قواعد و شرایط حاکم بر مطالبۀ خسارت تأخیر تأدیه در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

خسارت تأخیر تأدیۀ پول یا وجه نقد هرچند عنوان خسارت را به همراه دارد، به دلیل اهمیت در اقتصاد، به نظم عمومی وابسته است و از‌همین‌رو از تمامی قواعد عمومی خسارات پیروی نمی‌کند و تابع شرایط و احکام ویژه است. در کشورهایی که نظام حقوقی آن‌ها مبتنی بر نظام حقوقی اسلام است، به دلیل شباهتی که میان خسارت تأخیر تأدیه و ربا وجود دارد، مطالبۀ این نوع از خسارت با حساسیت‌ها و محدودیت‌های خاصی روبرو است. نویسندگان حقوقی که در قلمرو خسارت تأخیر تأدیه مطالبی نگاشته‌اند، تحت تأثیر این تفکر نوشته‌های خود را بیشتر به پیشینه، ماهیت و مشروعیتِ مطالبۀ خسارت تأخیر تأدیه معطوف کرده‌اند، اما در این پژوهش سعی بر آن شده که به دور از آن قیل و قال‌ها و فارغ از بحث مشروعیت داشتن یا نداشتنِ چنین خسارتی، با توجه به مادۀ 522 قانون آیین دادرسی مدنی که خسارت تأخیر تأدیه را به صورت یک قاعدۀ عمومی معرفی کرده است، به بررسی شرایط و قواعد حاکم بر این نوع خسارت پرداخته شود و قلمرو و حدود اصل حاکمیت اراده در آن مورد توجه قرار گیرد و همچنین دیدگاه کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا راجع به بهره، حدود و ثغور آن واکاوی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Rules and Clauses Governing the Claim for Late Payment Damages in the Iranian Law and the Convention on Contracts for the International Sale of Goods

نویسندگان [English]

  • Hamid Abhari 1
  • Mohammad Farzanegan 2
  • Somaye Zohuri 2
1 Professor, Faculty of Law & Political Science, University of Mazandaran, Babolsar, Iran.
2 PhD. Candidate in Private Law, Faculty of Law & Political Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran.
چکیده [English]

Due to their important roles in the economy, damages for late payment of the money or cash, do not follow the general rules of damages and are bound with specific terms and provisions. In countries where the Islamic legal system is dominant, the claim for this type of damage due to its common features with Reba is not fully recognized. Affected by this trend of thought, legal scholars conducting studies on late payment damage, have mostly focused on the history, nature and legitimacy of the late payment damages. However, regardless of the topic of legitimacy, we are concerned with exploring the nature of the rules and clauses governing these kinds of damages with respect to Article 522 of the Civil Procedure Code, introducing late payment damages as general rules. Examining the scope and the limits of the principle of autonomy, moreover, this study aims to investigate the perspective of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods about interest and its limits and boundaries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • late payment damages
  • Interest
  • Principle of Autonomy
  • Convention
  • debt
  1. الف) فارسی

    1. اصغر‌زاده بناب، مصطفی (1385)، محشای آرای وحدت رویۀ حقوقی، چ2، تهران: انتشارات مجد.
    2. افتخاری، جواد (1382)، کلیات عقود و حقوق تعهدات، چ1، تهران: نشر میزان.
    3. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1378)، رهن و صلح، چ3، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
    4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1381)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج3، چ2، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
    5. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1381)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج5، چ2، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
    6. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1383)، مقدمۀ عمومی علم حقوق، چ9، تهران: کتابخانۀ گنج دانش.
    7. جمعی از نویسندگان (1374)، تفسیری بر حقوق بیع بین‌المللی، مهراب داراب‌پور، ج3، چ1، تهران: کتابخانه گنج دانش.
    8. شعبانی، قاسم (1385)، تعیین خسارت در قراردادها و تعهدات، چ1، تهران: انتشارات اطلاعات.
    9. شمس، عبدالله (1386)، آیین دادرسی مدنی، ج1، چ15، تهران: انتشارات دراک.
    10. شمس، عبدالله (1387)، آیین دادرسی مدنی، ج2، چ16، تهران: انتشارات دراک.
    11. شهیدی، مهدی (1383)، حقوق مدنی3 ، چ5، تهران: انتشارات مجد.
    12. شهیدی، مهدی (1386)، سقوط تعهدات، چ8، تهران: انتشارات مجد.
    13. صفایی، سید حسین (1385)، قواعد عمومی قراردادها، چ4، تهران: نشر میزان.
    14. صفایی،سید حسین و دیگران ( 1384)، حقوق بیع بین‌المللی، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    15. فیض، علیرضا (1373)، مبادی فقه و اصول، چ6، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    16. قاسمی، محسن (1384)، «جبران خسارت نقض قرارداد در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا، حقوق ایران، فرانسه، مصر و لبنان» مجلۀ حقوقی، ش 32، ص220-139.
    17. کاتوزیان، ناصر ( 1387)، قواعد عمومی قراردادها، ج3، چ5، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    18. کاتوزیان، ناصر (1385)، وقایع حقوقی، چ10، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    19. کاتوزیان، ناصر (1387)، قواعد عمومی قراردادها، ج4، چ5، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    20. کاتوزیان ناصر (1386)، نظریۀ عمومی تعهدات، چ4، تهران: نشر میزان.
    21. کریمی، عباس (1386)، آیین دادرسی مدنی، چ1، تهران: انتشارات مجد.
    22. محمدی، ابوالحسن ( 1384)، اصول فقه، چ22، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

    ب) خارجی

    1. Behr, Volker(1998), The Sales Convention in Europe, From Problems in Drafting to Problems in Practice: Journal of Law and Commerce.
    2. Corterier, Andre(2000), A New Approach to Solving the Problem of the Interest Rate Under Article 78 CISG: International Trade and Business Law.
    3. Ferrari, Franco(1995), Uniform Application and Interest Rates Under
      the 1980 Vienna Sales Convention
      , Cornell Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods.
    4. Honnold, John(1999), Uniform Law for International Sales under the 1980 United Nations Convention, 3rd ed, Hague: Kluwer Law International.
    5. http://www.unilex.info. 2015/11/23.
    6. Liu, Chengwei(2003), Recovery of Interest, Nordic Journal of Commercial Law of the University of Turku.
    7. López-Rodríguez, Ana(2005), The Duty to Pay Interest on Advance Payments Under Art. 84(1) CISG, Nordic Journal of Commercial Law.
    8. Mazzotta,Francesco(2004), CISG Article78: Endless disagreement among commentators, much less among the courts, Law School Institute of International Commercial Law.
    9. Vilus, Jelena(1986), Provisions Common to the Obligations of the Seller and the Buyer, Oceana: Oceana Publications.

    References

    1. A group of writers (1995), Commentary on the International Sales Law, 1th, Vol 3, Tehran: Gange Danesh Publication. (in Persian).  
    2. Asgharzadeh Bonab, M. (2006), Description Votes of Civil Precedent, 2th, Tehran: Majd Publication. (in Persian).  
    3. Behr, Volker(1998), The Sales Convention in Europe, From Problems in Drafting to Problems in Practice: Journal of Law and Commerce.
    4. Corterier, Andre(2000), A New Approach to Solving the Problem of the Interest Rate Under Article 78 CISG: International Trade and Business Law.
    5. Eftekhari, J. ( 2003), Obligation Law and Interoduction to Contracts, 1th, Tehran: Mizan Publication. (in Persian).  
    6. Ferrari, Franco(1995), Uniform Application and Interest Rates Under
      the 1980 Vienna Sales Convention
      , Cornell Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods.
    7. Feyz, A. R. (1994), Bases of Fegh and Osul, 6th, Tehran: University of Tehran Press. (in Persian).  
    8. Ghasemi, m. (2005), Compensation for Breach of Contract in Convention on the International Sale of Goods, Iranian law, France, Egypt and Lebanon, Law Journal, N 32, P. 139-220. (in Persian).  
    9. Honnold, John(1999), Uniform Law for International Sales under the 1980 United Nations Convention, 3rd ed, Hague: Kluwer Law International.
    10. http://www.unilex.info. 2015/11/23.
    11. Jafari, Langrudi, M. J. ( 1998), Pledge and Peace, 3th, Tehran: Gange Danesh Publication. (in Persian).  
    12. Jafari, Langrudi, M. J. ( 2001), Mabsoot Dictionari Terms of Law, 2th, Vol 3. Tehran: Gange Danesh Publication. (in Persian).  
    13. Jafari, Langrudi, M. J. ( 2001), Mabsoot Dictionari Terms of Law, 2th, Vol 5. Tehran: Gange Danesh Publication. (in Persian).  
    14. Jafari, Langrudi, M. J. ( 2004), An Introduction General to Law, 9th, Tehran: Gange Danesh Publication. (in Persian).  
    15. Karimi, A. (2007), Civil Proceder, 1th, Tehran: Majd Publication. (in Persian).  
    16. Katuziyan, N. (2006), Juridical Facts, 10th, Tehran:Sahami Enteshar Publication. (in Persian).  
    17. Katuziyan, N. (2007), General Theory of Obligation, 4th, Tehran: Mizan Publication. (in Persian).  
    18. Katuziyan, N. (2008), General Principle of Contract, 5th, Vol 3, Tehran:Sahami Enteshar Publication. (in Persian).  
    19. Katuziyan, N. (2008), General Principle of Contract, 5th, Vol 4, Tehran:Sahami Enteshar Publication. (in Persian).  
    20. Liu, Chengwei(2003), Recovery of Interest, Nordic Journal of Commercial Law of the University of Turku.
    21. López-Rodríguez, Ana(2005), The Duty to Pay Interest on Advance Payments Under Art. 84(1) CISG, Nordic Journal of Commercial Law.
    22. Mazzotta,Francesco(2004), CISG Article78: Endless disagreement among commentators, much less among the courts, Law School Institute of International Commercial Law.
    23. Mohammadi, A. (2005), Osul-e- Feqh, 22th, Tehran: University of Tehran Press. (in Persian).  
    24. Safaee, S. H. (2005), The Law of International Sale of Goods, 1th, Tehran: University of Tehran Press. (in Persian).  
    25. Safaee, S. H. (2006), General Principle of Contract, 4th, Tehran: Mizan Publication. (in Persian).  
    26. Sahidi, M. (2004), Civil Law-3, 5th, Tehran: Majd Publication. (in Persian).  
    27. Sahidi, M. (2007), Fall of Obligation, 8th, Tehran: Majd Publication. (in Persian).  
    28. Shabani, G. ( 2006), Determination of Damage in Contracts of Obligation, 1th, Tehran: Etlaat Publication. (in Persian).  
    29. Shams, A. (2007), Civil Proceder, 15th, Vol 1, Tehran: Derak Publication. (in Persian).  
    30. Shams, A. (2008), Civil Proceder, 16th, Vol 2, Tehran: Derak Publication. (in Persian).  
    31. Vilus, Jelena(1986), Provisions Common to the Obligations of the Seller and the Buyer, Oceana: Oceana Publications.