نقص اعمال آیین دادرسی مدنی در حقوق فرانسه

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

اعمال و اقدامات آیین دادرسی گاه به دلیل رعایت نکردن مقررات شکلی و گاهی به‌واسطۀ رعایت نکردن مقررات ماهوی، ممکن است ناقص و درنتیجه باطل باشد. در حقوق دادرسی فرانسه به‌عنوان نمونۀ بارز، قانون‌گذار با توجه به جامعیت مقررات آیین دادرسی و با پیروی از حقوق قراردادها، میان نقص اراده (ماهوی) و نقص تجلی اراده در سند و اقدام (شکلی)، تمییز قائل شده‌ و از جهت لزوم پیش‌بینی در یک متن قانونی، زمان طرح ایراد و تصحیح بعدی میان آن‌ها فرق گذاشته است. ایراد نقص شکلی نیاز به پیش‌بینی صریح دارد؛ مگر اینکه ناشی از نقص تشریفات اساسی یا نظم عمومی باشد، ولی ایراد نقص ماهوی مستلزم پیش‌بینی نیست. زمان طرح ایراد و تصحیح آن‌ها نیز در فرض اول به محض وقوع و قبل از سقوط حق و ایراد عدم پذیرش است و در فرض دوم قابلیت طرح ایراد در هر مقطعی وجود دارد و تصحیح بعدی آن نیز مشروط به امکان رفع و انتفای آن در زمان تصمیم‌گیری دادرس شده است. به‌نظر می‌رسد، توجه به نظریۀ ضمانت اجراها در حقوق دادرسی مدنی نیازمند تدوین و تأمل جدی در ضمانت اجرای اعمال و اقدامات آیین دادرسی باشد و حقوق فرانسه برای این کار نمونۀ مناسبی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Formal and substantial irregularity of procedural acts in French Law

نویسنده [English]

  • Hassan Mohseni
Assistant Professor, Private and Islamic Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Procedural acts may be invalid because of formal or substantial irregularity. In French Procedural Law, we can see a distinction between invalidity of instruments owning to formal irregularity and invalidity of documents by reason of essential defect; a distinction that affects the nature and plea time and the subsequent regularization of document. Formal invalidity must be expressly provided in Law, except where it is a case of a failure to comply with an important formality or one of public policies, but plea of invalidity based on failure to comply with substantive rules relating to written pleadings shall be admissible without the party raising them having to prove any prejudice to him even where the invalidity does not arise under express provisions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Form
  • invalidity
  • Irregularity
  • Substantive
  • sanctions

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. محسنی، حسن (1390)، ادارۀ جریان دادرسی مدنی برپایۀ همکاری و در چارچوب اصول دادرسی، با دیباچۀ استاد دکتر ناصر کاتوزیان، چاپ دوم، تهران، سهامی انتشار.
    2. محسنی، حسن (1392)، آیین دادرسی مدنی فرانسه، با دیباچۀ دکتر عباس کریمی و مقدمۀ پروفسور لوییک کادیه، چاپ دوم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
    3. محسنی، حسن (1393)، نقص شکلی و ماهوی در دادرسی مدنی، در: پژوهش حقوق خصوصی، دانشگاه علامۀ طباطبایی، دورۀ 2، ش 6، زمستان 1393، ص159-139.

    ب) فرانسه

     

    1. CADIET, Loïc et Emmanuel JEULAN, 2013, Droit judiciaire privé, 8ème éd, Paris, Litec.
    2. CADIET, Loïc, 2008, La sanction et le procès civil, in : Mélanges J. Héron, L.G.D.J. Lextenso éditions.
    3. GLAUDE, Harry, 2003, V° Exceptions de procédure,JurisClasseur Encyclopédie des Huissiers de Justice, Cote : 09,2003, Date de fraîcheur : 30 Juin 2003.
    4. HERON, Jacques, 2006, Droit judiciaire privé, 3ème éd. Paris, par T. Le Bars.
    5. LEBORGNE, Anne, 2005, V° Actes de procédure, Répertoire de procédure civile, Dalloz, septembre.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 2
پاییز و زمستان
مهر 1394
صفحه 793-808

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار