استقلال و بی‌طرفیِ داور؛ ترادف یا تمایز؟ (مطالعۀ تطبیقی در داوری تجاری بین‌المللی)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ترویج استفاده از داوری به‌عنوان یک روشِ حل اختلاف، در گرو اعتماد عمومی به روش یادشده است. در این میان، بی‌طرفی (Impartiality) و استقلالِ (Independence) داوران، از جمله شرایط لازم برای تحقق این اعتماد تلقی می‌شود. استقلال و بی‌طرفیِ داور موجب تضمین رسیدگی منصفانه در داوری است و نبود این ویژگی‌ها باعث می‌شود که نتوان به فرایند حل اختلاف و نتیجۀ حاصل از آن اعتماد کرد و آن‌ را عادلانه تلقی نمود. اهمیت اعتماد به سلامت نظام حل اختلاف به‌حدی است که به‌منظور تأمین آن در اسناد بین‌المللی بارها بر ضرورت وجود دو وصف پیش‌گفته تأکید شده ‌است. در دهۀ اخیر هم‌زمان با گسترش فوق‌العادۀ داوری، بحث در خصوص استقلال و بی‌طرفی داور، از مسائل مهم و درعین‌حال چالش‌برانگیز بوده است، زیرا قوانین و مقررات داخلی و بین‌المللی معمولاً تعریف مشخصی از مفاهیم یادشده به‌دست نداده‌اند. مقالۀ حاضر در صدد تبیین این نکتۀ دقیق است که استقلال و بی‌طرفی دو مفهوم مجزا هستند و قابلیت جایگزینی یکدیگر را ندارند؛ استقلال، مربوط به ارتباطات داور با طرفین است و بی‌طرفی، رفتار داور را در برخورد یکسان با طرفین در نظر دارد. تفکیک یادشده دارای این اثر حقوقی است که هریک از این دو ویژگی باید دلیل جداگانه‌ای برای جرح داور قلمداد شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The 'Independence' and 'Impartiality' of Arbitrator; Synonymy or Distinction? (A Comparative Study in International Commercial Arbitration)

نویسندگان [English]

  • Shaghayegh Vahed 1
  • Reza Maboudi Neishabouri 2
1 M.A. Student of Private Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad,Iran.
2 Assistant Professor of Law, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad,Iran.
چکیده [English]

The propagation of utilization of arbitration as a method of dispute resolution depends on the public confidence in the method. In this regard, the independence of arbitrators and their impartiality are necessary conditions for the realization of such confidence. Independence and impartiality of arbitrators ensure a fair trial in arbitration and the lack of aforementioned features makes it impossible to trust the fairness of the dispute settlement process and its result. The importance of confidence in the health of the dispute settlement system is to the extent that many international instruments have frequently emphasised on the necessity of the two above-mentioned features. In the recent decade, contemporaneous with the incredible development of arbitration, the debate over independence and impartiality of arbitrator has become important and controversial because neither national laws nor international provisions provide a clear difinition of the said concepts. This article set out to explain the exact point that the independence and impartiality are distinct concepts and are not interchangeable with each other; Independence is concerned with the relationships between the arbitrator and disputing parties, while impartiality considers the arbitrator's conduct over the equal treatment with the parties. The aforesaid distinction includes such a legal effect that each of these two concepts shall be considered as an autonomous and separate cause for challenging arbitrators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • independence
  • impartiality
  • Arbitrator
  • International Commercial Arbitration
  • Challenge of Arbitrator

مراجع

الف) فارسی:
اعتمادی، فرهاد (1384)، دادگاه داوری دعاوی ایران و آمریکا، چ اول، تهران، گنج دانش.
امیرمعزی، احمد (1388)، داوری بین‌المللی در دعاوی بازرگانی، چ دوم، تهران، انتشارات دادگستر.
پیامی، وحدت (1390)، بررسی تطبیقی جرح و عزل داور در حقوق ایران و کنوانسیون‌های بین‌المللی، ماهنامۀ دادرسی، شمارۀ 85، ص 12-9.
تاپ من، مایکل (1369)، جرح و سلب صلاحیت از داوران در داوری تجاری بین‌الملل، ترجمۀ محمدجواد میرفخرایی، مجلۀ حقوقی بین‌المللی، شمارۀ 12، ص 206-167.
جعفریان، منصور (1373)، تأملاتی بر لایحۀ داوری تجاری بین‌المللی. نشریۀ علوم سیاسی مجلس و راهبرد، شمارۀ 13، ص 142-109.
جنیدی، لعیا (1376)؛ قانون حاکم در داوری‌های تجاری بین‌المللی، چاپ اول، نشر دادگستر.
جنیدی، لعیا (1378)، نقد و بررسی تطبیقی قانون داوری تجاری بین‌المللی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
خلیلیان، خلیل (1382)، دعاوی حقوقی ایران و آمریکا مطرح در دیوان داوری، چاپ اول،تهران، شرکت سهامی انتشار.
دهخدا، علی‌اکبر (1372)، لغت‌نامۀ دهخدا، جلد سوم، چاپ اول، مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
رضوی طوسی، لیلا (1390)، دیوان‌های داوری نقصان‌یافته، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی.
شیروی، عبدالحسین (1391)، داوری تجاری بین‌المللی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
صفایی، حسین (1377)، سخنی چند دربارۀ نوآوری‌ها و نارسایی‌های قانون داوری تجاری بین‌المللی، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شمارۀ 40، ص 39-5.
ضرابی، میترا (1390)، بررسی وجوه اشتراک بین قانون داوری 1996 انگلستان و قانون داوری تجاری بین‌المللی ایران، مجلۀ حقوق تطبیقی (نامۀ مفید)، شمارۀ 91، ص 160-141.
کاتوزیان، ناصر (1387)، گامی به سوی عدالت، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
کاکاوند، محمد (1390)، جرح داوران دیوان داوری دعاوی ایران-ایالات متحده، چاپ سوم، تهران، مؤسسۀ انتشارات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
کچ، کریستوفر (1386)، استانداردها و آیین جرح داوران، ترجمۀ علیرضا ابراهیم گل. مجلۀ حقوقی مرکز امور حقوقی بین‌الملل معاونت حقوقی و امور مجلس جمهوری. شمارۀ 36، ص 199-169.
محمدی خورشیدی، محمد (1391)، داوری در حقوق ایران، تهران، چاپ اول، انتشارات بهنامی.
معین، محمد (1363)، فرهنگ فارسی، جلد اول، چاپ ششم، تهران، انتشارات امیرکبیر.
نیکبخت، حمیدرضا (1387)، جرح و خاتمۀ مأموریت داوران، تحقیقات حقوقی، ش 46، ص74-45.
 
ب) انگلیسی:
 
Alam, Naser. (2003). Independence and Impartiality in International Arbitration: An Assesment, National Commissioner, International Chamber of Commerce Bangladesh, pp. 156-228.
Arbitration Rules of the Stockholm Chamber of Commerce 1999.
 Arbitration Rules of the Stockholm Chamber of Commerce 2010.
Arbitration Rules of International Chamber of Commerce 1998.
Arbitration Rules of International Chamber of Commerce 2012.
Bend, Bommel Van Der. & Leijten, Marnix. & Ynzonides, Marc. (2009). A Guide to the NAI Arbitration Rules, Including a Commentary on Dutch Arbtiration Law, First Published, Netherland: Wolters Kluwer Law International.
Bishop, Doak & Reed, Lucy. (1998). Practical Guidelines For Interviewing, Selecting and Challenging Party-Appointed Arbitrators in International Commercial Arbitration”, 14 No. 4, Arb. Intl, p. 395.
Bond, Stephen R., Current Issues in International Commercial Arbitration: The International Arbitrator from the Perspective of the ICC International Court of Arbitration, 12 Nw. J. Int'l L. & Bus.
Donahey, M, Scott. (2001). The UDRP and the Appearance of Partiality: Panelist Impaled      on the Horn of a Dilemma Paper, Tomlinson Zisko Morosoli & Maser LLP.
European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedems.
Figueroa. Valdes, Juan Eduardo, (2003). Ethics in Arbitration International. Inter-American Bar Association, New Orleans, pp. 1-13.
Franck, Susan D. (2000). The Liability of International Arbitrator: A Comparative Analysis and Proposal for Qualified Immunity. New York Law School Journal of International and Comparative Law. Vol. 20. No. 1. pp. 1-23.
Greenberg, Simon. Kee, Christopher. & Weeramantry, J. Romesh. (2011). International Commercial Arbitration, An Asia Pacific Perspective, First Published, New York: Cambridge University Press.
Gusy, Martin. F.; Hosking, James. M & Schwarz, Franz. T. (2011). A Guide to  the ICDR International Arbitration Rules, First Published, New York: Oxford University Press.
International Bar Association Rules of Ethics for International Arbitrators.
International Covenant on Civil and Political Rights.
King, Ronnie. & Giaretta, Ben. (2005). Independence, Impartiality and Challenging the Appointment of an Arbitrator, International Comparative Legal Guide Series (ICLG) to International Arbitration, pp. 26-29.
Lawson, David. (2005). Impartiality and Independence of Arbitrators. ASA BULLETIN. Vol. 23. pp. 22-44.
Leemann, MatthiaS. (2011). Challenging International Arbitration Awards in Switzerland on the Ground of a Lack of Independence and Impartialiaty of an Arbitrator. pp. 10-32.
Lew Julian D. M, Mistelis Loukas A, Kroll Stefan. (2003). Comparative International Commercial Arbitration. Kluwer Law International.
Luttrell, Sam. (2009). Bias Challenges in International Commercial Arbitration, The Need for a ‘Real Danger’ Test, First Published, Netherland: Wolters Kluwer Law International.
Makenize, Ruth. & Sands, Philippe. (2003). International Courts and Tribunals and the Independence of the International Judge, Conference Paper ,University of Pennsylvania School of Law, No. 1. Vol. 44. pp. 271-285.
Malintoppi, Loretta. (2008). Remarks On Arbitrators Independence, Impartiality and Duty to Disclose in Investment Arbitration. pp. 351-356.
Manzanares Bastida, Bruno. (2007). The Independence and Impartiality of Arbitraitor in International Commercial Arbitration. No. 1. Vol. 6. pp. 1-15.
Marx, Herbert L. (1982). Arbitration as an Ethical Institution in Our Society. The Arbitration Journal. Vol 37. No. 3. pp. 120-132.
Moses, Margaret L. (2008). The Principles and Practice of International Commercial Arbitration. Cambridge University Press.
Redfern, Aled. & Hunter, Martin. (2004). Law and Practice of International Commercial Arbitration, London, Sweet & Maxwell.
Trakman, Leon. (2007). The Impartiality and Independence of Arbitrators Reconsidered. UNSWLRS 25 Review, Sweet & Maxwell, Vol. 10 Int. ALR. pp. 1-26.
United Nations Universal Declaration of Human Rights.
Yu, Hong Lin. & Shore, Laurence. (2003). Independence, Impartiality and Immunity of Arbitarators: US and English Perspective. LCLQ. Vol. 52 pp. 936-968.
مطالعات حقوق تطبیقی
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان 1394
صفحه 393-412

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار