تحقق حق دفاع در پرتو مفهوم ادارۀ خوب؛ مطالعۀ تطبیقی نظام حقوقی ایران و اتحادیۀ اروپا

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

دکترای حقوق عمومی و عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

چکیده

حق دفاع و اجرای آن در حقوق اداری مدرن از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ به‌طوری که به صورت گسترده در نظام‌های حقوقی مطرح دنیا به‌رسمیت شناخته شده است. پرسشی که در این مقاله مطرح شده آن است که ادارۀ خوب چگونه و با چه ابزارهایی زمینۀ تحقق این حق را فراهم می‌کند؟ این ابزارها به چه میزان در نظام حقوق اداری ایران منعکس شده است؟ بر اساس منابع مربوط به مفهوم ادارۀ خوب در اتحادیۀ اروپا، الزامات این حق عبارت است از: استماع، دسترسی به پرونده، و آگاهی از دلایل تصمیمات اداری. این موارد در مصوبات و رویۀ قضایی اتحادیۀ اروپا به‌عنوان حق اساسی شهروندی و از ویژگی‌های ادارۀ خوب شمرده شده و به تحقق حق دفاع در فرایندهای اداری انجامیده است. در نظام حقوقی ایران، این الزامات به صورت کلی و حاکم بر تمام تصمیمات اداری به‌رسمیت شناخته نشده، اما به طور موردی در برخی از قوانین و نیز آرای قضایی دیوان عدالت اداری منعکس گردیده است. بر این اساس، به‌رسمیت شناختن حق دفاع و الزامات آن از سوی قانون‌گذار و درج آن در قوانین مربوطه ضروری به‌نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The realization of the right to defence in the light of the concept of good administration: A comparative study of the legal system of Iran and European Union

نویسنده [English]

  • Faramarz Atrian
Assistant Professor, Department of Law, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran
چکیده [English]

Implementation of the right of defence in the modern administrative law is very important as widely recognized in the world's important legal systems. The object of this paper is to determine the conditions of this right and then, to compare its situation in European Union and Iran's legal system. The conditions of this right are hearing, access to file and knowledge of the reasons of the administrative decisions. These are the fundamental rights of citizenship and component of characteristics of good administration in the Europe Union legislation and jurisprudence. In the legal system of Iran, these conditions are in some of the laws and jurisprudence of Administrative Justice Court, but it is not in general and prevails over all administrative decisions. So, the recognition of the right to defense and its conditions by legislator is necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • good administration
  • Hearing
  • access to file
  • knowledge of the reasons of the decision
  • the right of defence
 
1. فلاح‌زاده، علی‌محمد (1392)، «تحولات حق استماع درحقوق اداری انگلستان و ایران»، فصلنامۀ پژوهش حقوق عمومی. سال پانزدهم، شمارۀ4، ص 206-169.
 
2. خالوزاده، سعید (1390)، اتحادیۀ اروپایی، تهران، نشر سمت، چاپ چهارم، ویراست دوم.
 
3. کدخدایی، عباس (1380)، ساختار و حقوق اتحادیه اروپایی، تهران، نشر میزان.
 
4. مشهدی، علی (1391)، صلاحیت تخییری، تهران، معاونت تحقیقات، آموزش و حقوق شهروندی.
 
5. نقیبی مفرد، حسام (1389)، حکمرانی مطلوب در پرتو جهانی شدن حقوق بشر، تهران، شهردانش.
6. هداوند، مهدی و مشهدی، علی (1391)، اصول حقوق اداری، تهران، انتشارات خرسندی، چاپ دوم.
7. هداوند، مهدی (1389)، حقوق اداری تطبیقی، جلد دوم، تهران، انتشارات سمت.
ب) خارجی
 
8. Stott, David, Felix ,Alexandra,( 1997), Principles of administrative law, London, Cavendish  Publishing  Limited
 
 
9. C.H. Hofmann ,Herwig and C. Rowe , Gerard and H. Türk, Alexander( 2012), Administrative Law and Policy of the European Union, Oxford University Press
 
10. E. Bignami,Francesca (2003), "Three Generations of Participation Rights in European Administrative" Proceedings Jean Monnet Working Paper No. 11/03, p. 1-33
 
 
11. Garrido, Eva Nieto and Delgado, Isaac Martín(2007), European Administrative Law in the Constitutional Treaty, oxford, Hart Publishing
 
12. L.Mashaw, Jerry(2007), "Reasoned Administration: The European Union, the United States, and the Project of Democratic Governance", The George Washington Law Review, Vol. 76:99,p. 99-124
 
13. Mendes, Joana,(2009),"Good administration in EU Law and the European Code of Good administration Behaviour", European University Institue Working Papers,law, no.9,p.1-13
 
14. Millet,Lord, (2002), "The Right to Good Administration in European Union Law", 47 PUB, p. 309- 313
 
15. Milecka, Kamila(2011), "THE RIGHT TO GOOD ADMINISTRATION IN THE LIGHT OF
ARTICLE 41 OF THE CHARTER OF FUNDAMENTAL RIGHTS OF THE EUROPEAN UNION", Contemporary Legal and Economic Issues,Vol.3,p. 43-60
 
16. Ponce ,Juli(2005) " Good Administration and Administrative Procedures",  Global Legal  Studies, 12 IND ,p.551-588
 
17. Perekotiy ,E. V, "Principles of proper administration", available at: http://www.law.edu.ru/doc/document.asp?docID=1250698
 
18. Statskontoret, 2005, "Principles of Good  Administration  In the Member States of the European Union" available at:  http://www.statskontoret.se/upload/Publikationer/2005/200504.pdf
 
19. White,Simone, (2009), " Rights of the Defence in Administrative Investigations: Access to the File in EC Investigations", review of european administrative law; vol. 2, nr. 1,p. 57-69
 
 
20. Wiener, Céline(1969), "la motivation des decisions administrative en droit comparé ",Revue international e de droit comparé, vol.21,p. 779-795
 
 
21. the European Charter of Fundamental Rights , 7 December 2000, available at: http://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_en.pdf
 
22. The Treaty Establishing the European Community (EC Treaty) ,25 March 1957, available at: http://www.refworld.org/docid/3ae6b39c0.html
 
23. The European Code of Good Administrative Behaviour,2001, available at:
 
24. RESOLUTION (77) 31 ON THE PROTECTION OF THE INDIVIDUAL IN RELATION TO THE ACTS OF ADMINISTRATIVE AUTHORITIES, Adopted by the Committee of Ministers on 28 September 1977, available at:
 
25. RECOMMENDATION No. R (80) 2 OF THE COMMITTEE OF MINISTERS CONCERNING THE EXERCISE OF DISCRETIONARY POWERS BY ADMINISTRATIVE AUTHORITIES, Adopted by the Committee of Ministers on 11 March 1980 , available at:
 
26. Recommendation CM/Rec(2007)7 of the Committee of Ministers to member states on good administration, Adopted by the Committee of Ministers on 20 June 2007, available at: