%0 Journal Article %T مطالعۀ تطبیقی شرط تعیین قراردادی خسارت نقض تعهد قراردادی در حقوق ایران و افغانستان %J مطالعات حقوق تطبیقی %I دانشگاه تهران %Z 1735-496X %A افتخار جهرمی, گودرز %A رحیمی, محمد اسحق %D 2021 %\ 03/21/2021 %V 12 %N 1 %P 23-40 %! مطالعۀ تطبیقی شرط تعیین قراردادی خسارت نقض تعهد قراردادی در حقوق ایران و افغانستان %K التزام به مفاد شرط %K تعهد تبعی %K شرط ضمن عقد %K فسخ قرارداد %K نقض قرارداد %R 10.22059/jcl.2021.323516.634192 %X شرط تعیین قراردادی خسارتِ تخلف از اجرای تعهد در نظام‌های حقوقی ایران و افغانستان یکی از ضمانت‌های اجرای قراردادی نقض قرارداد است که طرفین هنگام انعقاد قرارداد خساراتِ ناشی از نقض را با درنظر داشتن معیارهای متفاوت سنجش نموده، بر مبنای آن توافق می‌کنند که هرگاه یکی از متعاقدین از اجرای آنچه به‌عهدۀ وی گذاشته ‌شده تخلف ورزد، باید میزان خسارتی را که در قرارداد معین ‌شده است به‌طرف مقابل پرداخت کند. شرط تعیین قراردادی خسارت نسبت به قرارداد اصلی جنبۀ فرعی و تبعی داشته، لزوم و جواز عقد اصلی به آن سرایت می‌کند. البته، شرط تعیین قراردادی خسارت به‌طور مطلق لازم‌الوفا است؛ اعم از اینکه عقدی که در آن شرط درج ‌شده است قرارداد لازم باشد یا جایز، و تا زمانی که عقد جایز فسخ نشده، شرط مندرج در آن همچنان لازم‌الوفا است. در حقوق افغانستان اشتراط شرط تعیین قراردادی خسارت موجب می‌شود که مشروط‌علیه در صورت نقض قرارداد مفاد شرط را اجرا کند و در فرض تخلف از اجرای مفاد شرط، مشروط‌له می‌تواند خواستار اجبار مشروط‌علیه یا فسخ قرارداد از مقامات قضایی گردد. اما در حقوق ایران مشروط‌له صرفاً در صورتی می‌تواند قرارداد را فسخ کند که امکان اجرای مفاد شرط وجود نداشته باشد. از سوی دیگر، فسخ به دلیل عدم اجرای مفاد شرط در حقوق ایران عمل غیرقضایی است و مشروط‌له بی‌آنکه به دادگاه مراجعه کند، خود می‌تواند قرارداد را فسخ نماید. %U https://jcl.ut.ac.ir/article_82747_5b72d419d3d098cb9e22e5754542346c.pdf