّت مدنی کارفرمایان، صنعتگران و پیشه وران ناشی از عمل شاگردان کارآموز در حقوق ایران و فرانسه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان

چکیده

همواره بخشی از خسارات معلول عمل کارآموزان بی‌تجربه‌ای است که در مشاغل متفاوت نزد استادکاری مشغول یادگیری حرفه‌ای هستند. در حقوق برخی از کشورها مانند فرانسه، یکی از مصادیق مسئولیت مدنی ناشی از عمل غیر، مسئولیت کارفرمایان و صنعتگران ناشی از فعل زیان‌بار کارآموزانی است که نزد ایشان در حال یادگیری اطلاعات حرفه‌ای هستند. یکی از مشکلات چنین سیستم‌هایی تعیین ماهیت این مسئولیت است. این مسئولیت می‌تواند نوعی مسئولیت مراقب نسبت به اعمال شخص تحت مراقبت، مانند مسئولیت سرپرست نسبت به طفل، به‌‌شمار آید و نیز می‌تواند نوعی مسئولیت تبعیتی، مانند مسئولیت کارفرما نسبت به فعل کارگر، شمرده شود. طبیعی است که تعیین حکم در خصوص این مسئله آثار متفاوتی از نظر بار اثبات تقصیر خواهد داشت. در حقوق ایران در قانون مدنی و مسئولیت مدنی به این مسئولیت اشاره‌ای نشده است. به‌نظر می‌رسد تعیین رژیم حقوقی حاکم بر این مسئولیت تا حدودی به تعیین ماهیت چنین مسئولیتی وابسته است که در این مقاله به کمک حقوق فرانسه این موضوع بررسی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Civil Liability of Employers, Artisans and Craftsmen Arising from Trainees’ Actions in Iran and the French Law

نویسنده [English]

  • Alireza Yazdanian
Associate Professor of Law at the University of Isfahan Department of private law, Isfahan,Iran
چکیده [English]

Damage may sometimes be caused by inexperienced trainees who are learning a profession in the presence of an employer. In some countries, like France, one of the examples of civil liability arising from another’s act is civil liability of the employers, artisans and craftsmen. This liability arises from trainees’ actions who are learning a profession in the presence of an employer. One of the problems of such systems is the determination of nature of this responsibility. This responsibility can be a responsibility of watchful to care for another person's actions such as the responsibility of a father arising from his child's action and it can also be liability from others’ actions like the responsibility of the employer arising from worker's action. The determination of this question will have different effects on the burden of proof of fault. In the law of Iran, in the civil law and the law of civil liability, this responsibility is not mentioned. It seems that the determination of the legal regime governing this responsibility, partly depends on the nature of such responsibility. This article will examine this topic by taking assistance from the French law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • trainee
  • employer liability
  • Fault
الف) فارسی
کتاب‌ها
1. ایروانی، محمد کاظم (1353)، حقوق کار در ایران، چ5، چاپ افست گلشن.
2. بادینی، حسن (1384)، فلسفهمسئولیتمدنی، چ1، شرکت سهامی انتشار.
3. صفایی، سیدحسین، رحیمی، حبیب‌الله (1389)، مسئولیتمدنی( الزاماتخارجاز قرارداد) چ1، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها.
4. خدابخشی، عبدالله (1389)، جبران خسارت کارگران در نظام مسئولیت مدنی، چ1، شرکت سهامی انتشار.
5. عراقی، عزت‌الله (1387)، حقوق کار، چ8، انتشارات سمت.
6. غمامی، مجید ( 1376)، مسئولیتمدنیدولتنسبتبهاعمالکارکنانخود،چ1، نشر دادگستر.
7. قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1378)، مبانیمسئولیتمدنی، چ 1 نشر دادگستر.
 8. قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1388)، الزام‌ها و مسئولیتمدنیبدونقرارداد، چ7، نشر میزان.
9. کاتوزیان ناصر (1386)، حقوقمدنی،الزامهایخارجازقرارداد، ج1، چ 8، انتشارات دانشگاه تهران.
10. لوراسا، میشل (1375)، مسئولیت مدنی ،ترجمۀ دکتر محمد اشتری، چ1، نشر حقوقدان.
11. موحدیان، غلامرضا (1381)، حقوق کار ، چ1، انتشارات فکرسازان.
12. مهر، فرهنگ (1350)، حقوق کار، چ4، انتشارات مؤسسه عالی حسابداری.
مقاله
13. جعفری تبار، حسن (1394)، «کاتوزیانوحقوقزیان،تحلیلنظریهمسئولیتمدنیونگاهکاتوزیانبهآن» مندرج در کتاب بر منهج عدل، به سعی دکتر حسن جعفری تبار، چ2، انتشارات دانشگاه تهران، ص 591- 596.
 
ب)عربی
14. سنهوری، عبدالرزاق احمد (1998)، الوسیطفیشرحالقانونالمدنیالجدید، ج1، مجلد 2، چ3، منشورات الحلبیه الحقوقیه.
15. عبدالله، هدی (2008)، الاعمال غیر المباحه، ج3، چ1، منشورات الحلبی الحقوقیه.
16. عوجی، مصطفی (2009)، القانونالمدنی. المسئولیةالمدنیه،. ج2، چ4، منشورات الحلبی الحقوقیه.
ج) فرانسوی
کتاب‌ها
17. Bacache-Gibeili ,Mireille (2007) Droit civil.Les obligations.La responsabilité civile extracontractuelle, T5 , 1é.éd, Economica.
18. Benabant ,Alain(2007) Droit civil .Les obligations,11é.éd,Librairie général de droit et de jurisprudence, Montchrestien.
19. Buffelan- Lanore ,Yvaine,Larribau-Terneyre ,Virginie(2008) Droit civil.Les obligations, 11é.éd,Siry.
20.Bourassin ,Manuella(2013) Droit des obligations. La responsabilité civile extracontractuelle, 1é. Ed,Editions Archétype.
21. Carbillac,Remy(2008) Droit des obligations, 8é.éd,Dalloz
22. Carbonnier, Jean(1998) Droit civil. Les obligations, T4. 21é. éd, presses universitaires de France.
23. Colin ,Ambroise, Capitant ,H(1935)Cours élémentaire de Droit civil français, T2, 8é. Ed, paris, Librairie Dalloz.
24. Fabre-Magnan,Muriel(2007) Droit des obligations.T2.Responsabilité civile et quasi-contrats, 1é.éd, Presses universitaires de France.
25. Flour ,Jaques, Aubert ,Jean-Luc, Savaux .Eric(2001) Droit Civil. Les Obligations, T2, Le fait juridique, 9 é.éd,sirey.
26. Jourdain,Patrice (2007) Les principe de la responsabilité civile,7é.ed, Dalloz.
27. Le Tourneau,Philippe, Cadiet,Loic(1998) Droit de la responsabilité, 1é.éd, Dalloz.
28. Malaurie,Philippe, Aynes ,Laurent, Stoffel-Munck ,Philippe(2007) Droit civil. Les obligations, 3 é.éd, Editions juridiques associées, Défrenois.
29. Martini ,philippe, Losfeld, Karine (2000) Droit des obligations,1é.éd,Librairie vuibert.
30. Mazeaud ,Henri, Léon, Jean(1978) Leçons de droit civil. T2, volume premier. Obligations, 6éd.éd, par françois chabas, Paris, Montchrestien.
31. Renault- Brahinsky ,Corinne (2007) Droit des obligations,2é.éd, Gualino éditeue.
32. Starck ,Boris(1972)Droit civil. Obligations, 1é.éd, Librairies technniques.
33. Terré ,François, Simler,Philippe, Lequette,Yves(2005) Droit Civil. Les Obligations,9 é.éd ,Dalloz.
34. Viney ,Geneviève, Jourdain ,Patrice(1998) Traité de Droit civil. Les conditions de la responsabilité civile, 2é. Ed, Librairie générale de Droit et de Jurisprudence.
35. Weill ,Alex,Terré ,François(1975) Droit civil. Les obligations, 2é.éd, Dalloz.
مقالات
 
36. Bertolaso,Sabine (2009) "DROIT À RÉPARATION. Responsabilité du fait d'autrui. Domaine: responsabilité des artisans", JurisClasseur Responsabilité civile et Assurances,Fasc.142. 120-145
37. Dorsner-Dolivet ,Annick (1997) "Du nouveau dans la responsabilité des parents du fait de leurs enfants", Revue de droit sanitaire et social .170-202