مطالعه تطبیقی اصل قانونمندی حقوق جنایی و قاعده‌های آن در ایران و انگلستان

نویسنده

استادیار گروه حقوقِ دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

اصل قانونمندی یکی از اصل‌های بنیادیِ حقوق جنایی ست که جایگاه برجسته‌ای در سامانه‌های حقوقیِ نوشته یا موضوعه دارد. سامانه حقوقیِ ایران که از حقوق فرانسه و مقرّره‌های شرعی تأثیر پذیرفته است، به‌ویژه از آغازِ دوره قانون‌گذاری، جایگاه ممتازی برای اصل قانونمندی در پهنه حقوق جنایی قائل بوده است. برعکس، سامانه حقوقیِ انگلیس، که بر اصل‌ها و قاعده‌های کامن‌لا مبتنی ست، در چند دهه‌گذشته با تصویب قانون‌های موضوع? جنایی، به سوی قانونمند‌سازیِ بیش‌‌ترِ حقوق جناییِ خود گام برداشته است. این مقاله می‌کوشد جایگاه این اصل و قاعده‌های آن را در دو سامانه حقوقیِ ایران و انگلستان تبیین و تحلیل کند. مقاله نشان می‌دهد که با وجود جایگاه متفاوتی که اصل قانونمندی در این دو سامانه دارد، شباهت‌هایی را می‌توان میان پاره‌ای از قاعده‌های برخاسته از آن در این سامانه‌ها شناسایی کرد که با منطقِ یک زبانِ عمومی در نظریه حقوق جناییِ معاصر سازگار و هماهنگ اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study on the Principle of Legality and its Rules in the Iranian and English Criminal Legal Systems

نویسنده [English]

  • Mehrdad Rayejian Asli
چکیده [English]

The principle of legality is a fundamental principle of criminal law within all statutory legal systems. The principle has been recognized in the Iranian legal system which has been influenced by Islamic law as well as French law especially since the beginning of the codification era. Conversely, in English law which is mainly defined by common law, recently have been taken significant steps towards the recognition of the principle of legality.
By introducing a schematic structure of a criminal law theory, the present article explores the position of this principle and the rules driven from. Although the position of the legality principle differs in the legal systems in question, the article shows that some similarities between the rules driven from the principle can be found to be corresponding with the logic of a general language of criminal law theory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • applicability of criminal norm in time and place
  • Criminal Law
  • criminal norm
  • interpretation of criminal norm.
  • Principle. Rule. principle of legality
  • sources of criminal norm