بررسی اعتبار، ماهیت و آثار شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای با توجه به ‏رویۀ قضایی بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه حقوق خصوصی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

طرفین می‌توانند برای حل اختلافات احتمالی خود از طریق پذیرش شروط حل اختلافِ چندمرحله‌ای توافق نمایند. این شروط معمولاً متشکل از مذاکره، سازش، میانجیگری و کارشناسی است. هدف طرفین از درج این شروط، سعی در حل اختلافات به‌طور دوستانه قبل از آغاز مرحلۀ داوری است تا ضمن پرهیز از ورود به مرحلۀ پر‌هزینۀ داوری، روابط کاری و تجاری خود را نیز حفظ و تقویت کنند. در این مقاله دربارۀ اعتبار، دیدگاه‌های حقوقی در خصوص ماهیت شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای و تأثیر آن بر صلاحیت داوری بحث شده است. دربارۀ ماهیت این شروط سه دیدگاه ماهوی، آیینی و شکلی وجود دارد. آنچه که طرفین در قرارداد اعلام و ابراز کرده‌اند، حاکی از قصد و نیت آنان است. ماهیت این شروط، ارتباط تنگاتنگی با قصد طرفین در زمان تدوین آنها دارد. همین ارادۀ طرفین و نحوۀ چیدمان شروط، در پرتو قانون حاکم، تأثیر شروط بر صلاحیت داور را مشخص خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of Validity, Nature and Effects of the Multi-Tiered Dispute ‎Resolution Clauses According to International Case Law

نویسندگان [English]

  • Yunes Noorani Moghaddam
  • Faizollah Jafari
  • Mehrnaz Mokhtari
Assistant Professor of Law at Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran‎
چکیده [English]

The parties of the contract may agree on multi-tiered dispute resolution clauses. These clauses are usually negotiation, conciliation, mediation, or expert. The purpose of parties is to try to settle the disputes amicably before commencement of arbitration proceeding and avoid the costly process of arbitration, and strengthen their business-relationship. This article discusses about the validity, legal views about the nature of the multi-tiered dispute resolution clauses, its impact on jurisdiction of arbitration. There are three views about the nature of these clauses: Jurisdictional, Admissibility, Procedural. What the parties have stated in their contract indicates their intention. The nature of these clauses are closely linked to the parties’ intention at the time of their conclusion. The intent of the parties and the manner of arrangement of the clauses in the light of the applicable law, will determine the effect of these clauses on the jurisdiction of the arbitrator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbitration
  • Contract
  • ‎Dispute Resolution ‎Clauses
  • Jurisdiction
  • ‎Negotiation.‎
  1. الف) فارسی

    1. الهویی نظری، حمید و محمدی، عقیل (1394). تحلیل ابعاد حسن نیت در حقوق بین‌الملل در پرتو رویۀ قضایی. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، (53)، 99-126.
    2. تقی‌پور، محمد‌حسین؛ فلاحتی، سجاد؛ طالقان غفاری، مهدی (1401). ملاحظات حرفه‌ای وکیل در مذاکره به‌عنوان روش جایگزین حل و فصل اختلافات، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی ویژه‌نامۀ استانداردهای وکالت، 181-207
    3. جنیدی، لعیا و منصوری رضی، ایوب (1400). ماهیت و اثر شرط حل اختلاف چندمرحله‌ای در قراردادها. مجلۀ پژوهش حقوق خصوصی، 9 (34)، 97-121.
    4. حاجی‌پور، مرتضی (1395). نقش محدودکنندۀ حسن نیت در مذاکرات. فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، سال چهارم، (14)، 81-109.
    5. درویشی هویدا، یوسف (1390). مطالعه‌ای بر میانجیگری به عنوان روش دوستانۀ حل و فصل اختلافات. فصلنامۀ حقوق، 41 (4)، 39-62.
    6. درویشی هویدا، یوسف (1391). نفی صلاحیت دادگاه‌های دولتی و مراجع داوری در صورت وجود موافقتنامۀ ای.دی.آر، با تأکید بر نظام حقوقی کامن‌لا و رویۀ داوریهای بین‌المللی. مجلۀ حقوقی بین‌المللی، سال بیست و هشتم، (45)، 85-103.
    7. راستبد، مازیار و رستمی، عباداله (1397). بررسی اصل استقلال شرط داوری در حقوق ایران و آمریکا. مطالعات حقوق تطبیقی، 9 (2)، 619-638.
    8. شیروی، عبدالحسین وکاظمی، محمدجواد (1397). بررسی شرط مذاکره در حل و فصل اختلافات تجاری با توجه به رویۀ قضایی بین‌المللی، مجلۀ حقوقی دادگستری، (104)، 215-238.
    9. شیروی، عبدالحسین و کاظمی، محمدجواد (1398). تحلیل اقتصادی مذاکره در حل و فصل اختلاف‌های تجاری. فصلنامۀ مجلس و راهبرد، (99)، 227-247.
    10. شیروی، عبدالحسین و شعبانی جهرمی، فریده (1396). فرایند مذاکرۀ مجدد قراردادهای سرمایه‌گذاری. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، 21 (3)، 110-124.
    11. علیخانی، محمد (1397). راهکارهای برون‌رفت از بن‌بست‌های مذاکراتی و حل تعارض مسائل نفتی. مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، (35)، 263-285.
    12. 12. غمامی، مجید (1401). مطالعۀ تطبیقی رویکردهای ملی و بین‌المللی به داوری در غیاب خوانده. مطالعات حقوق تطبیقی، (2)، 675-694.
    13. منصوری رضی، ایوب (1397). رجوع نابهنگام به داوری در شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای. مجلۀ حقوق خصوصی، 15(2)، 413-430.
    14. نیکبخت، حمیدرضا و ادیب، علی‌اکبر (1395). اصلاحگری و میانجیگری به عنوان جایگزین روشهای سنتی حل اختلافات مدنی-تجاری (امکان به‌کارگیری آنها در صنعت نفت). فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، (78)، 57-81.

     

    ب) انگلیسی

    1. Ashford, P. (2009). Handbook on International Commercial Arbitration, JurisNet, LLC, Second Edition. pp. 1-437.
    2. Alhovi nazari, H., & Mohammadi, A. (2015). Analysis of the Aspects of good faith in International Law in the Light of Case Law, International Legal Journal, No. 53, pp. 99-126 (In Persian).
    3. Argumedo Pineiro, A. (2003). Multi-Step Dispute Resolution Clauses, Uria Menendez. pp. 1-18.
    4. Born, G & Šćeki, M. (2015). Pre-Arbitration Procedural Requirements ‘A Dismal Swamp, Oupuncorrested Proofs, Newgen. pp. 227-263.
    5. Buckley, R. (2005). The Enforceability Of Independent Agreements to Negotiate In Australia, Commercial Law Quarterly. pp. 1-14.
    6. Bernard, Patrick. (2015). Multi-Tiered Dispute Resolution Clauses.. IBA Litigation Committee, pp. 1-234.
    7. Craig Tevendale, C.& Ambrose Vanessa Naish, H. (2015). Multi-Tier Dispute Resolution Clauses and Arbitration, Turkish Commercial Law Review, Vol. 1, No.1. pp. 31-40.
    8. Chan, Darius. (2022). Non-satisfaction of pre-arbitration requirements: Moving away from conditions precedent towards the admissibility of a claim – NWA v NVF, Singapore Journal of Legal Studies. pp. 1-14.
    9. Darvishi Hovieda, Y. (2011). Study of Mediation as an Amicable Method of Dispute Resolution, Law Quarterly, Vol. 41, No. 4, pp. 39-62 (In Persian).
    10. Doug, J. (2009). Dealing with Multi-Tiered Dispute Resolution Process, Arbitration the international journal of arbitration, mediation and dispute management, Sweet & Maxwell. pp. 188-198.
    11. Ghamami, M. (2022). A Comparative Study of National and International Approaches to Absente Arbitration, Comparative Law Studies, No. 2, pp. 227-247 (In Persian).
    12. Ganesh, A. (2017). Cooling off Period (Investment Arbitration), Max Planck Institute Luxembourg for International, Working Paper Series. pp. 1-16.
    13. Hugues Arthur, J. (2015). The Legal Value of Prior Steps to Arbitration in International Law of Foreign Investment: Two (Different?) Approaches, One Outcome, Anuario Mexicano de Derecho Internacional« , Vol. XV. pp. 449-491.
    14. Haji pour, M. (2016). The Limiting Role of Good Faith in Negotiations, Private Law Research Quarterly, Fourth year, No. 14. pp. 81-109 (In Persian).
    15. Joniedi, L. (2021). Nature and Effect of Multi-Tiered Dispute Resolution Clause in Contracts, Journal of Private Law Research, Vol. 9, No. 34, pp. 97-121 (In Persian).
    16. Landu QC, Toby. (2008). International Centre for Settlement of Investment Disputes. Biwater Gauff (Tanzania) LTD., Claimant V. United Republic of Tanzania, Respondent, ICSID CASE NO. ARB/05/22 award. pp. 1-242.
    17. Lee, J. (1999). The Enforceability of Mediation Clauses in Singapore, Singapore Journal of Legal Studies. pp. 229-247.
    18. Lee, J. (2001). Mediation Clauses at crossroads, Singapore Journal of Legal Studies, pp. 81 –101.
    19. Masouri razi. A. (2018). Premature Referance to Arbitration in Multi-Tiered Dispute Resolution, Journal of Private Law, Vol. 15, No. 2, pp. 413-430 (In Persian).
    20. Mecar, M. (2015). Enforceability of Multi-Tiered Clauses Leading to arbitration, thesis. pp. 1-69.
    21. Nikbakht , H., & Adib, A. (2016). Conciliation and Mediation as an Alternative to the Traditional Methods of Civil-Commercial Dispute Resolution (the possibility of their applying in oil industry), Legal Research Quarterly, No. 78, pp. 57-81 (In Persian).
    22. Oliver, K. (2016). The Enforceability of Escalation Clauses Providing for Negotiation in Good Faith Under English Law, McGill Journal of Dispute resolution, Vol. 2, pp. 142-165.
    23. Palacký, J. (2017). Multi-Tier Dispute Resolution in International Commercial Arbitration, Thesis. pp. 1-55.
    24. Rastbod, M. Rostami, A. (2018). Study the Principle of Independence of the Arbitration Clause in Iranian and American Law, Comparative Law Studies, Vol. 9, No. 2, pp. 619-638 (In Persian).
    25. Salehijam, M.(2018). Challenges of Mediation – the need to address the English approach to agreements to mediate, available at:

    https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:2BOvudyLxm0J:https://www.judiciary.uk/wp-content/uploads/2018/02/challenges-of-commercial-mediation-maryam-salehijam-cjc adr.pdf+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=us, 2023/9/17.

    1. Shiravi, A. & Kazemi, M. (2018). Study the Negotiation Clause in Commercial Dispute Resolution According to International Case Law, Legal Journal of Justice, No. 104, pp. 215-238 (In Persian).
    2. Shiravi, A., & Kazemi, M. (2019). Economical Analysis of the Negotiation in Commercial Dispute Resolution, Parliament and Strategic Quarterly, No. 99, pp. 227-247 (In Persian).
    3. Taghipour, M., & Falahati, S., &. Talegan ghaffari, M. (2022). Lawyers’ Professional Consideration in Negotiation as an Alternative Method of Dispute Resolution, Legal Research Quarterly Special Journal OF Advocacy Standards, pp. 181-207 (In Persian).
    4. Tochtermann, Peter.(2008). Agreements to Negotiate in the Transnational Context – Issues of Contract Law and Effective Dispute Resolution, Uniform Law Review. pp. 685-712.
    5. Wian, E. (2002). Enforcement of Multi-Tiered Dispute Resolution Clauses. pp.1-50 Electronic copy available at: https://ssrn.com/abstract=1491027 , 2023/9/17.