انتقال کووید-19 به‌مثابه‌ تهاجمی علیه اشخاص در حقوق کیفری ایران، ‏انگلستان و وِیلز

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق جزایی و جرم‌شناسی دانشگاه تهران، دانشکدگان فارابی، قم، ایران

2 گروه حقوق جزایی و جرم‌شناسی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

ظهور یکبارۀ کووید-19 در جهانْ حیات بشری را با نگرانی‌های زیادی مواجه ساخته، به‌طوری ‌که سرعت بالای انتقال ویروس کرونا موجب به‌خطر افتادن سلامتِ اعضای جامعه شده و زمینۀ جنایت علیه اشخاص را هم به نحو متفاوتی فراهم ساخته است. در حقوق انگلستان و ویلز، در مواردی که شخصی از روی عمد یا بی‌پروایی سبب انتقال کووید-19 به دیگری شود بدون اینکه سبب مرگ او گردد، یا ترس از انتقال کرونا را در او ایجاد کند، گونه‌ای از تهاجم علیه اشخاص ارتکاب می‌یابد و در شرایطی نظیر ارتکاب تهاجم علیه یکی از کارکنان اورژانس، یا با انگیزه‌‌های نژادی یا مذهبی، تشدید مجازات را نیز در پی دارد. اما در حقوق ایران با اینکه جنایت بر عضو شامل آسیب‌های مختلفی می‌شود، عنوان مجرمانۀ خاصِ رفتارهای یادشده، به‌ویژه درجایی که با بی‌پروایی ارتکاب یافته باشد، با ابهام‌هایی مواجه است؛ ضمن اینکه امکان تشدید مجازات بنابر عوامل پیش‌گفته نامعلوم است. از این‌ رو، در نوشتار حاضر، با روشی تطبیقی‌ـ‌ مقایسه‌ای، انتقال عمدی یا بی‌پروایانۀ کووید-19 به دیگری در پرتو قوانین کیفری کشورهای پیش‌گفته بررسی شده و راهکارهایی همچون درنظر گرفتن عنوان مجرمانۀ مشخص برای انتقال بیماری‌های خطرآفرین و نیز جهات تشدید مجازات پیشنهاد گردیده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Transmission of Covid-19 as an Assault against the Person ‎in Iranian, English and Welsh Criminal law

نویسندگان [English]

  • Amir Etemadi 1
  • Mehran Zalipoor Modab 2
1 Department of Criminal Law and Criminology, Farabi College, University of Tehran, Qom, Iran
2 Department of Criminal Law and Criminology, Mazandaran University, Mazandaran, Mazandaran, Iran
چکیده [English]

The sudden emergence of Covid-19 in the world has caused great concern in human life, so that the high rate of coronavirus transmission has endangered the health of members of society and provided the ground for an offense against the person in a in a different way. In English and Welsh law, where a person intentionally or recklessly transmits Covid-19 to another, without causing death, or causes a fear of transmitting the coronavirus, a form of assault is committed, and also an aggravated punishment followed in the circumstances such as committing an assault against one of the emergency workers, or with racial or religious motives. But in Iranian law, despite the fact that the crime against the limbs involves various injuries, the specific criminal title of the aforementioned behaviors, especially where they have been committed recklessly, is ambiguous; At the same time, the possibility of increasing punishment due to the aforementioned factors is unknown. Therefore, in the present paper, with a comparative method, the transmission of Covid-19 to another in the light of criminal laws of the mentioned countries has considered and solutions such as providing a specific criminal title for the transmission of dangerous diseases as well as aggravating factors are proposed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Covid-19
  • ‎ Intentional or reckless ‎transmission
  • ‎ Assault against the ‎person
  • ‎ Aggravating ‎factors‎
  1. الف) فارسی

    1. آقایی‌نیا، حسین (1394). جرایم علیه اشخاص (جنایات). چاپ چهارم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    2. آیین‌نامۀ اجرایی قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز 1392
    3. اشرفی، مرتضی (1398). کرونا ویروس جدید؛ خطر بالقوه. مکتب اسلام. سال 59 (12)، 67ـ63.
    4. اعتمادی، امیر (1396). حقوق کیفری اختصاصی تطبیقی: تهاجم علیه اشخاص. چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    5. اعتمادی، امیر (1401). فرهنگ فشرده‌ی حقوق کیفری و عدالت کیفری (اصطلاح‌های کلیدی‌ـ اختصارهای کلیدی). چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    6. بِرد، نورمِن (1399). پرسش‌ها و پاسخ‌های حقوق کیفری انگلستان و وِیلز. ترجمۀ امیر اعتمادی. چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    7. تصویب‌نامۀ شمارۀ 153973/ ت57752ه‍ هیأت وزیران در خصوص تعدیل میزان مبالغِ مجازات نقدی جرایم و تخلفات مندرج در قوانین و مقررات مختلف مورخ 25/12/1399.
    8. زراعت، عباس (1393). شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی 1392: حدود (سبّ النبی، مصرف مسکر، سرقت، محاربه، بغی و افساد فی‌الارض). چاپ اول، تهران: انتشارات جنگل.
    9. جوهری محمدی، حسین (1400). امکان‌سنجی تطبیق قوه‌ی قاهره بر شرایط حاصل از شیوع کرونا با تأکید بر رویه‌ی قضایی. مجلۀ حقوقی دادگستری. 85 (114)، 191ـ159.
    10. حاجی‌ده‌آبادی، احمد (1397). جرایم علیه اشخاص (قتل). چاپ دوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    11. شامبیاتی، هوشنگ (1397). جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص. چاپ دوم، تهران: انتشارات مجد.
    12. شریفی، محسن (1399). مسئولیت کیفری ناشی از انتقال ویروس کرونا در نظام کیفری ایران». آموزه‌های حقوق کیفری. 17 (19)، 187ـ161.
    13. قانون آیین دادرسی کیفری 1392.
    14. قانون طرز جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی و واگیردار 1320.
    15. قانون مجازات اسلامی 1392.
    16. کار، کلودیا و جانسِن، مورین (1396). سرآغازی بر حقوق کیفری انگلستان و وِیلز. ترجمۀ امیر اعتمادی. چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    17. مارتین، جَلکین (1401). نظام حقوقی انگلستان: نکته‌های کلیدی‌ـ‌ پرونده‌های کلیدی. ترجمۀ امیر اعتمادی. چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    18. محقق داماد، سید مصطفی (1396). فقه استدلالی جزاییِ تطبیقی (شرح تفصیلی بر مبحث العقوبات نهج الحق علامه حلّی). چاپ اول، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    19. مرادی، حسن (1396). جرایم علیه اشخاص (جنایات). چاپ اول، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    20. میرمحمدصادقی، حسین (1393). جرایم علیه اشخاص. چاپ چهاردهم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    21. مهرا، نسرین (1399). مسئولیت دولت در جبران خسارت قربانیان کرونا. فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامۀ حقوق و کرونا. دورۀ 23، 162ـ143.

     

    ب) عربی

    1. تنکابنی، محمد (1385). إیضاح الفرائد. چاپ اول، تهران: مطبعة الإسلامیة.

     

    ج) انگلیسی

    1. Aghaei-Nia, Hossein (2015). Offences against the Person (Felonies). 4th Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    2. Ashrafi, Morteza (2019). The New Coronavirus; Potential Danger. School of Islam, Year 59, (12), 63-67 (In Persian).
    3. Ashworth, Andrew (2006). Principles of Criminal Law. Fifth Edition, New York: Oxford University Press.
    4. Ashworth, Andrew (2010). Sentencing and Criminal Justice. Fifth Edition, New York: Cambridge University Press.
    5. Assaults on Emergency Workers (Offences) Act 2018.
    6. Baird, Norman (2020). Questions and Answers: Criminal Law. Translated by Amir E’temadi. First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    7. Board of Ministers Decree No. 153973/T57752H regarding amendment of the amounts fines for crimes and violations contained in various laws and regulations dated 15/03/2021 (In Persian).
    8. Brown (1993) 97 Cr App R 44.
    9. Carr, Claudia and Janson, Maureen (2017). Begining Criminal Law. Translated by Amir E’temadi. First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    10. Clarence (1889). 22 QB 23.
    11. Coronavirus Act 2020.
    12. Crime and Disorder Act 1998.
    13. Criminal Attempts Act 1981.
    14. Criminal Justice Act 1988.
    15. Criminal Law Act 1967.
    16. Criminal Procedure Law 2013 (In Persian).
    17. Cross, Noel (2010). Criminal Law and Criminal Justice: An Introduction. First Edition, London: SAGE Publications Ltd.
    18. Dica [2004] 3 All ER 593.
    19. E’temadi, Amir (2017). Comparative Specific Criminal Law: Assault against the Person. First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    20. E’temadi, Amir (2022). Compact Dictionary of Criminal Law and Criminal Justice (Key terms-Key abbreviations). First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    21. Executive Regulations of the Penal Code of Arms and Ammunition Trafficking and Owners of Unauthorized Arms and Ammunition 2013 (In Persian).
    22. Fortson QC, Rudi (2021). Adjusting to COVID-19 under the English Criminal Justice System: A Practitioner’s Perspective, Eucrim, Freiburg i.Br., Max Planck Institute for the Study of Crime, Security and Law, Issue 2, 116-122.
    23. Hajidehabadi, Ahmad (2018). Offences against the Person (Homicide). Second Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    24. Have, Henk ten (2022). The Covid-19 Pandemic and Global Bioethics, Gewerbestrasse. Springer Nature Switzerland AG.
    25. Herring (2010). Jonathan, Criminal Law: the Basics, First Edition, London, Routledge.
    26. Herring, Jonathan (2012). Criminal Law: Text, Cases, and Materials, Fifth Edition. Oxford: Oxford University Press.
    27. House of Commons, Justice Committee. Covid-19 and the criminal law. Fourth Report of Session 2021-22, London, Published on 24 September 2021.
    28. Https://www.cps.gov.uk.
    29. Https://www.sentencingcouncil.org.uk.
    30. Islamic Penal Code 2013 (In Persian).
    31. Johari Mohammadi, Hossein (2021). Feasibility of the Implementation of the Cairo Power on the Conditions Resulting from the Corona Outbreak with an Emphasis on Judicial Procedure. Judicial Law Journal, Volume 85, (114), 159-191 (In Persian).
    32. Kriz, Carey et. al. (Eds) (2020). Breaking Down Covid-19, Publication of First Medicine and Global Clinical Partners.
    33. Martin, Jacqueline (2022). English Legal System: Key Facts-Key Cases, Translated by Amir E’temadi. First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    34. Mir-Mohammad Sadeghi, Hossein, (2014). Offences against the Person. 14th Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    35. Mohaghege-Damad, Sayyed Mustafa (2017). Comparative Criminal Jurisprudence (a Detailed Explanation of the Topic of Punishments Nahj al-Haq by Allameh Helli). First Edition, Tehran: Islamic Sciences Publishing Center (In Persian).
    36. Moradi, Hassan (2017). Offences against the Person (Felonies). First Edition, Tehran: Mizan Legal Foundation (In Persian).
    37. Nasrin, Mehra (2020). Government's Responsibility in Compensating the Victims of Corona, Legal Research Quarterly, Law and Corona, Volume 23, 143-162 (In Persian).
    38. National AIDS Trust (2010). Prosecutions for HIV transmission: A guide for people living with HIV in England and Wales. Second Edition, London: Terrence Higgins Trust.
    39. Offences against the Person Act 1861.
    40. Preventive Method of Sexually Transmitted and Infectious Diseases Code 1941 (In Persian).
    41. R v Golding [2014] EWCA Crim 889.
    42. R v Rowe [2018] EWCA Crim 2688.
    43. Shambiati, Hoshang (2018). Offences against the Person’s Physical Integrity. Second Edition, Tehran: Majd Publications (In Persian).
    44. Sharifi, Mohsen (2020). Criminal liability due to the Transmission of the Coronavirus in Iranian Criminal System. Criminal Law Doctrines, 17th Volume, (19), 161-187 (In Persian).
    45. Shinde, Gitanjali Rahul et. al. (2021). Data Analytics for Pandemics: A COVID-19 Case Study. First edition, London: CRC Press.
    46. Squibbs, Adam (2020). Transmitting Coronavirus to Another: How Likely is a Successful Prosecution for GBH or ABH? Furnival Chambers.
    47. Statute Law Revision Act 1892.
    48. Tankabani, Mohammad (2006). Izdah al-Fareed. First Edition, Tehran: Islamic Press (In Arabic).
    49. The Health Protection (Coronavirus) Regulations 2020.
    50. Williams, Hannah and Ball, Samantha (2020). Criminal Liability and the Transmission of Covid-19. 3 Temple Gardens, 24 July, 21 & 22.
    51. Zera'at, Abbas (2014). A Comprehensive Description of the Islamic Penal Code 2013: Hodud (Sabb al-Nabi, Consumption of Intoxicants, Theft, Muharibeh, Bagi and Corruption in the Land). First Edition, Tehran: Jungle Publications (In Persian).