مطالعۀ تطبیقی شناسایی و اجرای احکام محاکم خارجی در کنوانسیون 2019 احکام لاهه و حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

یکی از مباحث حقوق بین‏الملل خصوصی که پیوسته بر اهمیت آن به سبب توسعۀ روابط سیاسی و اقتصادی کشورها در سطح بین‏الملل افزوده می‏شود، ضرورت شناسایی و اجرای احکام صادره از محاکم خارجی است. کنفرانس لاهه در مورد حقوق بین‏الملل خصوصی به‏منظور یکسان‏سازی مقررات حاکم بر شناسایی و اجرای احکام خارجی، کنوانسیون 2019 احکام لاهه را تصویب کرده است. در حقوق ایران نیز شرایط شناسایی و اجرای احکام خارجی در قانون اجرای احکام مدنی بیان شده است. با وجود این، یکسان‏سازی مقررات در موضوع مطروحه با استانداردهای بین‏المللی می‏تواند موجب ترویج دسترسی مؤثر به عدالت، تسهیل تجارت و سرمایه‏گذاری‏‏های فرامرزی گردد. از این رو، هدف پژوهش حاضر آن است که امکان، ضرورت و آثار پذیرش کنوانسیون 2019 احکام لاهه را در حقوق ایران با توجه به وجه تشابه و تفاوت آن دو از حیث قلمرو، شرایط و موانع شناسایی و اجرای احکام خارجی مورد واکاوی قرار دهد تا با تطبیق این دو، در راه توسعۀ حقوقی کشور گامی بردارد. بررسی‏ها نشان داده که انعطاف قواعد و مقررات کنوانسیون، الحاق ایران به کنوانسیون را تسهیل نموده و آثار سیاسی و اقتصادی الحاق به کنوانسیون، تصویب آن را در ایران ضرورت بخشیده است. از حیث شرایط و جهات ردّ شناسایی و اجرای احکام خارجی نیز مشترکات بسیاری میان آن دو وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the Recognition and Enforcement of Foreign Court Judgments in The Hague Convention Judgments 2019 and Iranian Law

نویسندگان [English]

  • Mohammadhossein Taghipour Darzi Naghibi 1
  • Ali Soleimani andarvar 2
1 Assistant Professor, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran
2 Ph.D. Student in Private Law, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran
چکیده [English]

One of the topics of private international law, which is constantly increasing in importance due to the development of political and economic relations between countries at the international level, is the need to identify and enforce judgments issued by foreign courts. The Hague Conference on Private International Law has adopted The Hague Convention 2019 to standardize the rules governing the recognition and enforcement of foreign judgments. In Iranian law, the conditions for recognition and enforcement of foreign judgments are stated in the Civil Judgments Execution Law. However, harmonizing the rules on the issue with international standards can promote effective access to justice, trade facilitation, and cross-border investment. Therefore, the present study aims to investigate the possibility, necessity, and effects of the adoption of the 2019 Hague Convention Judgments in Iranian law, considering the similarities and differences between the two in terms of territory, conditions, and obstacles to identifying and enforcing foreign Judgments. By combining the two, take a step towards the legal development of the country. Studies have shown that the flexibility of the rules and regulations of the Convention has facilitated Iran's accession to the Convention, and the political and economic effects of accession to the Convention have necessitated its ratification in Iran. There are many similarities between the two in terms of conditions and aspects of refusing to recognize and enforce foreign judgments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Recognition
  • Enforcement
  • Judgments
  • The Hague Convention
  1. الف) فارسی

    1. الماسی، نجادعلی (1369). شناسایی و اجرای احکام مدنی خارجی در حقوق فرانسه و انگلیس و آمریکا. نشریۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران)، ش 25.
    2. ایزانلو، محسن و جباری‏زاده، روزبه (1398). رفتار متقابل به عنوان شرط اجرای احکام خارجی: مطالعه در حقوق بین‏الملل خصوصی ایران و آمریکا. نشریۀ تحقیقات حقوقی، ش 88.
    3. پورنوری، منصوره (1383). شناسایی و اجرای احکام دادگاه‏های خارجی در ایران. نشریۀ کانون وکلا، ش 186 و 187.
    4. جلالی، محمود و نوریان، علی (1399). مطالعۀ تطبیقی شرایط کلی شناسایی و اجرای احکام خارجی در حقوق ایران و اتحادیه اروپا. نشریۀ مطالعات حقوق عمومی، ش 2.
    5. حیاتی، علی‏عباس (1390). اجرای احکام مدنی در نظم حقوق کنونی، چ 1، تهران: انتشارات میزان.
    6. سلجوقی، محمود (1399). حقوق بین‏الملل خصوصی، ج 2، چ 10، تهران: انتشارات میزان.
    7. شامبیاتی، ژاله (1348). کلیاتی در شناسایی احکام بیکانه. نشریۀ کانون وکلا، ش 115.
    8. شریعت باقری، محمدجواد (1396). حقوق بین‏الملل خصوصی، چ 2، تهران: انتشارات میزان.
    9. شمس، عبدالله (1394). آیین دادرسی مدنی (دورۀ پیشرفته)، ج 2، چ 37، تهران: انتشارات میزان.
    10. شیروی، عبدالحسین (1400). حقوق تجارت بین‏الملل، چ 13، تهران: انتشارات سمت.
    11. صمدی فروشانی، محمود (1391). شرایط حاکم بر اجرای احکام قضایی خارجی در حقوق معاهده‏ای ایران و اتحادیه اروپا، پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
    12. غمامی، مجید و محسنی، حسن (1396). آیین دادرسی مدنی فراملی، چ 4، تهران: نشر شرکت سهامی.
    13. کاتوزیان، ناصر (1389). اعتبار امر قضاوت‏شده در دعوای مدنی، چ 8، تهران: نشر میزان.
    14. کاتوزیان، ناصر (1395). قواعد عمومی قراردادها، ج 1، چ 13، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    15. محمودی، زهرا و ابراهیمی، نصراالله (1398). شناسایی و اجرای احکام خارجی. نشریۀ راه وکالت، ش 21.
    16. مقصودی، رضا (1393). دادرسی موازی در دعاوی بین‏المللی. نشریۀ مطالعات حقوق تطبیقی، ش 2.
    17. مقصودی، رضا (1400). بررسی صلاحیت دادگاه صادر‏کننده‏ی رای در فرایند شناسایی و اجرای آرای خارجی. مجلۀ حقوقی دادگستری، ش 116.
    18. مهاجری، علی (1391). شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، ج 2، چ 6، تهران: انتشارات فکرسازان.

     

    ب) انگلیسی

    1. Beaumont, P. R. (2020). Judgments Convention: Application to Governments. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    2. Brand, R. A. (2019). The Circulation of Judgments Under the Draft Hague Judgments Convention. U. of Pittsburgh Legal Studies Research Paper 2019-02.
    3. Brand, R. A. (2020). Jurisdiction and Judgments Recognition at The Hague Conference: Choices Made, Treaties Completed, and the Path Ahead. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    4. Clover Alcolea, L. (2020). The 2005 Hague Choice of Court and the 2019 Hague Judgments Conventions versus the New York Convention: Rivals, Alternatives or Something Else?. McGill Journal of Dispute Resolution (Forthcoming).
    5. De Araujo, N. & De Nardi, M. (2020). Consumer Protection Under the HCCH 2019 Judgments Convention. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    6. Douglas, M., Keyes, M., McKibbin, S., & Mortensen, R. (2019). The HCCH judgments convention in Australian law. Federal Law Review, Vol. 47, Issue. 3.
    7. Garcimartín, F. (2020). The Judgments Convention: Some Open Questions. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    8. Janeckova, P. (2017). Lis Pendens before national and arbitration courts. International Journal of Multidisciplinary Thought, 06 (01).
    9. Jang, J. (2020). The Public Policy Exception Under the New 2019 HCCH Judgments Convention. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    10. North, C. (2020). The Exclusion of Privacy Matters from the Judgments Convention. Netherlands International Law Review, Vol. 67, Issue. 1.
    11. Pertegas, M. (2020). The 2019 Hague Judgments Convention: The Road Ahead. In irana Law Faculty (Proceedings of the 16th PIL Regional Conference), Forthcoming.
    12. Regan, J. C. (1981). The Enforcement of Foreign Judgments in France under the Nouveau Code de Procédure Civile. BC Int'l & Comp. L. Rev., Vol. 4.
    13. Rossouw, M. (2013). The harmonization of rules on the recognition and enforcement of foreign judgments in the Southern African Customs Union. the University of THE Western Cape. prof b Martin.
    14. Stewart, D. P. (2019). The Hague Conference adopts a new convention on the recognition and enforcement of foreign judgments in civil or commercial matters. American Journal of International Law, Vol. 113, Issue. 4.
    15. Weller, M. (2020). The HCCH 2019 Judgments Convention: New Trends in Trust Management. National, International, Transnational: Harmonischer Dreiklang im Recht-Festschrift für Herbert Kronke zum. Vol. 70.